BERLİN’DEN BİLİM ADAMLARININ RUSYA’YA VE ABD’YE KAÇIRILMASI

O günlerde, neslinin tartışmasız en üstün fizikçisi Manfred Von Ardenne’nin Berlin’deki bilim laboratuarına, Berzarin’in üst düzey adamları, randevusuz olarak, aniden geldiler. Manfred bir aristokrat aileden geliyordu, müthiş süper bir beyne, çağdaşlarını şaşırtan bir üstün yeteneğe ve yaratıcılığa sahipti.
20 Ocak 1907 doğumlu, beş çocuğun en büyüğü, Manfred’e 21 yaşında iken ona, 1928 yılında ailesinin büyük servetinin bir parçası miras kalmıştı. Eline geçen parayla Berlin’de Research Laboratory for Electron Physics isimli kendi laboratuarını kurdu. Kurum kısa sürede, 1940’da nükleer fizikçi Fritz Houtermans gibi Almanya’nın en ünlü fizikçilerinden birini kendine çekebilecek ileri düzeye gelmişti. Manfred laboratuarında kendi yaptığı ekipmanları kullanıyordu. Bunların başında devrimsel nitelikte olan elektron mikroskop, izotopları ayıran bir makine ve atom araştırmalarında kullanılan 60 tonluk cyclotron vardı.
Sahibi olduğu 600 patentten ilkini 1922 yılında 15 yaşında iken almıştı. Alman radyo üreticisi Lowe, o tarihte onun icad ettiği bir parça ile ilk kez radyo üretimine başlamıştı. Manfred İlk televizyon setini 1934’te icad etmişti. Siegmund Loewe onun “mentor” u olarak biliniyordu. Daha çok küçük yaşta 1919’da ise geliştirdiği kamera ve alarm sistemleri ile Berlin Realgymnasium’unu birincilikle bitirmişti. O üniversitede kimya ve matematik okurken, üniversitenin katı kuralları olması nedeniyle oradan ayrıldı fakat sürekli olarak kendini eğitti.
Televizyonu icad edenlerden en önemli biri olarak tarihe geçti. 1928 – 1945 arasında kendi özel laboratuvarında tıp teknolojisi, nükleer teknoloji, plasma fiziği, radyo ve televizyon teknolojileri üzerinde çalışıyordu. 1931 Ağustos’unda cathode ray tube kullanarak, ilk televizyon verici ve alıcı sistemini halka tanıttı. Berlin’de ilk televizyon yayını 1934’te başladı. 1936 Yazı’nda Olimpiyat Oyunları’nda ilk canlı yayın yapıldı. II. Dünya Harbi sırasında radar araştırmalarında yer alan Manfred 1941 yılında ‘The Leibniz – Medaille’i ile ödüllendirildi ve 1945 Ocağında “Empire Research Advisor”ı görevine atandı.
10 Mayıs 1945’te NKVD’den General V.A. Makhnjov ve ünlü Sovyet fizikçileri İshak Kikion, Lev Artsimovich ve Rus Alsos operasyonunu yöneten V.V. Migulin, Manfred’in laboratuarına geldiklerinde, yürütülmekte olan araştırma projeleri ve kullanılmakta olan elektron mikroskop, 60 tonluk cyclotron ve plasma – ionic isotope ayrıştırma ekipmanını görünce yapılan işlerin ne kadar kaliteli olduğunu anladılar ve Manfred’i hayli övdüler.
Bu özellikleri nedeniyle Manfred Sovyetler için bulunmaz, çok değerli bir kişiydi. Ruslar Berlin’e girmeden önce arkadaşları onu Batı Berlin’e geçmeye ikna etmeye çalıştı. Berlin’in çok prestijli kurumu Kaiser Wilhelm Society’de çalışan birçok bilim adamı Batı’ya geçmişti ya da geçmekte idi. Onlar Amerikalılar ya da İngilizler tarafından yakalanmayı tercih ediyorlardı. Bunların arasında, ikisi de atom fizikçisi ve Nobel ödüllü Otto Han ve Werner Heisenberg de vardı. Manfred arkadaşlarına katılmayı red etti. Bu biraz kendi politik görüşünden kaynaklanıyordu. Tam bir Nazi karşıtı idi. Sovyetlerden korkusu yoktu. Onun harp sırasındaki bütün amacı laboratuarını koruyabilmek........

© Anayurt