Aydınlık’ın 14 Haziran 2023 günlü haberinin başlığı şöyle: “Merkez Bankası CFR'ye bağlandı.”
Haberde ekonomiyi düzeltme iddiasıyla Mehmet Şimşek'le birlikte göreve getirilen Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan'ın ABD Dış İlişkiler Konseyi (CFR) üyesi olduğu açıklandı. ABD'nin gölge dışişleri olarak nitelendirilen CFR'nin üyeleri ABD siyasetlerinin uygulayıcısı konumunda.
CFR’nin resmi sitesinde yer alan bilgiye göre Erkan, CFR’nin üye listesinde bulunuyor.
ABD’nin ‘gölge dışişleri’ olarak nitelendirilen CFR’nin 5 bin 143 üyesi bulunuyor. Bu üyeler arasında eski ABD başkanları, ABD devlet yöneticileri, ABD’nin hegemonyası altındaki devletlerin yöneticileri yer alıyor.
Erkan’ın üyesi olduğu CFR, ABD merkezli Ford Vakfı, Rockefeller Vakfı ve çok sayıda vakıf tarafından fonlanıyor. Dev şirketlerle siyasetçileri bir araya getiren CFR, içinden ABD başkanları, bakanlar ve CIA yöneticileri çıkardı.
CFR’nin üyeleri arasında ABD Başkanı Joe Biden, iş adamları Henry Ford, David Rockefeller, Gianni Agnelli, Eski Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze, Sovyetler Birliği’nin son Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, ABD’nin eski BM Büyükelçisi Madeleine Albright yer alıyor. CFR’nin resmi organı olan Foreign Affairs ise Türkiye’yi hedef alan yayınlarıyla biliniyor. Foregin Affairs, 2023 seçimlerinden önceki sayılarında, Türkiye’nin içişlerine müdahalede bulunan, kışkırtıcı ve Altılı Masa’yı destekleyen makaleler yayınladı.
Öte yandan Henri Barkey de buradaki yazılarıyla öne çıkıyor. Barkey, CFR’deki son yazısında Mehmet Şimşek’in bakanlığının olumlu bularak Türkiye’nin ekonomi politikalarnda değişim olacağını vurguladı. Ayrıca Barkey, “Türkiye’nin Dönüm Noktası: Erdoğan İktidarda Kalmak İçin Ne Yapacak?” başlıklı makalede de Washington’ın 2023 Türkiye seçimlerine yönelik 'askeri müdahale' seçeneklerini ortaya koymuştu.
Koç Grubu bünyesinde faaliyet yürüten Global İlişkiler Forumu (GİF), CFR’nin Türkiye şubesi olarak nitelendiriliyor. CFR üyesi olan GİF’te siyasetçiler, diplomatlar, iş insanları, akademisyenler, hukukçular, sanatçılar, basın mensupları ve bürokratlar yer alıyor. Uluslararası konularda faaliyet yürüten GİF, Türkiye’nin Batı’yla ilişkileri konusunda çalışmalar yürütüyor.
GİF’in onursal başkanlığını ise işadamı Rahmi Koç yapıyor. GİF’in de üyesi olduğu CFR, aynı zamanda küresel Konseyler Konseyi’nin (Council of Councils, CoC) de üyesi. GİF’le CFR, Konseyler Konseyi Toplantılarında sık sık bir araya geliyor. GİF’in resmi internet sitesinde verilen bilgilere göre GİF, CFR heyetleriyle yuvarlak masa toplantıları ve Bölgesel Konferans toplantılarında buluşuyor. Heyetler bu toplantılarda, ekonomi ve enerji politikaları, Türkiye’nin Ortadoğu politikası, Türkiye-ABD ilişkileri gibi konular üzerinde konuşuyor.
3 Nisan 2021’de yayınlanan ve kamuoyunda “Amiraller bildirisi” olarak bilinen bildiriyi hazırlayan emekli Tuğamiral Ergun Mengi de GİF üyesiydi.
Hafize Gaye Erkan, Dünya gazetesinde 10 Nisan tarihli yazısında “Daha da kötü günler geliyor maalesef” diyerek, ABD’deki ekonomik sıkıntılara dikkat çekti. Amerikan mali sisteminin sıkıntıda olduğunu belirten Erkan, bunun bütün dünya için kötü olacağını vurgulayarak endişesini dile getirdi.
“Fed, 2022’nin dördüncü çeyreğinde ilk kez para kaybetti ki, bu 1915’ten beri bir ilk! Daha kötü günler geliyor.” ifadelerini kullanan Erkan, “Şundan eminim ki, Amerika, Çin’in bir güç olarak yükselişini kontrol edebilene kadar dünya ekonomisi durulmayacak. Bankacılık krizinden dolayı oluşan kredi daralmasının yanı sıra, bir de Amerika’da 2024 seçim öncesi karışıklıklar göz önünde bulundurulursa, 2023 Amerikan ekonomisi zorlu bir süreçten geçecek.” sözleriyle de ABD’nin, Çin’i kontrol edemezse ekonomik sıkıntı yaşamaya devam edeceğini ileri sürdü.
Erkan, 31 Mayıs’taki “Küresel ekonominin boğuştuğu 5 sorun” başlıklı yazısında, küresel büyümenin Asya’ya kaydığına dikkat çekerek, “Ne var ki, bunca değişimin ortasında gündemi en çok yoran ve dünya ekonomisinin kararlı ve tutarlı bir şekilde büyümesine sekte vuran Amerika- Çin güç savaşıdır. Amerika, Çin’in yükselişini kontrollü bir hale getirene ve birbirleriyle savaşmak yerine dünyaya katkı sağlayacak şekilde iki güç haline gelene kadar piyasalar durulmayacaktır!” dedi.
İngiliz haber ajansı Reuters, ekonomi yönetiminde yapılan atamaları değerlendiren bir analiz yayınladı. Analizde AKP yetkililerin, "Yeni kabinenin, yargı sistemindeki 'algılanan hasarı' onarmak için yakında adımlar atılacağını" dediği aktarıldı. Habere göre yetkililerin, "Kısmen yabancı yatırımcıları rahatlatmak için yargı reformlarını hayata geçirmenin kritik önem taşıdığını" söyledi. Haberde ayrıca şunlar kaydedildi:
“Yeni kabinenin, yargı sistemindeki 'algılanan hasarı' onarmak için yakında adımlar atılacağına yönelik açıklama yapacağını. Ekonomik güveni sağlamak için yasal tutarlılığın şart olduğu açıktır.”
Hafize Gaye Erkan'ın Merkez Bankası Başkanlığı görevine atanması Batı basınında ses getirdi. İngiliz finans gazetesi Financial Times, Erkan’ın ekonomide işleri tersine çevirmeye çalışırken çok az manevra alanı olacağını yazdı.
Analizde, Erkan’ın büyük finans kurumlarının bilançolarındaki riskleri analiz eden karmaşık modeller yaratmada uzman olduğu belirtildi. Haberde ayrıca 2019’dan bu yana beşinci Merkez Bankası başkanı olan Erkan’ın görüşlerinin Erdoğan’ın sahip olduğu ekonomik görüşlerle güçlü bir tezat oluşturduğu da aktarıldı. İngiliz haber ajansı Reuters, Merkez Bankası’nda yıllardır uygulanan düşük faiz politikası ve artan hayat pahalılığı akabinde farklı bir yolun izlenmesinin beklendiğini yazdı. Haberde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası’nın bağımsızlığını son yıllarda sınırlandırdığı ve bu nedenle Erkan’ın karşısındaki en büyük zorluğun uygulamayı planladığı politika değişikliklerini kabul ettirmek olacağı savunuldu.
Bloomberg'de Beril Akman imzasıyla çıkan haberde ise, Erkan’ın atanmasının daha geleneksel para politikalarına geri dönüleceğinin bir işareti olarak yorumlanabileceği belirtildi. ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs, atamanın ardından Türkiye'de faiz oranlarının yüzde 40'a çıkabileceğini belirtti. ABD'nin önde gelen finans yayınlarından Bloomberg, Şahap Kavcıoğlu yerine Erkan'ın göreve gelmesinin daha konvansiyonel para politikalarına dönebileceğinin sinyali olabileceğini ifade etti.
The Economic Times “Türkiye Merkez Bankası'nın başına eski Wall Street yöneticisi atandı” başlığını attı. CNBC ise “Hafize Gaye Erkan'ın Türkiye'nin yeni Merkez Bankası başkanı olması, para politikasında potansiyel bir dönüm noktasına işaret ediyor” dedi. Alman Spiegel de görevlendirmeyi, "Erdoğan, ABD'li finans müdürünü Merkez Bankası başkanı olarak atadı" başlığı ile okurlarına duyurdu.
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Ali Fathollah-Nejad
Rami G Khouri
Nikkei Editorial
visit website
