KDVK 13/A Kaosu Yat İşletmelerini Cezalandırıyor…
Kurumlar vergisi uygulamasının ekonomik büyüme ve kalkınma önünde engel oluşturmaması için kurumlar vergisi oranının düşürülerek bu alandaki indirim, istisna ve muafiyet uygulamalarının şirketlerin yatırım yapma ve risk alma isteğini kolay hale getirecek şekilde düzenlenmesi gerektiği bilimsel alanda da ifade edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununda; ekonomik, idari, mali ve sosyal nedenlere bağlı olarak çeşitli muaflıklara yer verilmiştir. Muaflık, vergileme rejimi uyarınca vergi mükellefi olması gereken bir kişi veya kurumun belli nedenlere bağlı olarak, özel hükümlerle vergi kapsamı dışına çıkarılmasıdır.
On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028), uyarınca; “Vergi harcamaları gözden geçirilecek, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimler kaldırılacaktır.”[1] İşte bu bağlamda 6 aydan beri baknlıkta komisyon çalışmalarını sürdürmekte etkin olmayan indirim ve muafiyetler düzenlenmek üzere yoğun bir mesai sarfiyatına gidilmiştir. Vergi dairesi, Başkanlıklar ise bu sürecin ilk göğüsleyenleri olarak bu kaos yönetimini yönetemez hale gelmiştir.
İşte bugünkü yazı konusunda buz dağının görünen kısmına ait bir uygulamada yaşanılan sıkıntıları hikaye edeğiz.
Hali hazırda saç gövdeli alüminyum üst yapılı olarak imalatı devam eden 37,30 metre boy ve 7,43 metre en NB54 numaralı motor yat tipindeki deniz aracı imalatı için KDV Kanunu’nun 13/a maddesi EK-6C2: Araçların imali veya inşasında kullanılacak imal/inşa projesinde yer alan mal ve hizmetlerin yurt içi alımına ilişkin imal/inşa edene verilecek istisna belgesi kapsamında KDV muafiyet belgesi Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün sayılı yazısı ile, Yurt dışı mal ve hizmet alımları için KDV muafiyet belgesi Vergi Dairesi Müdürlüğü sayılı yazısı ile tarafımıza verilmiştir.
NB54 numaralı deniz aracı imalatı için gerekli olan yurtiçi malzemeler bahse konu KDV Muafiyet yazısı alınmaya başlanmış, NB54 numaralı deniz aracı imalatı aşamalarına göre malzeme ihtiyacı ortaya çıktığı için tarafımıza verilen KDV Muafiyet listesinin revizesi ve onayı Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün sayılı yazısı ile onaylanmıştır.
NB54 numaralı deniz aracı imalatı için gerekli olan yurtdışı malzemeler bahse konu KDV Muafiyet yazısı alınmaya başlanmış, NB54 numaralı deniz aracı imalatı aşamalarında belirlenen malzeme ihtiyacı ortaya çıktığı için tarafımıza verilen KDV Muafiyet listesinin revizesi ve onayı Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün sayılı yazıları ile onaylanmıştır.
Yurtdışına ihraç edilmek üzere imal edilmekte olan NB54 numaralı ticari yat için 18/07/2022- 04/04/2024 tarihleri arasında toplam 8.136.708,20 Euro sipariş avansı alınmış olup, 7.836.708,20 Euro kısmın %40 için İBKB düzenlenerek Garanti Bankası Bodrum şubesinden 17/11/2022 ile 04/04/2024 tarihleri arasında ihracat bedeli olarak TL’ye çevrilmiştir.
NB54 numaralı inşa edilen ticari yatın %70 imalatı tamamlanmış olup yurtiçi ve yurtdışı alımların tamamında KDV muafiyetlerinden yararlanılmıştır. Geri kalan kısım için yat imalatı devam etmekte olup yerli ve ithal mal alım siparişleri verilmiş hatta bazı ithal malzemeler Nisan ayı içerisinde Gümrüklü bölgeye gelmiş ancak KDV Muafiyet belgesi revize onayı gerçekleşmediği için Gümrükten çekim işlemleri yapılamamıştır.
Oysa Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün sayılı yazısı ile projeye ilişkin KDV muafiyet belge sistemine yüklediğimiz malzeme listesinde, ilgi yazı ile bildirilen ürünlerin revize edilerek gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra işlemlerimize devam edileceği bilgisi tarafımıza verilmiş, aynı gün bildirilen düzeltmeler yapılarak Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne sayılı ile dilekçe verilmiştir.
Revize dilekçemize istinaden Vergi Dairesi Başkanlığı’nın sayılı yazısı ile KDV Kanunu’nun 13/a maddesi EK-6C2: Araçların imali veya inşasında kullanılacak imal/inşa projesinde yer alan mal ve hizmetlerin alımına veya ithaline ilişkin imal/inşa edene verilecek istisna belgesi talep yazımız reddedilmiştir.
Red gerekçesinde 60 numaralı KDV Sirkülerinin; “KDV Kanununun 13/a maddesi uyarınca, faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri KDV’den müstesnadır” hükmü dayanak gösterilmiştir.
Ardından; ” Ancak, sportif eğlence amacına yönelik hizmet veren deniz motosikletleri, paraşüt çekme tekneleri, sürat motorları, yelkenli tekneler, motorlu paraşütler, balonlar ile benzeri araçlar deniz ve hava taşıma aracı niteliğinde olmadığından, bunların teslimleri istisnadan faydalanamayacaktır” denilmiştir.
Dolayısıyla Şirketimize yapılan mal ve hizmet teslimlerinin deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri olmadığı için istisnadan yararlanamayacaktır denilmiştir.
Yurtdışına ihraç edilmek üzere imal edilmekte olan NB54 numaralı yat şirketimizin imal ettiği sportif eğlence aracı kapsamında olmayıp ihracat amaçlı ticari yat olarak imal edilmektedir, dolayısıyla deniz taşıma aracıdır.
KDV Kanununun 13/a. Maddesi hükmüne göre; ”“İKİNCİ BÖLÜM 9: Araçlar, Petrol Aramaları ve Teşvik Belgeli Yatırımlarda İstisna Araçlar, kıymetli maden ve petrol aramaları ile ulusal güvenlik harcamaları ve yatırımlarda istisna başlıklı” bölüm hükmü:
Madde 13 – (Değişik : 26/3/1985 – 3174/1 md.)
Aşağıdaki teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- a) (Değişik : 25/5/1995 – 4108/33 md.) Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, bu araçların imal ve inşaası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler ve faaliyetleri deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılacak teslim ve hizmetler,” vergiden istisnadır.
İhracat amaçlı imal ve inşa ettiğimiz NB54 numaralı ticari yat “Ek 6C2” kapsamında olup EK 6C2: ARAÇLARIN İMALİ VEYA İNŞASINDA KULLANILACAK İMAL/İNŞA PROJESİNDE YER ALAN MAL VE HİZMETLERİN ALIMINA VEYA İTHALİNE İLİŞKİN İMAL/İNŞA EDENE VERİLECEK İSTİSNA BELGESİ ÖRNEĞİ (Bizzat İmal ve İnşa Edenler ile Sipariş Üzerine Fiilen İmal ve İnşa Edenler) verilmektedir. Bu belge ile ilgili müktesap hakkımız kapsamında işlem ihdas edilmesi anlamını taşımaktadır.
KDV muafiyetli tekne ihraç olacak, Türk sularında faaliyet göstermeyecek, ticari filoyu genişletmeyecek düşüncesinden dolayı iptal etmek bu kanun maddesinin ihdas edilme gerekçesine de aykırıdır. Tebliğ ve sirkülerde bu gerekçeden bahsedilmiş;” ülkenin deniz ve hava ticaret filosu ile demiryolu ulaşım sisteminin geliştirilmesinin teşviki ve dış rekabete tahammül edebilecek duruma getirilmesi” olarak açıklanmıştır. Döviz getirici bir işlem olan ve yurtdışına kendi imal ve inşa ettiğimiz araçların ihraç edilmesi uluslararası rekabet gücümüzü artırmak dışında başka bir amaca hizmet etmemektedir.
Kanun maddesinin üst araçlar kısmına atıfla gerekçelendirerek imal ve inşası kısmını yok sayarak istisna belge talebimiz reddedilmiştir. Kanunda bir değişiklik olmamışken böyle bir yoruma gidilmesi, üstelik 60 nolu sirkülerin gerekçe gösterilmesi Vergi Hukukunun genel ve temel ilkelerine de aykırı olacağı kanaatini taşımaktayız. Kanun maddesi ve Tebliğ hükmü dururken, yayınlandığı tarihten itibaren mükellef lehine uygulanan 60 nolu sirküler için böyle bir uygulama değişikliğine gidilmiş gibi yorumlanması firmamız adına telafisi güç zararların oluşmasına sebebiyet verilecektir.
İmal ettiğimiz NB54 numaralı ticari yatın yıl sonuna doğru inşası tamamlanıp denize indirilerek Yurtdışına ihraç edilmesi planlanmaktadır. Sipariş üzerine imalat sürecinde bu tür aksaklıklar nedeniyle firmamız zamanında teslim edilemeyen yat için ciddi miktarda cezai müeyyidelerle karşı karşıya kalacaktır. İmal halindeki teknelere yüklenecek bu yükün maliyetlerini yaşanılan ekonomik kriz nedeniyle karşılamamız neredeyse imkansızdır.
İhracattan dolayı KDV iade süreci gündeme geldiği aşamada bir kısmı KDV’siz bir kısmı KDV’li alımlardan dolayı karışıklıklara sebebiyet verecektir. Daha önceleri birçok kez revize ve ilaveler sonrası onaylanan hem yurt içi hem ithalat mal ve hizmet alımları KDV muafiyet belgelerimizin son revize değerlendirmelerinin makamınızca yeniden gözden geçirilerek muafiyet belgelerinin onaylanması hususu tekrar idareye sorulmuştur.
Netice itibarıyla konuyu toparlayacak olursak; İşte İndirim ve istisnaların etkinliğe kavuşturulmasına dair bizim hikayemiz buydu. Daha nice mükellefin bu kaosu yaşadığından emin olabilirsiniz. Tam maçın ortasında kural değiştirmek ciddi bir mağduriyet yaratıyor. Maliye idaresi, İhracatçı nasılsa KDV Kanunu 11. Maddeye göre ihracattan dolayı zaten satışta istisnadan yararlanıyor diye düşünülmekte, bu nedenle 13/a kapsamında artık ihracatçı firmalara alışları için istisna belgesi vermeyelim niyetindedir. Eğer Mali İdare biz yıllardır bunu yanlış yorumlamış yanlış özelgeler vermişiz deyip son 5 yıl için cezalı tarhiyatlar isteyecek olursa kaosun tadından yenmez diye düşünüyorum.
Kanun dururken, tebliğ dururken, 10 yıllık sirkülerin yorumunu bugün cımbızla çekerek aleyhimize yorumlamak gerek anayasaya gerekse vergi hukukunun temel ilkelerine aykırıdır. Üstelik ticari yat imal ve inşa edenleri; yurt içine satacaksa muafiyet kapsamında bırakıp, ihracat yapacaksa muafiyet dışına çıkarmak ancak kanunla düzenlenmesi gereken bir husus olduğunu hatırlatmak isteriz.
[1] 30.10.1984 tarihli ve 3067 sayılı Kanun gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunun 31.10.2023 tarihli 15’inci Birleşiminde onaylanmıştır.
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Tarik Cyril Amar
Rami G Khouri
Dr Ramzy Baroud
Mort Laitner
Petra Lesjak Tušek
Bradley Blankenship
visit website
