Bir süredir gündemde, Türkiye’nin İngiliz-İspanyol-Alman ortaklığında üretilen Eurofighter uçaklarını alımı konusu var. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Bakanlığının TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki 2024 yılı bütçesinin görüşmelerinde 40 adet Eurofighter Typhoon uçağı almak istediklerini, İngiltere ve İspanya’nın olumlu baktığını, bu ülkelerin üçüncü ortak Almanya’yı razı etmek için çalıştıklarını açıkladı. Konu, geçen hafta Türkiye’ye gelen İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps’ın ziyaretinde de masadaydı. Görüşmede iki ülke arasında “Savunma İşbirliği Niyet Beyanı” imzalandı. İngiltere Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada bu niyet beyanıyla, “her iki ülkenin savunma sanayileri arasında daha yakın işbirliği, Akdeniz’deki olası ortak eğitim tatbikatlarının belirlenmesi ve Kuzey Afrika ile Ortadoğu bölgesinde güvenlik desteğinin araştırılması” konularında mutabakat sağlandığı belirtildi. Bakan Yaşar Güler da, imzaladıkları “Savunma İşbirliği Niyet Beyanı” ile iki ülke arasındaki işbirliğini geliştirme konusundaki kararlılıklarını bir kez daha teyit ettiklerini vurguladı.
İngiliz Bakan, görüşmede, Türkiye’ye Eurofighter Typhoon satışı konusunun da ele alındığını açıkladı. MSB kaynakları, Türkiye’nin ilk aşamada 20, daha sonra 20 olmak üzere toplam 40 uçak almak istediğini muhataplarına ilettiğini açıkladı. Kaynaklar, “F16 tedariği ve modernizasyonu ile ilgili sürecin” devam ettiğini belirtti.
Peki nerden çıktı bu Eurofighter uçağı alımı meselesi? Tabii ki, ABD’nin son üç yıldır, önce “talep edin” deyip daha sonra işi yokuşa sürdüğü F16 alımı konusunu sürüncemede bırakması nedeniyle. Hatırlayalım, Beyaz Saray, 17 Temmuz 2019’da Türkiye’nin F35 projesinden çıkarıldığını açıklamış, parası ödenen ve Türkiye’ye teslim edilmesi gereken uçaklar verilmemişti. Washington, ayrıca 14 Aralık 2020’de Rusya’dan S400 aldığı gerekçesiyle Türkiye’ye, ABD’nin Hasımlarıyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında yaptırım kararını açıklamıştı. Türkiye’nin yaklaşık 1,5 milyar dolarlık katkıda bulunduğu F35 projesinden çıkarılmasından sonra, Ankara, ABD’den 40 F16 uçağı, 80 adet F16 modernizasyon kiti talep etmişti.
ABD yönetimi, F16 verilmesi konusunu Türkiye’ye yönelik çeşitli taleplerinin yerine getirilmesi için o tarihten bu yana havuç olarak kullanıyor. Türkiye’ye F16 satılmasının, İsveç’in NATO’ya katılımına onay şartına bağlandığını, açık sözlülüğüyle bilinen eski ABD Ankara Büyükelçisi James Jeffrey net bir şekilde vurgulamıştı. Jeffrey, Amerika’nın Sesi radyosuna verdiği demeçte, ABD yönetiminin F16 satışına “Türkiye’nin, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya girişine onayı bir an önce vermesi ve Suriye’nin kuzeyine operasyondan vazgeçmesi” şartına bağlı olduğunu açıklamıştı (VOA, 18 Ocak 2023).
Şimdi benzer bir süreç, Eurofighter uçakları konusunda mı yaşanacak, hep birlikte göreceğiz. Fakat şunu belirtmeliyiz: İngiltere’nin “biz uçak veririz, Almanya’yı da ikna ederiz” hamlesi Türkiye’nin NATO’ya mahkumiyetini sürdürmek için tam da uygun aşamada devreye sokulmuş bir havuç olarak görünüyor. Tabii bu havucun şartları da olacak. Hele de, Ankara, sıcak para arayışında Washington, Londra, Brüksel yollarına düşmüşken.
Bu havucun temel hedefi ise, nesnel olarak NATO’nun tehditlerine karşı mücadele eden Türkiye’nin Rusya’dan S400 alımıyla açtığı yolu genişletmesini engellemek. Türkiye’nin, savunma sanayisinde bir ray değişikliğine giderek istikrarlı bir şekilde NATO dışı seçeneklere yönelmesi, sonuçta bir strateji değişikliği anlamına geliyor. Bu olasılık, Atlantik açısından en tehlikeli senaryo olarak görülüyor.
Görünen o ki, bir süre İngiltere’nin Türkiye’ye uçak satışına engel koyan Almanya’yı ikna konusundaki “engin çabaları”nı konuşacağız. Peki şimdi burada bir duralım. Türkiye ile İngiltere arasındaki Savunma İşbirliği Niyet Beyanı’ndaki unsurlara dikkatinizi çekelim. Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da İngiltere ile hangi konularda, nasıl bir ortaklığımız olabilir? Akdeniz’de hangi düşmana karşı İngiltere ile ortak tatbikatlar yapacağız?
İngiltere, bugün Filistin’e yönelik azgın saldırının ABD ile birlikte en hararetli ve somut desteğini veren ülke. İngiltere’nin Güney Kıbrıs’taki Agratur Üssü, İsrail’e silah ve mühimmat desteğinin merkezi. Irak’ın kuzeyinde de Suriye’nin kuzeyinde de ABD’nin yanında PKK’nın arkasında… Kıbrıs’ta, Libya’da, Akdeniz’de Türkiye’nin karşısında olan İngiltere ile savunma işbirliğinin koşullarının olmadığı ortada. Mevcut koşullarda, Eurofighter uçaklarının alımıyla ilgili sürecin, Türkiye açısından NATO içi seçeneklerin tükendiği bir durum ortaya çıkarabileceğini de öngörmek mümkün.
F16 olmadı Eurofighter olur mu?
45
1
26.11.2023
Bir süredir gündemde, Türkiye’nin İngiliz-İspanyol-Alman ortaklığında üretilen Eurofighter uçaklarını alımı konusu var. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Bakanlığının TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki 2024 yılı bütçesinin görüşmelerinde 40 adet Eurofighter Typhoon uçağı almak istediklerini, İngiltere ve İspanya’nın olumlu baktığını, bu ülkelerin üçüncü ortak Almanya’yı razı etmek için çalıştıklarını açıkladı. Konu, geçen hafta Türkiye’ye gelen İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps’ın ziyaretinde de masadaydı. Görüşmede iki ülke arasında “Savunma İşbirliği Niyet Beyanı” imzalandı. İngiltere Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada bu niyet beyanıyla, “her iki ülkenin savunma sanayileri arasında daha yakın işbirliği, Akdeniz’deki olası ortak eğitim tatbikatlarının belirlenmesi ve Kuzey Afrika ile Ortadoğu bölgesinde güvenlik desteğinin araştırılması” konularında mutabakat sağlandığı belirtildi. Bakan Yaşar Güler da, imzaladıkları “Savunma İşbirliği Niyet Beyanı” ile iki ülke arasındaki işbirliğini geliştirme konusundaki kararlılıklarını bir kez daha teyit ettiklerini vurguladı.
İngiliz Bakan, görüşmede, Türkiye’ye Eurofighter Typhoon satışı konusunun da ele alındığını açıkladı. MSB kaynakları, Türkiye’nin ilk aşamada 20, daha sonra 20 olmak üzere toplam 40 uçak almak istediğini muhataplarına ilettiğini açıkladı. Kaynaklar, “F16 tedariği ve modernizasyonu ile ilgili sürecin” devam ettiğini belirtti.
Peki nerden çıktı bu Eurofighter uçağı alımı meselesi? Tabii ki, ABD’nin son üç yıldır, önce “talep........
© Aydınlık
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Rami G Khouri
Ali Fathollah-Nejad
Nikkei Editorial
