Türkiye Cumhuriyeti’nin özgürlüğünü kazanması ve bağımsız bir devlet olarak dünya devletleri içinde yer alması çok zor ve çok uzun uğraşlar sonucu olmuştur. Bu zorlu ve güçlüklerle dolu yola ilişkin kilometre taşlarını yaşadığımız her önemli tarihte bir bir yerine koyarak bizlerde yaşıyoruz. Bugün 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı. Dünya ulusları içinde çocuklarına böylesine anlamlı bir günde, böylesine anlamlı bir bayram eden bir başka ulus yoktur. Bunun için ayrıca çok mutlu ve bahtiyarız.

Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi 23 Nisan 1920 tarihine gelene kadar yaşadıklarımızı gelin bir kez daha paylaşalım. Düşman işgali altındaki Anadolu ve Rumeli topraklarında, Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Kurtuluş Savaşı’nı başlatacak ve Cumhuriyete giden yolda önemli adımlar atılmasını sağlayacak Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 104 yıl önce açıldı. TBMM’nin açılışı, kurtuluş mücadelesinin en önemli safhalarından birisi oldu.

Osmanlı İmparatorluğu'nun 1. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkmasının ardından, Mondros Mütarekesi'ne rağmen ülkenin işgal edilmeye başlanması üzerine Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı.

Amasya Tamimi ile Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararlar, “ulusun egemenliğini yine ulusun sağlayacağı” nı ortaya koydu.

1919 sonbaharında yapılan seçimlerden sonra Osmanlı Mebusan Meclisi, 12 Ocak 1920'de, 168 üyesinden 162'sinin katılımıyla toplandı. Mustafa Kemal, Erzurum mebusu seçilmişti ancak o Ankara'da kaldı. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti yanlısı milletvekillerinin çoğunlukta olduğu bu Meclis, 28 Ocak 1920'de yaptığı gizli oturumda Misakı-milli'yi kabul etti. İstanbul'un 16 Mart'ta işgali ve Milli Mücadele yanlılarının tutuklanmaya başlamaları üzerine milletvekilleri ve aydınlar, Anadolu’ya geçmeye başladılar.

Mebusan Meclisi de 18 Mart'ta son kez toplanarak, Meclisin süresiz olarak tatil edilmesini kararlaştırdı.

Mustafa Kemal, 19 Mart 1920'de yayımladığı genelgeyle ''Ankara'da olağanüstü yetkili bir Meclis''in toplanacağını duyurdu.

Genelgede, ''Ulusun bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlayacak önlemleri düşünüp uygulamak üzere ulusça olağanüstü yetki verilecek bir Meclisin Ankara'da toplantıya çağrılması ve dağıtılmış olan mebuslardan Ankara'ya gelebileceklerin de bu Meclise katılmaları'' istendi.

Bu amaçla yapılacak seçimle belirlenen milletvekilleri ile dağıtılan Osmanlı Mebusan Meclisini terk ederek Ankara'ya gelebilenlerden 84'ü, ilk Mecliste yer aldı. Mustafa Kemal, 22 Nisan 1920'de Büyük Millet Meclisi'nin açılışını duyurduğu genelgesinde ise bundan böyle “bütün sivil ve askeri makamların ve bütün ulusun emir alacağı en yüksek kat”ın bu Meclis olacağını kaydetti.

23 Nisan 1920'de, Hacıbayram Camisi'nde cuma namazı kılınıp, kurbanlar kesildikten sonra ilk TBMM, İttihat ve Terakki Kulübü olarak yapılan binada açıldı. Cumhuriyete giden yolda büyük adımlar atılmasını sağlayacak Türkiye Büyük Millet Meclisinin 104 yıl önce 23 Nisan'da açılması, Türkiye Cumhuriyetinin kurtuluş mücadelesinin en önemli safhalarından biri oldu.

TBMM, açıldığından bu yana milli iradenin yansımasının simgesi oldu. TBMM'nin ilk Başkanı Mustafa Kemal Atatürk, 1 Mart 1920 tarihinde Meclisin 4. toplantı yılının açılışında da bunun önemine işaret eden ve tutanaklara yansıyan şekliyle şöyle dikkat çekiyordu:

“Hep birlikte bakışlarımızı, vicdanımızın merkezi olan millete dikelim. Orada erdemin, vefa ve içten bağlılığın, yenileme arzusunun, egemenlik aşkının ve geleceğin sönmeyen ateşi yanmaktadır. Bu kutsal ateş, kendi içindeki bilgisizlik ve karanlığı yakacak ve bağımsızlığımızın önüne dikilecek olan bütün engelleri yıkacaktır. Efendiler, millet önünde, onun hak ettiği bağımsızlığın önünde, onun layık olduğu gelişme ve yenileme arzusu önünde, her kuvvet ancak milletin irade ve amaçlarına uymak şartıyla yaşayabilir. Milletin irade ve amaçlarına uymayanların talihi hüsrandır, çökmedir.”

Bu mecliste elbette sadece Kurtuluş Savaşı müzakereleri yapılmadı. Ülkenin tüm dünya ile olan bağlantısı sağlandı. Türkiye Devletinin varlığının kabul edilmesi yolunda çok önemli çalışmalar gerçekleştirildi. Vatandaşların temel sorunları çözüme kavuşturuldu. Yani devlet olmanın tüm nitelikleri adım adım hayata geçirildi.

Bizlere böyle bir ülkeyi kazandıran tüm şehitlerimize, gazilerimize minnet borcumuz var. Başta, Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, kanlarıyla canlarıyla Milli Mücadele içinde yer alan tüm komutanlarımıza, tüm askerlerimize Allah’tan bir kere daha rahmet diliyoruz. Hepsinin mekanları cennet olsun.

QOSHE - Bir dönüm noktası: 23 Nisan 1920 - Oktay Taş
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Bir dönüm noktası: 23 Nisan 1920

15 0
23.04.2024

Türkiye Cumhuriyeti’nin özgürlüğünü kazanması ve bağımsız bir devlet olarak dünya devletleri içinde yer alması çok zor ve çok uzun uğraşlar sonucu olmuştur. Bu zorlu ve güçlüklerle dolu yola ilişkin kilometre taşlarını yaşadığımız her önemli tarihte bir bir yerine koyarak bizlerde yaşıyoruz. Bugün 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı. Dünya ulusları içinde çocuklarına böylesine anlamlı bir günde, böylesine anlamlı bir bayram eden bir başka ulus yoktur. Bunun için ayrıca çok mutlu ve bahtiyarız.

Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi 23 Nisan 1920 tarihine gelene kadar yaşadıklarımızı gelin bir kez daha paylaşalım. Düşman işgali altındaki Anadolu ve Rumeli topraklarında, Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Kurtuluş Savaşı’nı başlatacak ve Cumhuriyete giden yolda önemli adımlar atılmasını sağlayacak Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 104 yıl önce açıldı. TBMM’nin açılışı, kurtuluş mücadelesinin en önemli safhalarından birisi oldu.

Osmanlı İmparatorluğu'nun 1. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkmasının ardından, Mondros Mütarekesi'ne rağmen ülkenin işgal edilmeye başlanması üzerine Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı.

Amasya Tamimi ile Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararlar, “ulusun egemenliğini yine ulusun sağlayacağı” nı ortaya koydu.

1919 sonbaharında yapılan seçimlerden sonra Osmanlı Mebusan Meclisi, 12 Ocak 1920'de, 168 üyesinden 162'sinin katılımıyla toplandı. Mustafa Kemal, Erzurum mebusu seçilmişti ancak o Ankara'da kaldı. Anadolu ve Rumeli........

© Anayurt


Get it on Google Play