90’larda Mersin’de çarşıda bir kadın dolaşırdı ben küçükken, Yasemin. “Deli” olduğu söylenirdi. Yırtık pırtık, kirli kıyafetleri, vücudu ve yüzü yara bere içinde… Sokaklarda yaşardı. Nasıl yaşardı bilmiyorum ama yaşardı sahiden, her yerdeydi. Koca çarşı, özellikle de Taş Bina ve Balık Pazarı’nın olduğu bölge onun eviydi ve sokaklar da girip çıktığı odalarıydı evinin. Annem uyuşturucu kullanıyor derdi ve uyuşturucu alabilmek için iletişime girdiği kişilerin ona sürekli zarar verdiklerini, hatta onu istismar ettiklerini… Her karşılaştığımızda annemden sigara isterdi, sigarayı alınca mutlaka teşekkür ederdi. Bir süre sonra görmemeye başladık onu. Çocukluğumun hikâyelerinden biri öylece yok olup gitti bir gün ama hiç solmadı kırmızı yüzü, kırık dökük dişleri zihnimden.

Büyüyünce çok düşündüm onu; yarık parmak uçlarını, kış soğuğunda çıplak simsiyah ayaklarını... Ne gelmişti başına? Ne işi vardı sokakta? Bulduğum cevap beni benzer hikâyelerin peşine düşürdü çünkü annemin ona zarar verdiğini söylediği kişilerin ataerkil düzen ve bu düzenin uygulayıcı ve sürdürücüleri olduğunu fark ettim. Onu sokağa terk eden kişiler -muhtemelen adamlar- ve onu sokakta bırakan devlet, aynı çatının altında yüzyıllardır birbirini besleyerek var olmaya devam ediyor.

Indie rock müzik grubu Peyk üyelerinden İrfan Alış’ın 80’lerde tanıdığı ve hikayesini senarist Deniz Madanoğlu ve yönetmen Işıl Kasapoğlu’nun da dahil olduğu bir ekiple müzikalleştirdikleri[1] “Hamiyet”i hepimiz biliriz o yüzden. Mahallemizde, sokaklarda, pazar çıkışlarında bir sürü Hamiyet tanımışızdır. Çocukken karşımıza çıkan bu kadınları çoğunlukla korku ile ilişkilendirerek anımsarız genelde ve bu hiç şaşırtıcı değil çünkü annelerimiz yaramazlık yaptığımızda bizi onlara vermekle tehdit eder, hatta bazıları böyle devam edersek bir gün öyle olacağımızı söyler. Benzer bir deneyimden İrfan Alış da bahsediyor müzikal tiyatro üzerine verdiği demeçlerin birinde: “Beni Hamiyet’e vermekle korkuturlardı küçükken çünkü korkunç bir kadındı”[2]. Benim hikâyemde yaramazlığı bırakmazsam verileceğim kadınlar farklıydı ama onlar da toplumun ötekileriydi tıpkı Yasemin ve Hamiyet gibi. Tam da hikâyeyi bildiğimiz, tanıdığımız için müzikal tiyatroyla yakınlık kurmak daha zahmetsiz bir yerden oluyor sanki. Bunu, müzikal tiyatronun üçüncü dakikası itibariyle ağlamaya başlayan gözlerimden söylüyorum.

Aslı İnandık’ın canlandırdığı Hamiyet’in hikâyesinin arka planını da yaşımız tutmasa ve tarihe ilgimiz yoksa bile hepimiz, en azından çoğumuz biliriz çünkü ailelerimiz yaşamıştır örneğin. Hapse giren bir yakın ya da uzak akrabamız vardır, yol arkadaşlarını gammazlayıp refaha erenler duymuşuzdur, saklanan........

© Bianet