Ramazan geldiği gibi, göz açıp kapayıncaya kadar kısa bir sürede sona erecek ve peşinden Ramazan Bayramını kutlayacağız. Bu her ne kadar kutlama olsa da emekliler ve dar gelirliler için sadece yoksulluğun daha çok hissedildiği üç gün olacak. Çünkü emekliler ve dar gelirli vatandaşlarımız ne çocukları sevindirebilecek, ne de emekliler torunlarının ceplerine üç-kuruş bayram harçlığı koyabilecekler.

Çoğu eve bayram şekeri, bayram çikolatası bile girmeyecek. Bunları yazmak, sizlerle paylaşmak çok acı da olsa gerçekler ne yazık ki, böyle.

Emeklilere iki dini bayramımız da ikramiye adı altında günümüzde “bahşişe” dönüşen bir yardım yapılıyor. Bu yıl alınan bir kararla bu bahşiş 3 bin liraya yükseltildi. Bunu açıklarken de “ikramiyelere yüzde 50 oranında artış yaptık” dediler.

El hak doğru. Yapılan artış, kağıt üzerinde yüzde 50, yani bin lira olurken, realitede bu ne kadar doğruydu. Bu konuda birkaç kez yazdık. Verilenin ikramiye olmaktan çok adeta bir “bahşiş” haline geldiğini söyledik ve bunun emeklilerin çok ağrına gittiğini belirttik.

Biliyorsunuz, 2008’de çıkarılan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, emekli aylık ve gelirlerinin ciddi biçimde düşmesine sebep olmuş bu durum karşısında maaşları kuşa dönen emeklilerin yoğun tepkisine neden olmuştu. Tepkiler karşısında emekli aylıklarını artırmak yerine geçici bir çözüm olarak yılda iki kez dini bayramlarda emeklilere ikramiye verilmesi yoluna gidilmişti. Ancak, verilen bayram ikramiyeleri asgari ücret ve artan enflasyon karşısında alım gücünü her geçen gün biraz daha kaybetti.

Bu konuda, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) birkaç gün önce yaptığı bir araştırmayı yayınladı. DİSK-AR’ın yaptığı hesaplamalara göre, emekli bayram ikramiyesinin asgari ücrete oranı 2018’de yüzde 62 iken, içinde bulunduğumuz yılda bu oran yüzde 18’e kadar gerilediğini açıkladı.

Yine bir diğer tespite göre de resmi enflasyon 2018-2024 arası 6 yılda yüzde 200, resmi gıda enflasyonu yüzde 690 artarken emekli bayram ikramiyesi bu süreçte sadece yüzde 200 artarak 3.000 liraya yükseltildi.

Hatırlayacaksınız, ilk olarak 2018’de bin lira olarak verilen bayram ikramiyesi, 2021’de bin 100 lira, 2023’te 2 bin lira ve bu yıl da, 3 bin lira olarak açıklandı.

O halde emekli bayram ikramiyesi resmi enflasyon kadar artsaydı ne kadar olması gerekiyordu. DİSK-AR onu da hesaplamış. Emekli ikramiyesi en az resmi enflasyon kadar artırılmış olsaydı 6 bin 163 lira, gıda enflasyonu kadar artsaydı en az 7 bin 904 lira, asgari ücret kadar artsaydı en az 10 bin 606 lira olmalıydı.

Bu ne demektir biliyor musunuz?

Emekli bayram ikramiyelerinin asgari ücrete göre kaybı, yalnızca 2024 yılı için 15 bin liradan fazla!

Resmi enflasyona göre emekli bayram ikramiyesinin alım gücü 5 yılda bin liradan, 517 liraya düştü.

Gıda enflasyonuna göre emeklilerin alım gücü son 5 yılda, bin liradan 398 liraya geriledi.

Evet, ülkemizdeki emeklilerin durumu bundan daha iyi anlatılamazdı. Emeklilerimiz, yıllar itibariyle büyük hak kayıplarına uğradılar. Bu hak kayıpları sadece aldıkları maaşlarla da olmadı. Emeklilerimize bağlanan emekli maaşı bağlanma oranları yüzde 30’lar düzeyine kadar geriledi. Özellikle 2002’de ve 2008’den sonra emekli olanlara yapılan bu haksız muamele yıllar itibariyle birike birike bugün içinden çıkılamaz hale geldi.

Emeklilerin uğradığı bu hak mahrumiyetinin giderilmesi gerekiyor. Emeklilerin intibakları yeni baştan ele alınmalı ve intibakları nedeniyle uğradıkları kayıplar verilmelidir. Emeklilerden yapılan sağlık kesintileri kaldırılmalıdır. Reçete parası, doktor parası ve ilaçlara katılım bedelleri, emeklilerin belini bükmektedir.

Daha hangi birini sayalım. Mesela, emeklilerin vefatı halinde geride kalanlara bağlanan dul ve yetim maaşları günün yaşam koşullarına göre düzenlemelidir. Unutmayalım, bugün ülkemiz belli bir gelişmişlik düzeyine ulaşmışsa, bu emeklilerin çalışmaları sonucu olmuştur. Şimdi, onlara ve hayatını kaybedenlerin geride bıraktıklarına sahip çıkmak bu ülkenin boynunun borcudur. Bu mübarek günlerde, daha fazla kul hakkına girip, bu insanları gözleri yaşlı, evlatlarına bakar hale getirmek en büyük utanç kaynağı olmalıdır. Bu utançtan kurtulun!

QOSHE - Bu utançtan kurtulun! - Oktay Taş
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Bu utançtan kurtulun!

4 0
14.03.2024

Ramazan geldiği gibi, göz açıp kapayıncaya kadar kısa bir sürede sona erecek ve peşinden Ramazan Bayramını kutlayacağız. Bu her ne kadar kutlama olsa da emekliler ve dar gelirliler için sadece yoksulluğun daha çok hissedildiği üç gün olacak. Çünkü emekliler ve dar gelirli vatandaşlarımız ne çocukları sevindirebilecek, ne de emekliler torunlarının ceplerine üç-kuruş bayram harçlığı koyabilecekler.

Çoğu eve bayram şekeri, bayram çikolatası bile girmeyecek. Bunları yazmak, sizlerle paylaşmak çok acı da olsa gerçekler ne yazık ki, böyle.

Emeklilere iki dini bayramımız da ikramiye adı altında günümüzde “bahşişe” dönüşen bir yardım yapılıyor. Bu yıl alınan bir kararla bu bahşiş 3 bin liraya yükseltildi. Bunu açıklarken de “ikramiyelere yüzde 50 oranında artış yaptık” dediler.

El hak doğru. Yapılan artış, kağıt üzerinde yüzde 50, yani bin lira olurken, realitede bu ne kadar doğruydu. Bu konuda birkaç kez yazdık. Verilenin ikramiye olmaktan çok adeta bir “bahşiş” haline geldiğini söyledik ve bunun emeklilerin çok ağrına gittiğini belirttik.

Biliyorsunuz, 2008’de çıkarılan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, emekli aylık ve gelirlerinin ciddi biçimde düşmesine sebep olmuş bu durum karşısında maaşları kuşa dönen emeklilerin yoğun tepkisine neden olmuştu. Tepkiler karşısında emekli aylıklarını artırmak yerine geçici bir çözüm olarak yılda iki kez........

© Anayurt


Get it on Google Play