Lise Tarih ders kitabında Kutü’l-amâre’ye dair tek cümle şu efendim: “Basra’ya çıkan İngilizler Kutü’l-amâre’de yenilgiye uğratıldılar.”

Hayret. Kim uğrattı peki? Meçhul. Özellikle meçhul bırakıyor bu cümleyi yazan kalem. Sanki başlarına bir yıldırım düştü İngilizlerin, sanki bir sel geldi götürdü, sanki kendilerine bir hastalık arız oldu. Bu kitabı yazan şahıs her kimse, “Biz Türkler İngilizleri Kutü’l-amâre’de yendik ve toptan esir aldık” diyemiyor kardeşlerim, diyemiyor. Böyle bir kitabın Türk çocuklarına okutulduğunu tasavvur edebiliyor musunuz? Yendik diyemiyor adam yahu, İngilizleri mağlup ettik, esir aldık, perişan ettik diyemiyor. Peki, bunu yazan Türk olabilir mi? Bunu yazan Türk olamazsa bunu okuyan çocuklarımız onun yazdıklarını okuyup da nasıl Türk olacak? Türklüklerini nasıl hissedecekler? Nasıl bir tarih şuuru edinecekler bu kitaptan? Edinemiyorlar tabiatıyla.

İngilizler ile Fransızlar Çanakkale’den geçmeyi başaramayınca ne yaptı? Gemilerine doldurdukları askerleri Süveyş Kanalı’ndan geçirerek Basra Körfezi‘ndeki Fav yarımadasından –tıpkı ABD’nin baba George Bush zamanında Saddam Hüseyin’e karşı giriştiği harekâtta yaptığı gibi- yukarıya doğru yürümeye başladılar. Yani Çanakkale’den geçemeyince yapamadıklarını bu defa Basra Körfezinden girerek başarmak için harekete geçtiler. Basra Körfezi’nden girecekler, buradan Bağdat ve Musul üzerinden Anadolu’ya doğru ilerleyip Güney Doğu Anadolu’dan itibaren bütün Osmanlı topraklarını ve en nihayet başkent İstanbul’u işgal edeceklerdi.

Basra Körfezi’ne çıkarma bunun için yapıldı. İkinci Çanakkale’dir burası. Birinci Çanakkale müdafaası Marmara Denizi girişinde, ikinci Çanakkale müdafaası ise Basra Körfezi’ndedir.

Kutü’l-amâre Bağdat’ın kuzeyinde, Musul ile Bağdat arasındaki bölgede bulunan bir kasabadır.

Çanakkale’de o bir kılıç gibi bilenmiş ve düşmanı elinden kaçırmış olan kahraman gazilerimiz, orada işleri bittikten sonra Bağdat cephesine gönderildi ve Kutü’l-amâre’de bunlar artık karşılarındaki düşmanı küçümseyen, onları gözlerinde büyültmeyen, İngilizleri yenebileceklerine sonuna kadar inanan metin bir anlayış kazandılar.

Sonuçta ne oldu peki? 1915’in Kasım ayında Felâhiye meydan muharebesinde, sonra........

© Yeni Akit