SOĞUK SAVAŞ

1948’de para reformunda çatışma ve diğer bazı nedenlerle Sovyetler 1948 Haziran’ından 1949 Mayıs’ına kadar Batı bölgesini bloke ettiler. Karadan ulaşım durdu. Müttefikler Berlin’e hava yoluyla, geçmişte örneği olmamış büyük ölçüde, bütün şehrin ihtiyacı için gıda maddesi ve malzeme sevkiyatı yaptılar. Blokaj şehrin müşterek yönetiminin sonunu getirdi. 6 Eylül’de Şehir Meclisi Batı bölgesinde Komünist Parti başkanı Lord Mayor Friedrich Ebert başkanlığında toplandı. Doğu Berlin’de 30 Kasım’da ayrı bir şehir yönetimi kuruldu.

9 Eylül’de Batı Bölgesi’nin belediye başkanlığını yapan Sosyal Demokrat Ernst Reuter Reichstag’ın - Meclis binasının – yıkıntıları önünde 300.000 Berlinliye hitap etti ve bütün dünyanın Berlin’i ve Berlin halkını terk etmemesini istedi. Batı Berlin’de 4 Aralık’ta Free University of Berlin kuruldu. Doğu’da eski Fredrick Wilhelm University, Humboldt University adı ile tekrar açıldı.

1949’da seçimle gelmiş olan Lord Mayor – Belediye Başkanı – geçici olarak ofisini batı bölgesindeki Schöneberg’e nakletti. Ofis 40 yıldan fazla orada kaldı. Batı Berlin’in bloke edilmesinden dolayı Berlin’e mali yardım için çeşitli yöntemler geliştirildi.

Bunların arasında 1956’ya kadar süren iki feniklik – “Notopfer Berlin” pulu da bulunuyordu. 12 Mayıs’ta SSCB blokajı kaldırınca Müttefikler de Sovyetlerin kontrolündeki Doğu Berlin’e karşı başlattıkları ekonomik ambargoyu kaldırdılar. Fakat Batı Berlin’e Doğu Berlin yönünden ulaşmakta zorluk devam etti. Bu ulaşım zorluğu 1990’dan sonra Almanya’nın ve Berlin’in birleşmesiyle son buldu.

23 Mayıs 1949’da Batı Berlin’de Alman Federal Cumhuriyeti kuruldu. Berlin’in Müttefiklerin kontrolünde bir bölge olma özelliği 3 Ekim 1990’a kadar sürdü. Doğu Berlin merkezli Alman Demokratik Cumhuriyeti – GDR- da 7 Ekim 1949’da hayata geçirildi. 1948’deki şehir meclisi üyelerinin seçimi sırasında kabul edilen anayasa 1 Ekim 1950’de Berlin’in Müttefiklerin kontrolündeki bölgesinde geçerli oldu. Doğu Berlin’in 1990 yılına kadar hiçbir anayasası olmadı. 1951 yılı 18 Ocak tarihinde Berlin Belediye Başkanlığına Ernst Reuter – SPD – seçildi ve 29 Eylül 1953’te ölümüne kadar bu görevde kaldı. 1952’de Batı Almanya parlamentosu 4 Ocak’ta kabul ettiği bir yasa ile Batı Berlin’in yaşaması için gerekli mali yardımı almada yasal yetkisi olduğunu onayladı. Aynı yıl Doğu Berlin’de de inşaat işçileri başkaldırdı. 1953’te Doğu Berlin’deki inşaat işçilerinin ayaklanmasının Sovyet taraftarı yönetimce zorla bastırılması sonucu birkaç yüz kişinin ölmesinin anısına, Batı Alman parlamentosu 17 Haziran’ı ‘Alman Birliği Günü’ ilan etti. Aynı yıl GDR’den Batı’ya kaçanlar için 22 Ağustos’ta Marienfelde kampı açıldı.

1954 yılında Bertolt Brecht’in başında bulunduğu “Berliner Ensemble” Doğu........

© Anayurt