Müzeyi gezerken İbrahim Çallı imzalı, yan yana asılmış iki manolya resminin karşısında durdum. Bu resimlerden biri ortaokulda benim resim dosyamın üstündeydi. O zamanlar mukavvadan yapılmış resim dosyalarımız vardı ve üst sınıflardan birinden aldığım benim dosyamın kapağı muhtemelen bir takvimden kopartılmış bu resimle kaplanmıştı. Şimdi, uzun yıllar sonra anlıyorum ki o takvim muhtemelen bir İş Bankası takvimiydi…

İş Bankası’nın İstiklal Caddesi 144 numaradaki tarihi binası yıllar süren bir yenilemenin ardından, Türkiye İş Bankası Resim Heykel Müzesi olarak, tam da Cumhuriyet’in 100. Yılında, 29 Ekim 2023’te açıldı. Burada bankanın 2700 eserlik koleksiyonundan seçilen altı yüze yakın resim ve heykel sergileniyor. Önemli bir kısmı Cumhuriyet dönemine ait değerli bir koleksiyon bu. Oluşması ise Türkiye’de uzun yıllar en büyük resim alıcısının devlet ve bankalar olmasıyla alakalı.

1980’lerde Türkiye’de resim piyasası kendini gösterinceye, özel koleksiyoncular sanata para harcamaya başlayıncaya kadar ressamların en önemli müşterisi devlete ve büyük kurumlardı. Bugün Devlet Resim Heykel Müzeleri’nde sergilenen koleksiyonlar da Ziraat, Merkez bankalarının ve şimdi İş Bankası’nın koleksiyonları da böyle oluştu. Bu resimler depolarda durdukları kadar Anadolu’nun dört bir yanında banka şubelerini, özellikle müdür odalarını süslerdi. Bankalar değil ama devlet koleksiyonlarından hala bu şekilde ‘dekoratif’ amaçlarla yararlanıldığını biliyoruz. İş Bankası da 1940 yılında resim satın almaya başlamış. Sergiden anlaşılıyor ki günümüze kadar da alım yapıp koleksiyonlarını zenginleştirmeyi sürdürmüşler.

Müzenin Kurucu Küratörü Prof. Dr. Gül İrepoğlu bu geniş koleksiyondan iki ayrı sergi hazırlamış. Beş katlı müze binasının son iki katı sabit koleksiyon sergisine ayrılmış. ‘Türk Resmini İzlemek’ başlığı altında burada bir tür tarihçe yer alıyor. Kronolojik olarak, Türk resminin ilk dönem ressamlarından günümüz modernlerine uzanan bir seçki izliyorsunuz. Osman Hamdi Bey’in ‘İftardan Sonra’ resminin, Halil Paşa’nın bir peyzajının, Şeker Ahmet Paşa’nın bir natürmordunun, Halife Abdülmecid Efendi’nin çiçeklerle bir şişe kolonyayı ‘Rakipler’ adıyla resimlediği hoş bir resminin yer aldığı Osmanlı ressamlarının bölümünü, Cumhuriyet’in ilk döneminin ustaları takip ediyor. İbrahim Çallı, Feyhaman Duran, Şeref Akdik, Eşref Üren, Bedri........

© Artı Gerçek