Söylemek ya da söylememek

Evde ödev yapan çocuk babasına sormuş: “Baba, etik ne demek?” Baba da şöyle cevap vermiş: “Bak bunu bir örnek ile anlatayım sana. Biliyorsun, bizim giyim eşyası sattığımız dükkânda amcanla ortağız. Dün, dükkânda yalnızdım. Alışveriş merkezindeki dükkân sahiplerinden bir komşu geldi. Tüm aileye hediye alacakmış. Kaşmir kazaklarımızı beğendi. Uzun pazarlık ettikten sonra üç tane aldı. Çok indirim yaptığım için fatura kesmedim, peşin para ile aldı. O gittikten sonra verdiği parayı saydım; baktım para fazla. İndirimler bizim komşunun kafasını karıştırmış, bir kazak parası fazla vermiş. İşte bu fazla parayı amcan ile paylaşmak veya paylaşmamak etik meselesidir. Eğer bu paraya amcanı ortak edersem ben etiğe uygun hareket etmiş olacağım.”

Meslek etiği

Hikayedeki dükkan sahibinin etik anlayışı kendine özgü (!). Her meslek grubunun çok spesifik etik standartları olsa da, ortak olarak sayabileceğimiz bazı ilkeler vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

Bütünsel dürüstlük (Integrity): Bütün profesyonel ilişkilerde dürüstçe, doğru olarak, şeffaf bir biçimde davranmak; zor durumlarda yüksek ahlâk anlayışı yaklaşımını korumak

Yetkinlik (Competence): Uzmanlık alanında en üst düzeyde bilgi ve beceri sahibi olmak için gayret göstermek ve sadece yetkin olduğu konuda sorumluluk yüklenmek

Mahremiyet (Confidentiality): Müşteriler, meslektaşlar veya işverence paylaşılan hassas enformasyonun gizliliğine saygı göstermek.

Objektiflik ve tarafsızlık (Objectivity and impartiality): Karar verirken adaletli, tarafsız ve önyargısız olmak. Profesyonel yargısını etkileyecek çıkar çatışmalarından kaçınmak.

Profesyonel hesap verebilirlik(Professional Accountability) Eylemlerinden ve kararlarından dolayı sorumluluk almak; buradan ortaya çıkabilecek sonuçlardan hesap verebilmek

Diğerlerine saygı duymak(Respect for Others): Müşterilere, meslektaşlara ve diğerlerine altyapı, inanış ve statülerine........

© Ekonomim