Δυστυχώς, σε ελληνικά σάιτ υπήρχαν μόνο κάποιες προτομές κι αγάλματα από ξένα μουσεία. Αντίθετα στο λήμμα Demosthenes βρήκαμε πολλές κι ενδιαφέρουσες εικόνες για τον κορυφαίο Έλληνα ρήτορα της αρχαιότητας και έναν πίνακα (θα τον δείτε στην κορυφή του άρθρου) του Michel – Martin Drolling (1786 – 1851) με τίτλο «La Mort de Demosthene» (1801).

Αν αυτό ήταν μεμονωμένο γεγονός, δεν θα δίναμε ιδιαίτερη σημασία. Δυστυχώς, έχοντας γράψει εκατοντάδες άρθρα με θέματα από την ελληνική ιστορία, πολύ σπάνια θα βρούμε στο διαδίκτυο πίνακες ή άλλες απεικονίσεις σε ελληνικά σάιτ. Αντίθετα, σχεδόν ολόκληρη η ελληνική ιστορία, από τη μάχη του Μαραθώνα, τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, την εκστρατεία και τις μάχες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ως τα τέλη περίπου του 19ου αιώνα, καθώς μετά μπήκε για τα καλά η φωτογραφία και στην αποτύπωση πολεμικών αναμετρήσεων, έχει απασχολήσει κορυφαίους, αλλά και λιγότερο γνωστούς, ξένους καλλιτέχνες. Την ίδια ώρα, από τους χιλιάδες Έλληνες ζωγράφους, ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί με την ελληνική ιστορία.

Έτσι, για παράδειγμα, τα πορτρέτα των ηρώων του 1821, των ανθρώπων που ελευθέρωσαν την πατρίδα μας, είναι γνωστά, σχεδόν εξ΄ ολοκλήρου, από τους πίνακες του Γερμανικού Πέτερ φον Ες (1792 – 1871), ο οποίος στάλθηκε από τον Λουδοβίκο της Βαυαρίας μαζί με τον γιο του, βασιλιά Όθωνα στην Ελλάδα το 1833, όπου έμεινε για εννιά μήνες, γνώρισε τους ήρωες του 1821, όσους ήταν εν ζωή βέβαια και περιηγήθηκε τους τόπους όπου έγιναν οι μάχες του 1821 για να τις αποδώσει πιστότερα στους πίνακές του.

Ο άλλος, Γερμανός επίσης, στρατιωτικός και αυτοδίδακτος ζωγράφος που φιλοτέχνησε πορτρέτα ηρώων του 1821 ήταν ο Καρλ Κράτσαϊζεν. Μάλιστα ήρθε με άλλους Βαυαρούς στην Ελλάδα το 1826 και με τον βαθμό του Υπολοχαγού πήρε μέρος στην πολιορκία της Αθήνας το 1826 και την πολιορκία της Ακρόπολης το 1827. Ο αυτοδίδακτος, όπως αναφέραμε, Κράτσαϊζεν φιλοτέχνησε αρκετά πορτρέτα και τοπία, τα περισσότερα με μολύβι και χαρτί.

Περισσότεροι από είκοσι κορυφαίοι Έλληνες ήρωες του 1821 (Κολοκοτρώνης, Νικηταράς, Καραϊσκάκης, Κίτσος Τζαβέλας, Μιαούλης, Μακρυγιάννης κ.ά.) , οι φιλέλληνες Φαβιέρος, Χάστινγκς και Γκόρντον, το ατμόπλοιο «Καρτερία»κ.ά. αποτυπώθηκαν σε λιθογραφίες οι οποίες πουλήθηκαν από τους κληρονόμους του Κράτσαϊζεν στο Ελληνικό Δημόσιο το 1926 έναντι 200.000 δραχμών, μαζί με προσωπικά αντικείμενα του Βαυαρού φιλέλληνα, μια φωτογραφία του κι ένα σελάχι (φυσιγγιοθήκη) του Δ. Πλαπούτα.

Ας μην ξεχνάμε και τους σπουδαίους πίνακες για γεγονότα της Επανάστασης του 1821 που φιλοτεχνήθηκαν από κορυφαίους ξένους ζωγράφους: «Η Σφαγή της Χίου» του Ευγένιου Ντελακρουά, «Η Σφαγή της Σαμοθράκης», του Ογκίστ (Αυγούστου) Βινσόν. Με την καταστροφή των Ψαρών πάντως έχει ασχοληθεί ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους ο Νικόλαος Γύζης και μάλιστα σε δύο πίνακες: «Η Δόξα των Ψαρών» και «Μετά την καταστροφή των Ψαρών». Φιλότιμες οι προσπάθειες του Παναγιώτη Ζωγράφου, υπό την καθοδήγηση του Μακρυγιάννη, αλλά έχουν καθαρά ιστορική αξία.

Κλείσιμο

Από τους Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα εκείνος που ασχολήθηκε κυρίως με την Επανάσταση του 1821 ήταν ο Θεόδωρος Βρυζάκης (1814 – 1878), ο οποίος γεννήθηκε στη Θήβα, έχασε τον πατέρα του κατά το πρώτο έτος της Επανάστασης (απαγχονίστηκε από τους Τούρκους), έζησε στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας μαζί με τον αδελφό του και στάλθηκε με υποτροφία στο Μόναχο για σπουδές. Αν και έζησε σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του στο εξωτερικό φιλοτέχνησε ορισμένους από τους συγκλονιστικότερους πίνακες για το 1821 («Η Έξοδος του Μεσολογγίου», «Η Ελλάς Ευγνωμονούσα», «Ο Παλαιών Πατρών Γερμανών ευλογών την σημαίαν της Επαναστάσεως» κ.ά.).

Ο πίνακας «Η Ελλάς Ευγνωμονούσα», είχε τοποθετηθεί επί Ανδρέα Παπανδρέου πίσω από το γραφείο του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου το 1982. Αποσύρθηκε επί Γ.Α Παπανδρέου, επανήλθε επί Αντώνη Σαμαρά, αποκαθηλώθηκε επί Αλέξη Τσίπρα, που προτίμησε τον πίνακα του Δημοσθένη Κοκκινίδη «Αντίθεση» (1980). Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μάλλον δεν έχει ασχοληθεί με το θέμα...

Από εκεί και πέρα έχουμε τους εξαιρετικούς πίνακες του Γεωργίου Ροϊλού από τον ατυχή πόλεμο του 1897, όπως «Η Μάχη των Φαρσάλων» (το 1897 ο Ροϊλός ήταν μάχιμος στρατιώτης), όσο και για τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912 – 13, όπου ο Ροϊλός και πάλι «επιστρατεύθηκε», αυτή τη φορά όμως ως ζωγράφος. Τέλος, ευτυχές γεγονός είναι ότι ένας από τους ηρωικούς μαχητές του ελληνοϊταλικού πολέμου ήταν ο ζωγράφος Αλέξανδρος Αλεξανδράκης (1913 – 1968) που φιλοτέχνησε μερικούς καταπληκτικούς πίνακες (μπορείτε να τους δείτε και στο διαδίκτυο) για το έπος του 1940.

Υπάρχουν βέβαια και μεμονωμένα έργα τέχνης που αφορούν γεγονότα της μακραίωνης ελληνικής ιστορίας, αυτά όμως που έχουν φιλοτεχνηθεί από Έλληνες είναι ελάχιστα. Υπάρχουν π.χ. μάχες του 1821, όπως η μάχη της Αράχωβας (1826), όπου με αρχηγό τον Καραϊσκάκη οι Έλληνες θριάμβευσαν (δείτε σχετικό άρθρο μας στις 19 Νοεμβρίου 2017) και το χιόνι που έπεφτε πυκνό βάφτηκε κόκκινο από τους νεκρούς Τούρκους. Ούτε ένας ζωγράφος δεν εμπνεύστηκε από τη συγκλονιστική αυτή μάχη, με την οποία θα ασχοληθούμε ξανά, με νέα στοιχεία, σύντομα; Και δυστυχώς δεν είναι μόνο η μάχη της Αράχωβας. Ολόκληρη η βυζαντινή ιστορία βρίσκεται στα καλλιτεχνικά αζήτητα. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι ξένοι που, υποκαθιστούν, κατά κάποιον τρόπο, την ελληνική απουσία.

Την ίδια ώρα, γκαλερί και χώροι τέχνης γεμίζουν διαφόρων ειδών πίνακες. Κάποιες και κάποιοι, φερόμενοι ως φιλότεχνοι, στέκονται, για πολλά λεπτά έκθαμβες/-οι μπροστά σε πίνακες, που δεν καταλαβαίνουν τι ακριβώς παριστάνουν. Από ντροπή, για να μην θεωρηθούν αδαείς, δεν ρωτούν τους δημιουργούς των πινάκων. Και καλά κάνουν εδώ που τα λέμε, καθώς ούτε οι ίδιοι που φιλοτέχνησαν έναν πίνακα δεν ξέρουν τι ακριβώς αναπαριστά αυτός...Θολοκουλτούρα κι άγιος ο Θεός…

Είχαμε γράψει πρόσφατα για την απουσία του κράτους από την παραγωγή ιστορικών ταινιών ή ντοκιμαντέρ. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους πίνακες που είναι εμπνευσμένοι από την ελληνική ιστορία. Δεν ξέρουμε αν στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών μπορεί να δημιουργηθεί, αν δεν υπάρχει ήδη, Τμήμα Ιστορικής Ζωγραφικής (ή με κάποιον ανάλογο τίτλο); Μήπως μέσα στα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ των επιχορηγήσεων, θα έπρεπε να δοθούν κίνητρα σε καλλιτέχνες να ασχοληθούν με θέματα από τη μακραίωνη ελληνική ιστορία; Και στην τελική, μήπως καμία γιαγιά από το Μεσολόγγι ή κανένα ζευγάρι ηλικιωμένων από τον Έβρο που δούλευε μια ζωή στη Γερμανία, μπορεί να αναλάβει την ευγενή χορηγία για τη δημιουργία πινάκων ή άλλων καλλιτεχνικών έργων εμπνευσμένων από την ελληνική ιστορία; Θα ανταμειφθούν βέβαια με ευχαριστήρια τηλεφωνήματα από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων. Είναι να γελάει κανείς, που έλεγε κι ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος...

Ευτυχώς, σαν λαός έχουμε παρελθόν και ιστορία. Δυστυχώς, οι περισσότερες και οι περισσότεροι σήμερα δεν το καταλαβαίνουν, αδιαφορούν γι’ αυτό ή δεν το αντέχουν. Οι λίγοι που έχουν ενσυναίσθηση (άλλη λέξη της μόδας...) δεν μπορούν να τα κάνουν όλα μόνοι τους. Τα πάντα είναι κατειλημμένα από κομματικά στελέχη, οι κλίκες και οι παρεούλες κυριαρχούν παντού, οι αλλαγές κυβερνήσεων θυμίζουν ροτέισον προπονητών σε ομάδες,κι όχι αναδομήσεις που έλεγε κι ο μεγάλος Ανδρέας Παπανδρέου (φτάσαμε στο σημείο ένας άνθρωπος ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης να γίνεται για πέμπτη φορά Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, να τις εκατοστήσει), έχουμε γεμίσει παρτάκηδες, τζάμπα μάγκες και μια νεολαία, τη χειρότερη που θυμάμαι όσο ζω, εθισμένη στην τραπ, τα ναρκωτικά και το ξύλο χωρίς λόγο.

Όχι «μόνος μου και όλοι μας» που λέγαμε κάποτε, αλλά «όλοι μας και μόνος σου». Αυτός είναι ο καθρέφτης της Ελλάδας του 2024. Τι ψάχνουμε κι εμείς με τους πίνακες και όλα τα υπόλοιπα. Όπως λεγόταν, εύστοχα, παλαιότερα «σε ένα πράγμα ατύχησαν οι αρχαίοι Έλληνες, στους απογόνους τους» ή, προσαρμόζοντάς το στο σήμερα, «είμαστε ανάξιοι απόγονοι, πανάξιων προγόνων»...

05.01.2024, 06:37 24 ΣΧΟΛΙΑ

Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ειδήσεις Δημοφιλή Σχολιασμένα

Αύξηση των αυθαίρετων εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Όχθη μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα

06.01.2024, 06:15

UNICEF: Τα παιδιά στη Λωρίδα της Γάζας αντιμέτωπα με τον υποσιτισμό και τις ασθένειες

06.01.2024, 05:46

Η Ρωσία λέει πως κατέστρεψε drones και πυραύλους της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα

06.01.2024, 05:09

Η Βολιβία ανακοίνωσε την κατάσχεση της μεγαλύτερης ποσότητας κοκαΐνης στην ιστορία της

06.01.2024, 04:32

FA Cup: Ο Πόρο έστειλε την Τότεναμ στον επόμενο γύρο, πρόκριση και για τη Φούλαμ - Δείτε τα γκολ

06.01.2024, 03:57

Η Γάζα έχει γίνει ακατάλληλη για να κατοικεί κανείς, λέει ο ΟΗΕ - Τόπος «θανάτου και απελπισίας»

06.01.2024, 03:02

Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ θα εξετάσει αν ο Τραμπ έχει δικαίωμα να είναι υποψήφιος για την προεδρία

06.01.2024, 02:14

Ερντογάν σε Ζελένσκι: Η Τουρκία είναι έτοιμη να αναλάβει ξανά ρόλο μεσολαβητή για να επιτευχθεί διαρκής ειρήνη

06.01.2024, 01:42

Euroleague: Η Ρεάλ πήρε το... ματς του αιώνα, 130-126 την Εφές στην 4η παράταση - Δείτε βίντεο

06.01.2024, 01:31

Η βαθμολογία της Euroleague μετά τα «διπλά» Παναθηναϊκού και Βίρτους - Νίκες και για Ρεάλ, Μπαρτσελόνα, Αρμάνι

06.01.2024, 01:16

ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Συναγερμός στην Ευρώπη: Κοκτέιλ ιώσεων γεμίζει τα ιταλικά νοσοκομεία - Η Ισπανία επαναφέρει τις μάσκες

05.01.2024, 19:27

Για Σαββατοκύριακο με σφοδρές βροχοπτώσεις, πλημμύρες, ακόμη και κατολισθήσεις προειδοποιούν οι μετεωρολόγοι

05.01.2024, 19:58

Βόλτα και σέλφι στην Πλατεία Ταξίμ για τον Κασσελάκη - Δείτε βίντεο

05.01.2024, 21:01

Χάρης Βαρθακούρης για Γιάννη Πάριο: Έχει δηλώσει ότι είμαι άτυχος που είμαι γιος του

05.01.2024, 21:16

Η πρώτη δήλωση του Λεωνίδα Κακούρη μετά την ξαφνική αποχώρησή του από την παράσταση «Βασιλιάς Ληρ»

05.01.2024, 19:52

Όσκαρ Πιστόριους: Έξω απ' το κελί, αλλά φυλακισμένος κατ' οίκον - Η επόμενη μέρα για τον πιο διάσημο δολοφόνο στον κόσμο

05.01.2024, 23:27

Μιμή Ντενίση για την κόρη της: Της είπα την αλήθεια ότι δεν είμαι η βιολογική μητέρα της σε ηλικία 2 ετών

05.01.2024, 19:01

Τεράστιο «διπλό» με σόου Βιλντόζα και καθοριστικό Λεσόρ για τον Παναθηναϊκό AKTOR, 82-81 τη Βαλένθια στην Ισπανία - Βίντεο

05.01.2024, 23:39

Καρανίκας υπέρ Κασσελάκη για τις Σπέτσες: Γιατί ενοχλούνται οι αποστάτες; - Ο πρόεδρος ξοδεύει δικά του λεφτά και όχι του κράτους

05.01.2024, 20:58

«Αυτά είναι για επιθεώρηση» απαντά η κυβέρνηση σε μία συνέντευξη και δύο διαρροές ότι... προτάθηκε στον Κασσελάκη να γίνει υπουργός του Μητσοτάκη

05.01.2024, 22:50

«Φοβάμαι ότι θα με σκοτώσουν» έλεγε ο 14χρονος μετά την επίθεση στην Αγία Παρασκευή - Η συγκινητική απάντηση από αστυνομικό

05.01.2024, 10:40

Γιατί δεν μπορούμε να βρούμε σπίτι στην Αθήνα; - Οι millennials και τα ανύπαρκτα διαμερίσματα

05.01.2024, 10:12

TikTok Μητσοτάκη για τα χρωματιστά τιμολόγια: Ο ανταγωνισμός λειτούργησε, οι προμηθευτές αναγκάστηκαν να ρίξουν τις τιμές

05.01.2024, 16:56

Γάμος ομοφύλων: Πρώτα η επεξήγηση σε βουλευτές και κοινωνία, μετά η ψήφιση

05.01.2024, 08:25

Βαρύ κλίμα στον ΣΥΡΙΖΑ για την τριήμερη ΚΟ στις Σπέτσες - «Έμειναν άφωνοι οι βουλευτές»

05.01.2024, 08:30

Ο Τσίπρας δεν θα πάει στις Σπέτσες για το κάλεσμα Κασσελάκη - Βαρύ το κλίμα στον ΣΥΡΙΖΑ

05.01.2024, 14:09

Μητσοτάκης: Παγκόσμιας σημασίας η αναστήλωση του ανακτόρου στις Αιγές - Δείτε φωτογραφίες

05.01.2024, 13:52

Απίστευτο βίντεο από λεωφορείο: Γυναίκα που έκλεβε πορτοφόλια σφήνωσε στο παράθυρο προσπαθώντας να διαφύγει

05.01.2024, 12:53

«Γιατί στις Σπέτσες;»: Ανάρτηση Ακρίτα για το τριήμερο στο νησί - Άνω κάτω ο ΣΥΡΙΖΑ

05.01.2024, 11:21

Τους 19 αντιπεριφερειάρχες Αττικής και τους 16 εντεταλμένους συμβούλους ανακοίνωσε ο Νίκος Χαρδαλιάς

05.01.2024, 13:14

QOSHE - Η νεοελληνική τέχνη... αγνοεί τη λαμπρή ελληνική ιστορία - Μιχάλης Στούκας
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Η νεοελληνική τέχνη... αγνοεί τη λαμπρή ελληνική ιστορία

4 1
06.01.2024
Δυστυχώς, σε ελληνικά σάιτ υπήρχαν μόνο κάποιες προτομές κι αγάλματα από ξένα μουσεία. Αντίθετα στο λήμμα Demosthenes βρήκαμε πολλές κι ενδιαφέρουσες εικόνες για τον κορυφαίο Έλληνα ρήτορα της αρχαιότητας και έναν πίνακα (θα τον δείτε στην κορυφή του άρθρου) του Michel – Martin Drolling (1786 – 1851) με τίτλο «La Mort de Demosthene» (1801).

Αν αυτό ήταν μεμονωμένο γεγονός, δεν θα δίναμε ιδιαίτερη σημασία. Δυστυχώς, έχοντας γράψει εκατοντάδες άρθρα με θέματα από την ελληνική ιστορία, πολύ σπάνια θα βρούμε στο διαδίκτυο πίνακες ή άλλες απεικονίσεις σε ελληνικά σάιτ. Αντίθετα, σχεδόν ολόκληρη η ελληνική ιστορία, από τη μάχη του Μαραθώνα, τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, την εκστρατεία και τις μάχες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ως τα τέλη περίπου του 19ου αιώνα, καθώς μετά μπήκε για τα καλά η φωτογραφία και στην αποτύπωση πολεμικών αναμετρήσεων, έχει απασχολήσει κορυφαίους, αλλά και λιγότερο γνωστούς, ξένους καλλιτέχνες. Την ίδια ώρα, από τους χιλιάδες Έλληνες ζωγράφους, ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί με την ελληνική ιστορία.

Έτσι, για παράδειγμα, τα πορτρέτα των ηρώων του 1821, των ανθρώπων που ελευθέρωσαν την πατρίδα μας, είναι γνωστά, σχεδόν εξ΄ ολοκλήρου, από τους πίνακες του Γερμανικού Πέτερ φον Ες (1792 – 1871), ο οποίος στάλθηκε από τον Λουδοβίκο της Βαυαρίας μαζί με τον γιο του, βασιλιά Όθωνα στην Ελλάδα το 1833, όπου έμεινε για εννιά μήνες, γνώρισε τους ήρωες του 1821, όσους ήταν εν ζωή βέβαια και περιηγήθηκε τους τόπους όπου έγιναν οι μάχες του 1821 για να τις αποδώσει πιστότερα στους πίνακές του.

Ο άλλος, Γερμανός επίσης, στρατιωτικός και αυτοδίδακτος ζωγράφος που φιλοτέχνησε πορτρέτα ηρώων του 1821 ήταν ο Καρλ Κράτσαϊζεν. Μάλιστα ήρθε με άλλους Βαυαρούς στην Ελλάδα το 1826 και με τον βαθμό του Υπολοχαγού πήρε μέρος στην πολιορκία της Αθήνας το 1826 και την πολιορκία της Ακρόπολης το 1827. Ο αυτοδίδακτος, όπως αναφέραμε, Κράτσαϊζεν φιλοτέχνησε αρκετά πορτρέτα και τοπία, τα περισσότερα με μολύβι και χαρτί.

Περισσότεροι από είκοσι κορυφαίοι Έλληνες ήρωες του 1821 (Κολοκοτρώνης, Νικηταράς, Καραϊσκάκης, Κίτσος Τζαβέλας, Μιαούλης, Μακρυγιάννης κ.ά.) , οι φιλέλληνες Φαβιέρος, Χάστινγκς και Γκόρντον, το ατμόπλοιο «Καρτερία»κ.ά. αποτυπώθηκαν σε λιθογραφίες οι οποίες πουλήθηκαν από τους κληρονόμους του Κράτσαϊζεν στο Ελληνικό Δημόσιο το 1926 έναντι 200.000 δραχμών, μαζί με προσωπικά αντικείμενα του Βαυαρού φιλέλληνα, μια φωτογραφία του κι ένα σελάχι (φυσιγγιοθήκη) του Δ. Πλαπούτα.

Ας μην ξεχνάμε και τους σπουδαίους πίνακες για γεγονότα της Επανάστασης του 1821 που φιλοτεχνήθηκαν από κορυφαίους ξένους ζωγράφους: «Η Σφαγή της Χίου» του Ευγένιου Ντελακρουά, «Η Σφαγή της Σαμοθράκης», του Ογκίστ (Αυγούστου) Βινσόν. Με την καταστροφή των Ψαρών πάντως έχει ασχοληθεί ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους ο Νικόλαος Γύζης και μάλιστα σε δύο πίνακες: «Η Δόξα των Ψαρών» και «Μετά την καταστροφή των Ψαρών». Φιλότιμες οι προσπάθειες του Παναγιώτη Ζωγράφου, υπό την καθοδήγηση του Μακρυγιάννη, αλλά έχουν καθαρά ιστορική αξία.

Κλείσιμο

Από τους Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα εκείνος που........

© Πρώτο Θέμα


Get it on Google Play