Από τον βασικό αυτό κανόνα συνάγονται πολλές σοβαρές συνέπειες τόσον στο πεδίον του δικαίου, όσον και στο πεδίον της ηθικής. Αφήνοντες προς στιγμήν κατά μέρος την νομικήν άποψη του προβλήματος, παρατηρούμεν ότι η αναγνώριση του ανθρώπου ως του μόνου δυνατού υποκειμένου των ιδιωτικών δικαιωμάτων συνεπάγεται, κατ’ ανάγκην, στο φιλοσοφικό και ηθικό πεδίο, την παραδοχήν δύο αξιωμάτων, αφ’ ενός της ηθικής ευθύνης που θα παρουσιάσω με το παρόν άρθρο μου, αφ’ ετέρου της αρχής της ελευθερίας του πράττειν (Ελευθερίας της βουλήσεως), που θα διαπραγματευτώ στο επόμενο άρθρο μου.

Το αξίωμα της ηθικής ευθύνης του ανθρώπου, σε κάθε σύστημα θετικού δικαίου, και σε κάθε σύστημα κοινωνικής οργάνωσης δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς να τηρούνται οι επιταγές αυτού. Η παράβαση των επιτακτικών κανόνων του Δικαίου, έχει ως συνέπειαν πολλές αστικές ή ποινικές κυρώσεις κατά του παραβάτου αυτών και γεννά την νομική αυτού ευθύνην. Η νομική όμως αυτή ευθύνη στηρίζεται επί της ηθικής ευθύνης παντός μέλους της εννόμου τάξεως, επί της ικανότητος αυτού να λαμβάνει αποφάσεις επί των προβλημάτων του ηθικού βίου, να ακολουθεί η όχι τον ηθικόν κανόνα.

Ο νομοθέτης, αναγνωρίζων τον άνθρωπον, ως το μόνον δυνατόν υποκείμενον του δικαιώματος, στηρίζεται ακριβώς επί της ηθικής ευθύνης του ανθρώπου, ως όντος προικισμένου με αντίληψην και με λογικήν και ικανού να διακρίνει μεταξύ του καλού και του κακού, μεταξύ του ωφελίμου και του βλαβερού, μεταξύ του επιβεβλημένου και του απηγορευμένου.

Από άλλης απόψεως, το δικαίωμα, σε τελευταία ανάλυση, αποτελεί «έννομον σχέσιν» μεταξύ δύο προσώπων, δυνάμει της οποίας το ένα τούτων (ο φορέας του δικαιώματος) μπορεί να αξιώσει παρά του ετέρου, όπως τούτο τηρήσει τις επιβαλλόμενες σε αυτό υπό του δικαίου υποχρεώσεις.

Η «έννομος αυτή σχέσις», ή «βασική νομική σχέσις» αποτελεί την βάσην της όλης νομικής συναλλαγής, το θεμέλιον επί του οποίου στηρίζονται και διαμορφούνται οι έννοιες της συμβάσεως και πάντων των ιδιωτικών δικαιωμάτων. Εκ τούτου έπεται ότι το ιδιωτικόν δικαίωμα, θεωρούμενον ως «νομική σχέσις» ή «δεσμός δικαίου», γεννά μεταξύ των συνδεομένων δι’ αυτού ατόμων την υποχρέωση του αμοιβαίου σεβασμού του προσώπου εκάστου. Η αντίληψη αυτή περί «της νομικής σχέσεως» ή «δεσμού δικαίου» είχε συλληφθεί υπό του Hegel, όπως προκύπτει απ’ τη διδασκαλία του ότι «η προσταγή του δικαίου είναι: έσο πρόσωπον και σέβου τους άλλους ως πρόσωπα».

Παρ’ ότι εκ πρώτης όψεως το θέμα φαίνεται να έχει μόνον νομικόν ενδιαφέρον αναντιλέκτως έχει και ηθικόν και κοινωνικόν, γιατί, τον τελευταίο κυρίως καιρό, εν ονόματι ενός «αρρωστημένου» δικαιωματισμού και ψευδοπροοδευτισμού, διαπιστώνουμε από πολλούς να γίνεται «κατάχρηση των δικαιωμάτων τους» και να αμαυρώνονται σύμβολα, αξίες, ταυτοτικά χαρακτηριστικά λαών και εθνών, καθ’ όσον συγχέουν το δικαίωμά τους με τη μερικώτερη δικαιωματική τους διεκδίκηση.

ακολουθήστε το aixmi-news.gr στο Facebook για να μαθαίνετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

QOSHE - Το αξίωμα της ηθικής ευθύνης του ανθρώπου - Χρήστος Παπαδημητρίου
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Το αξίωμα της ηθικής ευθύνης του ανθρώπου

2 6
14.01.2024

Από τον βασικό αυτό κανόνα συνάγονται πολλές σοβαρές συνέπειες τόσον στο πεδίον του δικαίου, όσον και στο πεδίον της ηθικής. Αφήνοντες προς στιγμήν κατά μέρος την νομικήν άποψη του προβλήματος, παρατηρούμεν ότι η αναγνώριση του ανθρώπου ως του μόνου δυνατού υποκειμένου των ιδιωτικών δικαιωμάτων συνεπάγεται, κατ’ ανάγκην, στο φιλοσοφικό και ηθικό πεδίο, την παραδοχήν δύο αξιωμάτων, αφ’ ενός της ηθικής ευθύνης που θα παρουσιάσω με το παρόν άρθρο μου, αφ’ ετέρου της αρχής της ελευθερίας του πράττειν (Ελευθερίας της βουλήσεως), που θα διαπραγματευτώ στο επόμενο άρθρο μου.

Το αξίωμα της ηθικής ευθύνης του ανθρώπου, σε κάθε σύστημα θετικού δικαίου, και σε κάθε σύστημα κοινωνικής οργάνωσης δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς........

© ΑΙΧΜΗ


Get it on Google Play