Avrupa Birliği'nin önde gelen ülkeleri ve Polonya; yavaş yavaş, tüm muhalif küresel aktörlerin siyaset veya ekonomi alanında yalnızca bir kaynak üssü olarak değerlendireceği bir sınır bölgesine dönüşme korkusu yaşıyor. Bu korku, sebebsiz değil.

Ukrayna krizinin kendisi de bir dereceye kadar Kıta Avrupası'nın stratejik olarak bağımsız hareket kabiliyetini tamamen kaybetmesinin bir sonucuydu. Nitekim ABD ve Brexit ile Avrupa Birliği’nden ayrılan İngiltere’nin baskısı ve yönlendirmesi söz konusuydu.

Avrupa'nın uluslararası politikada teorik ve pratik öneme sahip önemli bir konuma gelmesi uzun bir süre alabilir. Bunun en önemli sebebi olarak ABD, İngiltere ve Rusya tarafından baskılanması gösterilebilir. Çünkü yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kaynakları, birliğin ihtiyaç duyduğu enerji tedarikinde yetersiz kalmaktadır.

1999’da NATO’ya ve 2004’te Avrupa Birliği’ne üye olmasından bugüne Polonya, artan performansıyla AB’nin sekizinci en büyük ekonomisi olmakla kalmadı, soğuk savaş döneminde demirperde bloğunda yer aldığı bazı rakip ülkelere karşı ekonomik ve askeri avantajlarini arttırdı. Polonya’nın üretimde ve lojistikteki imkân ve kabiliyetleri, Avrupa Birliği’nin işine geliyor.

NATO’nun doğu kanadını güçlendirme ve Rusya Federasyonu’nu kuşatma stratejisi, Ukrayna savaşını başlattı. Varşova yönetimi, sınırlarında yaşanan savaşı gerekçe göstererek uzun zamandır hazırlıklarını sürdürdüğü silahlanma projelerini hızlandırdı.

Polonya’nın gelenekselleşen Rusofobisi Rusya- Ukrayna savaşında bir kez daha nüksetti. Ukrayna'nın en güçlü destekçilerinden biri olmasını sağladı. Çok sayıda Ukraynalı mülteci barındırdığı gibi yardım için çok önemli bir lojistik merkez görevini üslenerek Rusya'ya karşı meydan okuma pozisyonu aldı. Çok da reelpoltik kabul edilmeyecek şekilde Rusya ile Avrupa Birliği arasında tampon bölge olmayı, tercih etti. Almanya, Belçika, Fransa ve İtalya kendilerine hizmet için insanüstü gayret gösteren kurşun askeri ayakta alkışladılar.

Bununla birlikte Polonya, geçtiğimiz yıllarda Macaristan ile birlikte Brüksel’e karşı en sert eleştirileri getiren ülkelerin başında geliyordu. Macaristan ve Polonya liderleri, kol kola pek çok kez Brüksel’in planlarını alt üst etmişlerdi.

Polonya’da seçimlerin resmi sonuçlarına göre 2015 yılından beri ülkeyi yöneten Jaroslaw Kaczynski liderliğindeki muhafazakâr milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi (PİS) iktidarı kaybetti.

Jaroslaw Kaczynski ile Avrupa Halk Partisi'nin lideri Donald Tusk’ın siyasi kariyeri, Polonya’da sosyalist rejimin yıkılmasında çok önemli yeri olan Solidarnosc Hareketi'nde başladı. Ancak hareketin dağılmasıyla Kaczynski muhafazakâr, Tusk ise liberal ve özgürlükçü siyaset ekolünü temsil ettiler ve bu iki lider, son 20 yılda Polonya’nın çehresini değiştirdi.

Kaczynski ve Tusk arasında; Avrupa ve dünyaya bakış, toplumsal olaylara yaklaşımlar ve Polonya’nın geleceği gibi konularda köklü ideolojik ve politik farklılıklar var. Ancak iki lider arasındaki kan davasına dönüşen şahsi bir kavga daha var ki, bu da onların ileride Polonya güvenliği söz konusu olsa dahi asla bir araya gelemeyeceklerine neden olan trajik uçak kazası.

Kısaca uçak kazasından söz edelim…

Jaroslaw Kaczynski’nin Cumhurbaşkanı olan ikiz kardeşi Lech Kaczynski, yaşamını kaybettiği uçak kazası, bu yılların en önemli ve Polonya’nın siyasi geleceği açısından belirleyici olaylardan biri; 10 Nisan 2010’da Rusya’nın Smolenski bölgesindeki uçak kazasıydı.

Aralarında Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski ve ordu generallerinin de bulunduğu, 96 yüksek devlet yetkilisini taşıyan Polonya uçağı düşmüştü.

Üst düzey Polonya devlet delegasyonu 2. Dünya Savaşı’nda Katyin’de öldürülen Polonya ordu mensupları için düzenlenen anma törenine gidiyorlardı. Kazadan kurtulan olmadı. Rusya ve Polonya tarafından yapılan soruşturmalardan bir sonuç da çıkmadı. Dosyalar “pilot hatası” tespitiyle kapandı.

Ancak devlet başkanı Lech Kaczynski’nin ikiz kardeşi Jaroslaw farklı düşünüyordu.

-Lech Kaczynski, Jaroslaw Kaczynski

Kazadan itibaren yas tutan ve günümüze kadar sadece inatla siyah kıyafetler giyen Jaroslaw Kaczynski’ye göre bu bir kaza değil, siyasi suikasttı. Polonya milletinin can damarı liberaller ve Kremlin işbirliği ile yapılmış ve suikastın gerisinde de Putin ve Tusk vardı.

Vladimir Putin ve Donald Tusk'ın, Katyn hakkında kazanın eşiğinde yaptığı ortak açıklamanın sonrasında Rusya'nın tepkisinin iki ülkeyi birleştirdiği ve yüzyıllarca süren rekabetin yeni bir başlangıç için eşsiz bir fırsat sunduğunu analizleri yapılmıştı.

Donald Franciszek Tusk’un ailesi, Polonya’daki Alman etnik azınlığa mensuptu. Alman kökenli olan dedesi Jozsef (Yusuf) Tusk (1907– 1987), yaylı çalgılar yapıyor ve tamir ediyordu. Neuengamme toplama kampında hapsedilen bir demiryolu görevlisiydi. Tusk, Alman ve Slav dilinde “diş” anlamına geliyor. Polonya’yı işgal eden Almanlar tarafından Wehrmacht'a askere alınmış, ancak on gün sonra Alman ordusundan kaçarak direniş hareketine katılmıştı.

Donald Franciszek Tusk, 22 Nisan 1957’de Polonya’nın Gdańsk şehrinde doğdu. Adını taşıdığı Babası Donald Tusk (1929–1972) demiryollarında marangozdu, annesi Ewa Dawidowska Tusk (1934– 2009) hemşireydi. Polonya başbakanının annesi Ewa; Franciszek Karol Dawidowski ve Anna Gertrude Liebke'nin kızıydı.

Anneannesinin dili Polonya'nın Gdańsk kentinde konuşulan Kuzeydoğu Almanca lehçesi olarak bilinen Danzig Almancasıydı. Ayrıca aile, kendisini Kashubian olarak tanımlıyordu. Cassubianlar Lechitic / Batı Slav ve Alman karışımı melez bir etnik grub olarak biliniyor.

Donald Franciszek Tusk; Gdansk Bölgesi'nde yaşayan........

© Dikgazete.com