Bu hafta “kent hakkından kültür hakkına” başlığını taşıyan ve kültürel hakları kent hakkı çerçevesinde değerlendiren bir yazı hazırlamıştım. Ancak geçen hafta Hatay’dan İstanbul’a deprem gerçeklerini mesele ederken merkeze aldığım Türkiye Tasarım Vakfı (TTV) projesine ilişkin Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nin (MO İstanbul) 9 Mayıs 2024 tarihli basın açıklamasını (1) okuyunca aynı konuya, özellikle de özne olma haline geri dönmek istedim.

Geçen hafta özne olma halini sorgularken yerle kurulan organik bağa işaret etmiştim. Şimdi öznenin TDK ifadesiyle “eylemi yapan ya da yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan” kimse olma haline değineceğim. Özne olma halimizle birlikte toplumsal sorumluluklarımıza da vurgu yapacağım.

2016’da “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı metne (2) konu olan barış talebimiz gerekçe gösterilerek çalıştığım üniversiteden atılalı beri, daraltılmaya çalışılan bilimsel/mesleki üretim alanlarıma rağmen, imkân bulabildiğim her mecrada barış, eşitlik, adalet talebimi ifade etmeye çalışıyorum. Bunu toplumsal bir sorumluluk olarak görüyorum.

Söz konusu metinde birer yurttaş, meslek insanı ve akademisyen olarak toplumsal suçların parçası olmayacağız demiştik. Ağır ceza mahkemesinde yargılanırken sunduğum beyanda da mesleki duruşum üzerinden bu fikri açmıştım (3). Çünkü savaş toplumsal bir suç(tu). O dönem Kürt illerinde süren de halen Filistin’de süren de veya dünyanın neresinde sürerse sürsün savaş toplumsal bir suç. Tıpkı savaşlar gibi, insan eliyle yıkım ve ölüm yaratmasına izin verilen depremler de birer suç.

“Hatay’ın İhyası” TTV projesi (4) hakkında ne düşündüğümü kısa yoldan diyeceğim; 6 Şubat deprem suçlarının sorumluları hesap vermeden, suça neden olan etmenler giderilmeden, hatta yeni suçlar yaratacak müdahaleler sürerken ve geçici yapılaşma iyileştirilmeden, geçmiş dönemlerde üretilen parçacıl kentsel dönüşüm projeleri biçiminde kalıcı konut projeleri üretmek bir suç.

İlgili bakanlıklarda dönen anlaşmaları göre göre, kentsel planlama çalışması yapılmadan, 6306 sayılı yasaya yapılan rezerv........

© Evrensel