Prof. Dr. Mustafa Durmuş – Günlerdir medyada, “Fatih Terim Fonu” olarak adlandırılan onlarca milyon dolarlık dolandırıcılık ve bazı internet fenomenlerinin mal varlıklarıyla ilgili yazılı haberler ve TV programları yapılıyor. Hatta bazı TV programlarında araştırmacı gazeteciler, saatlerce, bir detektif gibi paranın izini nasıl sürdüklerini anlatıyorlar. Elbette böyle programların ratingi de oldukça yüksek oluyor.

Bu tür dolandırıcılık, yolsuzluk ve kara para aklama haberlerini ve programlarını yapmak, halkı bilgilendirmek anlamında, elbette önemli ama diğer yandan iş magazinleştirildiğinden, bir bakıma asıl büyük vurgunların, talanın, emek ve doğa sömürüsünün ve kara paranın kaynaklarının konuşulmasını da önlüyor. Toplumun önüne meşhur futbolcular ve internet fenomenlerinin karıştıkları bu tür olaylar konulduğunda dikkatler dağılıyor.

Açlık sınırının altında yaşamaya çalışan milyonlar

Böylece, ülkedeki modern kölelik koşullarında, açlık sınırının altında bir asgari ücretle yaşamak zorunda bırakılan on milyona yakın işçinin uğradığı emek sömürüsü ve asgari ücret dahi alamayan emeklilerin sefaleti, buna karşılık bir yılda birkaç kat artan sermayedar kârları, birden fazla maaş alan iktidar bürokratları ve talan edilen doğanın üzerinden yaratılan ve iktidara yakın çevrelerce üleşilen büyük rantlar unutturuluyor.

Alt yapı projeleri, şehir hastaneleri, uyuşturucu ticareti ve Kuzey Irak petrolü

Ayrıca gerçek maliyetlerinin çok üzerinde fiyatlarla hayata geçirilen hava limanları, şehir hastaneleri, büyük köprüler, HES’ler gibi yap işlet devret ve kamu özel işbirliği projelerinin faturasının halka ödettirilirken, iktidara yakın sermaye gruplarının nasıl bu işlerden devasa servetler edindiği de unutturuluyor.

Keza, limanlarımızda yakalanan adrese teslim on milyonlarca dolarlık uyuşturucuyu, Türkiye’nin 1,4 milyar dolar tazminat ödemeye mahkûm edilmesine neden olan ve B. Albayrak’ın ortağı olduğu bir şirketin adının da karıştığı Kuzey Irak petrolünün yasal olmayan bir biçimde son 10 yıldır Türkiye’ye taşındığı (1) ve tüm bunların kara paranın asıl kaynaklarını oluşturduğu ve bu paraların bir kısmının ülke içinde değişik şekillerde sisteme sokulurken, bir kısmının da “vergi cennetleri”nde tutularak “varlık afları”yla ülkeye getirildiği, böylece aklandığı gerçeğini de konuşamıyoruz.

Merkez Bankası’nın yok olan 128 milyar dolarlık döviz rezervi

Üzerinden çok uzun yıllar geçmedi. Merkez Bankası’nın yok olan 128 milyar dolarlık döviz rezervlerini hatırlayalım. Bunun aslında yok olmadığı ve önemli bir kısmının arka kapıdan kamu bankaları aracılığıyla düşük kurdan bazı sermaye çevrelerine satıldığı ileri sürülmüştü.

Ayrıca iktidara yakın ve çoğunluğu siyasal İslamcı ve milliyetçi dernek ve vakıflara kamu bütçesinden milyarlarca liralık transfer yapıldığı da ortaya çıkmıştı. Keza devasa bir varlığı bünyesinde bulunduran, ancak Sayıştay tarafından dahi denetlenemeyen T. Varlık Fonu hala yürürlükte.

“Aile ve Gençlik Fonu”: Yeraltı kaynakları da hedefte

Son günlerde bunlara bir yenisi daha eklendi zira “Aile ve Gençlik Fonu” kuruldu ve bu fona çok sayıda vergi muafiyeti ve istisnası tanındı. Keza Fon’a gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince yapılan nakdî bağış ve yardımların tamamının gelir veya kurumlar vergisi matrahından indirilebilmesi olanağı sağlandı.

Ancak Fon’un en önemli gelirinin (özetle) Türk Petrol Kanunu kapsamında tahsil edilen devlet hissesinin ve Maden Kanunu kapsamında tahsil edilen devlet hakkının yüzde 20’sinden oluşması (2) ve bu fonun ne tür projelere ve kurumlara destek vereceğinin açıkça belirtilmemiş olması, iktidar blokunun artık kıyılar, ormanlar gibi yerüstü kaynaklarıyla yetinmeyerek, yeraltı kaynaklarına da göz diktiğinin ve bu Fon’u neo-liberal siyasal İslamcı rejimi toplumsallaştırmanın bir aracı olarak kullanacağının bir belirtisi olarak da görülmeli.

Çürüme 1980’lerde başladı

Muhtemelen gelinen nokta itibarıyla, ülkede hiçbir zaman “yoksuldan, emekçiden alınıp, zengine, sermayedara verme” biçimindeki bir zengin-sermayedar seviciliği bu boyutlara erişmedi. Belli ki “benim memurum işini bilir” diyen eski CB Turgut Özal’ın 1980’li yıllarda ettiği meşhur “ben insanın zenginini severim” sözü artık bütünüyle ete kemiğe bürünmüş durumda.

Özetle, özellikle de 1980’li askeri diktatörlük ve Özallı yıllardan bu yana, başlayan ve kamusal olan her şeyin giderek yok edilmesi, özelleştirilmesi ve bu yapılırken de insani, bireysel ve toplumsal etik değerlerin çürütülmesi 1990’ların ortalarında Başbakan Tansu Çillerli yıllarda devam etti ve son olarak AKP’li 21 yılda zirveye çıktı.

Bu süreçte hem fiziki ve fiziki olmayan müştereklerimiz hem de para, maliye, kur politikaları, sosyal politikalar, Merkez Bankası, kamu bankaları başta olmak üzere sosyal ve ekonomik hayatımızı etkileyen tüm politikalar ve kurumlar iktidarı ellerinde tutanların ve çevresindeki sermaye gruplarının lehine kullanıldı. Ülkede adeta bir “rant ekonomisi”, bir “rantiye devlet” ve “ahbap-çavuş-akraba kapitalizmi” yaratıldı. Bir mafya liderinin ifşaatları ise, ülkedeki devlet-mafya-sermaye üçgeninin ve burada ortaya çıkan yolsuzlukların ne kadar yaygın ve derin olduğunu gösterdi.

“İlk Günah”

Son 21 yıla odaklanalım ve bazı uygulamaları hatırlayalım. 2003 yılında, yani AKP iktidarının daha ilk yılında “nereden buldun” uygulamasına son verildi. Oysa bu uygulama tıpkı 1996 yılında kaldırılan “ortalama kâr haddi ve asgari hasılat esası” ya da 2001 yılında kaldırılan “hayat standardı” uygulaması gibi vergi kaçıranları yakalamaya dönük bir vergi güvenlik ve oto kontrol düzenlemesiydi. Vergi kaçıranlara “bu serveti nasıl yaptın” sorusunun sorulmasını sağlıyordu. Bu uygulamaya son verilmesi adeta “İlk Günah”........

© Açık Gazete