SORU: Hamilelikte çalışan anne 16. haftada düşük tehlikesinden dolayı erken izne ayrılabilir mi?
CEVAP: İyi günler. İş Kanunu’nda ücretsiz izin uygulaması, İş Kanunu’nun 74. maddesinde yer alan, “Analık halinde çalışma ve süt izni” başlıklı maddesinde düzenlenmektedir.
Bu düzenlemeye göre, “Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır.” Yani, kadın işçilere, tekli gebeliklerde gebeliğin 32. haftasından itibaren 8 hafta, çoklu gebeliklerde gebeliğin 30. haftasından itibaren 10 hafta ücretli doğum izin hakkı tanınması uygulamada en çok karşılaşılan ücretsiz izne ayrılma süreleridir.
Uygulamada ismi ücretsiz izin olarak geçen izin uygulamaları ise aslında iş sözleşmesinin askıya alınmasıdır. Bunun için ise işçinin rızasının alınması gerekmektedir.
İş Kanunu’nun 74. maddesinin 6. fıkrasında yer alan ücretsiz izin uygulaması ise, şu şekilde düzenlenmiştir: “İsteği halinde kadın işçiye, on altı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. (Ek cümle: 29/1/2016-6663/22 md.) Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme halinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.”
Ancak, hamile kadın işçinin çalışmaya devam etmesi hamileliğini ve kendisinin ve çocuğun sağlığını tehlikeye düşürüyorsa, sizin durumunuzda olduğu gibi, bu hususun öncelikle doktor raporuyla da tespit edilmesi gerekmektedir. Bu durumda da işveren yasada yer alan sürelerde artırıma gitmesi mümkündür.
Ancak, doğumdan önce sekiz hafta olan yasal doğum izninden önce alınacak olan herhangi bir izin, maalesef kanunda yer alan ücretsiz doğum izni kapsamında olamayacaktır. Bu açıdan iş sözleşmesinin askıya alınması veya varsa yıllık izinlerinizin kullanılması veya sağlık açısından raporlu olunması sizin için söz konusu olabilecektir.
İş Kanunu’nda böyle bir düzenleme olmadığı için, taraflar iş sözleşmesini karşılıklı bir anlaşma ile askıya alarak ücretsiz izin uygulamasını bu şekilde yasal hale getirirler. İşçiye bu süre boyunca ücret ödenmez ve adına sigorta primi beyan edilmez. Ücretsiz iznin uygulanabilmesi yukarıda da belirttiğimiz gibi işçinin rızası ile olmaktadır.
Sizin ücretsiz izni ne kadar kullanabileceğiniz ise, işveren ile bu açıdan karşılıklı yapacağınız iş sözleşmesinin askıya alınma süresinin ne kadar olacağını, bu konuda belirlemeniz ile ilgilidir. Bu açıdan net bir zaman aralığı verebilmek söz konusu değildir. Ancak, süresi belli olmayan ve işçinin aleyhine olabilecek ucu açık süreler kabul edilemez niteliktedir. Yargıtay, konu ile ilgili bir kararında “...Ücretsiz izin süresinin işverenin takdirine bırakıldığı veya ekonomik kriz bitinceye kadar gibi muğlak ifadelerin yer aldığı durumlarda, değişiklik sözleşmesinin geçerli kurulmadığı ve iş sözleşmesinin askıya alınmadığı sonucunun benimsenmesi gerektiği” şeklinde karar vermiştir. Bu durumda iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiği sonucunu çıkarmaktadır.
Ücretsiz izin karşılıklı anlaşma ile yapılabilir
29
4
05.02.2024
SORU: Hamilelikte çalışan anne 16. haftada düşük tehlikesinden dolayı erken izne ayrılabilir mi?
CEVAP: İyi günler. İş Kanunu’nda ücretsiz izin uygulaması, İş Kanunu’nun 74. maddesinde yer alan, “Analık halinde çalışma ve süt izni” başlıklı maddesinde düzenlenmektedir.
Bu düzenlemeye göre, “Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır.” Yani, kadın işçilere, tekli gebeliklerde gebeliğin 32. haftasından itibaren 8 hafta, çoklu gebeliklerde gebeliğin 30. haftasından itibaren 10 hafta ücretli doğum izin hakkı tanınması uygulamada en çok karşılaşılan ücretsiz izne ayrılma süreleridir.
Uygulamada ismi ücretsiz izin olarak geçen izin uygulamaları ise aslında iş sözleşmesinin askıya alınmasıdır. Bunun için ise işçinin rızasının alınması gerekmektedir.
İş Kanunu’nun 74. maddesinin 6. fıkrasında yer alan ücretsiz izin uygulaması ise, şu şekilde düzenlenmiştir: “İsteği halinde kadın işçiye, on altı........
© Evrensel
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Mort Laitner
Rami G Khouri
Ali Fathollah-Nejad
Nikkei Editorial
