ALMANYA’NIN KOŞULSUZ TESLİMİ
3 Mayıs 1945 günü saat 11.30’da, 21. Ordu Grubu Başkomutanı ve Normandiya çıkarması Müttefik Kuvvetler Komutanı İngiliz Feldmareşal Montgomery’nin Almanya’da Lüneberg Heat’deki karavanlardan kurulu karargahına, İngiliz zırhlı araçları eskortluğunda, dört Alman delegesi geldi. Delegeler Alman Deniz Kuvvetleri Komutanı Dönitz’in yerine geçen Amiral Hans -Georg von Friedeburg, Felmareşal Busch’un kurmay başkanı Eberhard Kinzel, Koramiral Gerhard Wagner ve Binbaşı Jochen Friedel idi. (Tatlıoğlu: Hitler Öncesi ve Sonrası, Son Çağ yayınevi, Ankara, 2019, shf 195-196)
Montgomery hatıralarında, “Gelenler, üzerinde İngiliz bayrağı dalgalanan karavanıma getirildiler, onları birkaç dakika beklettikten sonra karavanımdan çıktım, beni İngiliz bayrağı altında selamladılar, bu çok muhteşem bir andı. Teslim olmaya geldiklerini ve harbin bittiğini biliyordum. Tercümanıma bunlar kim ve ne istiyorlar diye sordum. Amiral von Freideburg bana Feldmareşal Keitel’den getirdiği mektubu okudu. Berlin ve Rostock arasındaki cephede Ruslar’ın karşısında bulunan üç Alman ordusunun teslim olacağını bildiriyordu. Bunu dikkate almayı reddettim. Ruslar’a teslim olmalarını söyledim. Von Friedeburg bunun imkansız olduğunu söyledi. Ben Almanlar harbe başlamadan, özellikle Sovyetler’e hücum etmeden önce, bunları iyi düşünmeliydiler dedim. Daha sonra ona, Hollanda, Schleswig Holstein ve Danimarka dahil benim kuzey ve batı cenahındaki bütün Almanlar teslim olursa bu teslimi kabul edebileceğimi, eğer kabul etmezlerse hemen savaş emri vereceğimi, böylece daha çok Alman asker ve sivilin öleceğini söyledim. Düşünmeleri ve öğle yemeği için ara verdik. Onları, bir subayımızla yalnız bıraktım. Von Friedeburg yemek sırasında ağladı. Diğerleri bir şey söylemedi.”
Öğleden sonra karargahta tekrar toplanıldı. Friedeburg, o günkü Alman Devlet Başkanı Dönitz’e telefon etti. Montgomery, Müttefik Kuvvetler Avrupa Başkomutanı – Supreme Commander of the Allied Expeditionary Force in Europe – General Dwight David Eisenhower’la görüştü. Almanlar geri geldi. Bu arada İtalya’daki Alman Kuvvetleri Komutanı Feldmareşal Alexander’ın teslim belgesinin kopyası Montgomery’e ulaştı. Montgomery Almanların bulunduğu karavana gitti. İmzalanacak teslim anlaşmasının metnini onlara okudu. Almanlar bir kelime bile anlamadı. Ya da anlamaz gözüktüler. Montgomery, kalemi mürekkep hokkasına batırdı. Amiral Friedeburg’a uzattı. İlkin o imzaladı. Sırayla diğerleri. Sonunda Eisenhower adına Montgomery imzaladı. Daktilo edilmiş teslim anlaşmasının kopyası Mongomery’de kaldı. Orijinali Eisenhower’a gönderildi.
Amiral Friedburg 7 Mayıs’ta Reims’de General Alfred Jodl’le birlikte ve 8 Mayıs’ta Berlin’de General Hans – Jürgen Stumpff ve Feld Mareşal Wilhelm Keitel ile teslim anlaşmalarının imzalanmasında hazır bulundu. Berlin Savaşı sırasında 30 Nisan’da Hitler’in intiharından sonra kuzeyde Flensburg’da Büyük Amiral Dönitz tarafından kurulan kabine üç hafta sonra çökünce ve kabine üyeleri Plön’de bulunan İngiliz Kuvvetleri tarafından harp esiri olarak tevkif edilince, 23 Mayıs’ta amiral Friedeburg siyanür içerek intihar etti.
Ve Almanya’da bir devir kapandı ve yeni bir devrin ilk adımları atılmaya başladı. Harp bütün dünyayı ve özellikle Almanya’yı ve başkent Berlin’i alt üst etmişti. Almanya SSCB kontrolünde Doğu Almanya ve USA, İngiltere ve Fransa kontrolünde Batı Almanya olarak ikiye bölündü. Rus bölgesinde kalan Berlin de Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıldı. Berlin’in yönetiminin Doğu’yu kontrol eden Ruslar ve Batı’yı kontrol eden müttefikler tarafından işbirliği içinde yapılması öngörülüyordu.
Doğu Berlin’de Sovyet Askeri Yönetimi Karlshot bölgesinde Spree Nehri’ne yakın bir noktada kurulmuştu. Berlin’in elektriğini sağlayan Klingenberg Enerji İstasyonu Doğu Berlin’de idi. General Nikolai Berzarin 1945’te ilk Sovyet Askeri Valisi olarak atandı. 1946 -50 arasında bu görevi General Alexander Kotikov yürüttü. Sovyet askeri yönetiminin propaganda bölümünün başında ise Albay Sergei Tiulpanov bulunuyordu.
İngiliz Bölgesi Askeri hükümet merkezi, Reichstag ve Brandenburg Gate yakınlarında bulunuyordu. Spandau bu bölgede idi. 1945 -48 arasında Brigadier Robert ‘Looney’ Hinde İngiliz Askeri yönetimi direktör yardımcısı olarak Berlin yönetiminde İngiliz temsilcisi olmuş, 1948 -50 arasında General Sir Robertson İngiliz Bölgesi Askeri valisi olarak görev yapmıştı. 1945 – 1951 arasında Albay Harold ‘Tim’ Hays Berlin İngiliz askeri yönetiminde üst görev almıştı.
Müttefik Kontrol Konsülü’nün merkezinin bulunduğu ABD bölümünde Reich Chancellery ( Hitler’in başbakanlık binası, bulunduğu yer), Tempelhof havaalanı, Amerikan Askeri yönetim merkezi, Komandatura (Ruslarla müşterek Berlin yönetim merkezi) ve Grunewald bu bölgenin içinde idi. Amerikan Bölgesinin Askeri valiliğini 1947 -1949 arasında General Lucius D. Clay, askeri komutanlığını aynı yıllarda Albay Frank ‘Howlin’ Mad’ Howley yaptı. 1948 -49 arasında Berlin Hava alanı komutanı General William H. ‘Tonnage’ Turner idi.
İngiliz Bölgesinin kuzeyinde Reinickendorf ‘u ve Wedding’i kapsayan Fransız bölgesinde Fransız askeri yönetim merkezi ve bir hava alanı vardı. Fransız bölgesi valiliğini Mart – Ekim 1946 arasında General Charles Lançon ve 1946 – 1950 arasında General Jean Ganeval yaptı. Fransa işgal kuvvetlerinin başında General Marie - Pierre Koenig bulunuyordu. (Giles Milton; Checkmate in Berlin, John Murray, London,2021).
8 Mayıs 1945’te Berlin’in hemen hemen tamamı yıkılmıştı. 600.000 apartman yerle bir olmuştu. Berlin’in orijinal nüfusu olan 4.3 milyon kişiden 2.8 milyonu hala şehirde yaşıyordu. Harp sonrası Berlin’de galip güçler arasındaki çıkar çatışmaları şehrin ortak yönetimine son verdi. Berlin “Soğuk Savaş”ın merkezi durumuna geldi.
Berlin 1945 ve sonrası -9
3
0
03.01.2024
ALMANYA’NIN KOŞULSUZ TESLİMİ
3 Mayıs 1945 günü saat 11.30’da, 21. Ordu Grubu Başkomutanı ve Normandiya çıkarması Müttefik Kuvvetler Komutanı İngiliz Feldmareşal Montgomery’nin Almanya’da Lüneberg Heat’deki karavanlardan kurulu karargahına, İngiliz zırhlı araçları eskortluğunda, dört Alman delegesi geldi. Delegeler Alman Deniz Kuvvetleri Komutanı Dönitz’in yerine geçen Amiral Hans -Georg von Friedeburg, Felmareşal Busch’un kurmay başkanı Eberhard Kinzel, Koramiral Gerhard Wagner ve Binbaşı Jochen Friedel idi. (Tatlıoğlu: Hitler Öncesi ve Sonrası, Son Çağ yayınevi, Ankara, 2019, shf 195-196)
Montgomery hatıralarında, “Gelenler, üzerinde İngiliz bayrağı dalgalanan karavanıma getirildiler, onları birkaç dakika beklettikten sonra karavanımdan çıktım, beni İngiliz bayrağı altında selamladılar, bu çok muhteşem bir andı. Teslim olmaya geldiklerini ve harbin bittiğini biliyordum. Tercümanıma bunlar kim ve ne istiyorlar diye sordum. Amiral von Freideburg bana Feldmareşal Keitel’den getirdiği mektubu okudu. Berlin ve Rostock arasındaki cephede Ruslar’ın karşısında bulunan üç Alman ordusunun teslim olacağını bildiriyordu. Bunu dikkate almayı reddettim. Ruslar’a teslim olmalarını söyledim. Von Friedeburg bunun imkansız olduğunu söyledi. Ben Almanlar harbe başlamadan, özellikle Sovyetler’e hücum etmeden önce, bunları iyi düşünmeliydiler dedim. Daha sonra ona, Hollanda, Schleswig Holstein ve Danimarka dahil benim kuzey ve batı cenahındaki bütün Almanlar teslim olursa bu teslimi kabul edebileceğimi, eğer kabul etmezlerse hemen savaş emri vereceğimi, böylece daha çok Alman asker ve sivilin öleceğini söyledim. Düşünmeleri ve öğle yemeği için ara verdik. Onları, bir subayımızla yalnız bıraktım. Von Friedeburg yemek sırasında ağladı. Diğerleri bir şey söylemedi.”
Öğleden sonra karargahta tekrar toplanıldı. Friedeburg, o günkü Alman Devlet Başkanı Dönitz’e telefon etti. Montgomery, Müttefik Kuvvetler Avrupa........
© Anayurt
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Nikkei Editorial
Ali Fathollah-Nejad
Rami G Khouri
