Avrupa Birliği, Apple’ı yeni Dijital Pazar Yasası’nda (DMA) tanımlanan kapı bekçilerinden biri ilan ederek Apple’ın mobil işletim sistemi iOS’yi 7 Mart’a kadar DMA’ya uyumlu hale getirmesini talep etmişti. Talep edilen uyumluluk düzenlemelerinden en önemlisi iOS işletim sistemli cihazlara Apple mağazası dışından da uygulamaların yüklenebilir olması ve Apple’ın kendi uygulama mağazası dışında uygulama mağazalarına izin vermesi idi. Kendi mağazası üzerinden yapılan satışlardan yüzde 30 pay alan Apple’ın, hiç işine gelmeyen bu karara karşı ilk “uyum” hamlesi, yeni kurulacak uygulama mağazaları ve buralarda yayımlanacak uygulamalar için oldukça ağır mali şartlar ilan etmek olmuştu.
Apple, DMA uyumluluğu için yapılan taleplerin kullanıcıların güvenliğini riske atacağını iddia ediyor ve başka mağazalara geçmek isteyen geliştiricilere çıkartmayı planladığı yüksek masrafları da kullanıcıların güvenliğini sağlamak için alınacak tedbirlerle açıklamaya çalışıyor. Apple’ın “duvarlı bahçe” olarak da anılan katı denetimli kapalı ekosistem uygulama modeline bugüne dek kötü amaçlı uygulamalar çeşitli şekillerde sızmayı başardılar. Dolayısıyla “duvarlı bahçe” modelinde mutlak bir güvenlikten söz etmek mümkün değil. Zaten Apple’ın derdi de kullanıcıların güvenliği değil; ettiği, edeceği kâr.
Bugün yine DMA ile bağlantılı olarak Apple’ın bu eğiliminin uzantısı olan yeni bir kararla karşı karşıyayız: 17.4 sürümünden itibaren Apple, iOS’ta ileri web uygulamalarına (PWA) verdiği desteği durdurdu. PWA, altyapıda tarayıcı tabanlı çalışıp görünümde uygulama gibi davranan hibrid bir uygulama sistemi. Bir örneğini telefonunuzdaki tarayıcınızdan Evrensel’in sitesine girip ardından tarayıcının menüsünde yer alan kur seçeneği ile telefonunuzun ana ekranına ekleyerek görebileceğiniz PWA uygulamaları yüzde 30’luk “Apple vergisini” kesememesi nedeni ile Apple’ın zaten pek hazzettiği bir uygulama kullanım şekli değildi. Buna rağmen PWA’lar Safari tabanlı olarak çok da kötü diyemeyeceğimiz bir deneyimde kullanılabiliyordu. 17.4 sürümünde Apple, DMA’nın dayattığı tarayıcı seçme özgürlüğünü bahane ederek PWA desteğini kaldırdı. Apple; diğer tarayıcılara da PWA desteği sağlamazsa bunun DMA’ya aykırı olacağını, ancak bu desteği sağlamanın da ciddi efor gerektirdiğini iddia ederek kararını savunuyor.
PWA’lar, pek çok alanda “normal uygulamalar” yerine tercih edilebilecek, ciddi avantajlara da sahip iyi bir alternatif. Geliştirme, bakım ve güncellemedeki kolaylıklardan tutun da kullanıcı tarafındaki rahatlığa kadar pek çok avantajdan bahsetmek mümkün. Şimdi Apple, Avrupa Birliği’ndeki kullanıcıları için PWA’ları öldürüyor. Apple bu kararını Avrupa Birliği dışındaki pazarlara genişletir mi orası belirsiz ancak Apple’ın DMA’ya karşı toplam tepkisinin başka ülkelerde çıkabilecek benzer yasal düzenlemeler için de bir önlem olduğunu söylemek gerek. Apple özetle diğer ülkelere böyle bir yasa çıkartırsanız ben de teoride yasaya uyarken fiilen yasanın uygulanmasını imkansıza yakın hale getiririm diyor. AB, Apple’ın bu yaklaşımına karşı bir hamle geliştirecek mi birlikte göreceğiz ancak hem yeni mağaza kuralları hem de PWA’ların AB’de kullanılamaz hale gelmesi ile birlikte mağazalara, tekellere bağımlı olmayan kullanıcı dostu uygulama geliştirmek biraz daha zorlaşıyor.
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Rami G Khouri
Ali Fathollah-Nejad
Nikkei Editorial
visit website
