Sesleriyle bilinen fakat tanınmayan insanlardı filmleri, dizileri seslendirenler: Dublajcılar. Onlar görüntünün üzerine konuşup ekranda görünen oyuncunun sesi oluyorlar, karaktere, tipe can verenlere ses oluyorlar.

Dublaj alanında dünya ölçeğinde çok başarılı olduğumuzu, bu alanda gerçekten de unutulmaz sesleriyle iz bırakan sanatçılarımız olduğunu söyleyebiliriz. Televizyon öncesi radyo programlarından, TRT’nin ilk yıllarındaki dizi ve filmlerden örneğin çizgi filmlerde Altan Karındaş’ın, Gazanfer Özcan’ın sesleri hâlâ kulaklarımızda. Unutulmaz sesler dendiğinde akla gelen ilk isimlerden biri de Müşfik Kenter’di.
Kadın seslerinde; Adalet Cimcoz, Nevin Akkaya, Jean Mahfi Ayral, Altan Karındaş, Ani İpekkaya, Beyhan Saran, Birsen Kaplangı, Alev Koral, Işık Yenersu, Tomris Oğuzalp, Ayla Algan, Kadriye Kenter, Nevra Serezli, Nisa Serezli, Tijen Par, Parla Şenol gibi isimler oyuncuya ses olurken erkek seslerinde Ferdi Tayfur, Agah Hün, Abdurrahman Palay, Toron Karacaoğlu, Sadettin Erbil, Reşit Gürzap, Mahmut Moralı, Mücap Ofluoğlu, Kamran Usluer, Rüştü Asyalı, Haluk Kurdoğlu, İstemi Betil, Sezai Aydın, Pekcan Koşar, Mazlum Kiper, Nur Subaşı, Sacit Onan, Köksal Engür, Alev Sezer gibi isimler etkileyici unutulmaz sesleriyle ilk akla gelen isimler arasındadır.

Kimi yıldızlara, kimi karakter oyuncularına ses veren bu isimler o oyuncuların sevilmesindeki en önemli etkenlerden biri olmayı başarmışlardı. Diyelim ki başroldeki yıldız oyuncunun oyunculuğu zayıf, bildik karton rollerde “Rol yapmaya çalışarak işini yapan” bir görüntü verirken etkileyici sesiyle kendisini seslendiren sanatçı sayesinde seyircinin beğenisini kazanabiliyordu.
Yeşilçam’ın yıldız oyuncuları söz konusu olduğunda ilk büyük yıldızlar Sezer Sezin, Cahide Sonku, Muhterem Nur ve Belgin Doruk’tan “Dört yapraklı yonca olarak tanımlanan Türkan Şoray, Fatma Girik, Filiz Akın ve Hülya Koçyiğit’e kadar birçok Yeşilçam yıldızını seslendiren önemli dublaj sanatçılarımız genellikle Adalet Cimcoz, Nevin Akkaya, Jean Mahfi Ayral’dı. Bu yıldızların şarkılı sahnelerini de daha çok Belkıs Özener ve Sevim Şengül seslendirmişti.

Adalet Cimcoz, Nevin Akkaya, Belkıs Özener ve Sevim Şengül’ü başka yazıların konusu olarak saklayıp bu yazımızı geçtiğimiz günlerde aramızdan ayrılan Değerli Sanatçı Jean Mahfi Ayral Tözüm’e ayıralım.

Unutulmaz Sanatçı Necdet Mahfi Ayral’ın kızı olarak 6 Ağustos 1928 tarihinde İstanbul’da doğan Fatma Mesanet Jeyan Ayral, 1978 yılında bir trafik kazası sonucu hayatını kaybeden Ses Mühendisi Rauf Tözüm’ün de eşiydi. Bu evlilikten İris (Tözüm) adında bir kızları ve bir torunları vardı. Babası Necdet Mahfi Bey, kızının özgün bir adı olsun istediğinden Farsçada “Aslanın kükrerken çıkardığı ses” anlamına gelen “Jeyan” adını verir.
Bilindik adıyla Jeyan Ayral, Beyoğlu Kız Lisesinden mezun olduktan sonra babası Necdet Mahfi Ayral’ın teşviki ve önerisiyle ilk kez 1938’de çocuk yaştayken Henrik Ibsen’in “Peer Gynt” (Peer Gynt) adlı oyununda Muhsin Ertuğrul tarafından oynatılarak sahneye çıkar.
Tiyatroya da dublaja da babası elinden tutup götürmüştür. Yine o günlerde Mahmut Moralı ve Samiye Hün’ün yönlendirmesiyle “Mutlu Günler” filminin seslendirmesinde yer alarak dublaj yolculuğuna da başlar.

Jeyan Hanım başlangıç yıllarını ve sanat yolculuğunu şöyle anlatır: “1938-1983, evet 45 yılım tiyatroda geçti. Mesleğimi kendim seçmedim, meslek beni seçti. Şöyle ki Muhsin Ertuğrul, babama bir rol için küçük bir kız çocuğu aradığını söylemiş. Babam da beni elimden tutup Tepebaşı’daki Dram Tiyatrosuna Muhsin Bey’e götürmüş. Başlayış o başlayış tam 45 yıl. Babam Necdet Mahfi Ayral beni tiyatroya çalışmaya götürdüğü zaman bu işin bilincinde değildim. Peer Gynt-Solveige’un hayali rolü ile başladığımda küçüktüm. Hem okuluma devam ettim hem de tiyatroya. Yıllar geçip de tabii önce çocuk oyunlarında, sonraları genç kız, genç kadın rollerini aldığım zaman bu işin bilincine vardım. Tiyatro, çalıştığım yıllar boyunca benim için en ön plandaydı. Ek iş olarak seslendirme yaptım ve hâlâ da yapmaktayım. Sadece sekiz filmde oynadım, bunlardan sonuncusu Zeki Müren’in ilk filmi olan ‘Beklenen Şarkı’ idi. Benim yetiştiğim devirde konservatuvar yoktu ve ben tiyatro dersleri görmedim. Fakat öyle büyük tiyatro sanatçıları gördüm ki, onlar benim için hem okul hem de tiyatro dersi oldu.”

29 Ekim 2023’te ülkede cumhuriyetin 100. yılı kutlanırken, insanlar “bayram havasındayken” Jeyan Hanım İstanbul’da kaldığı huzurevinde yaşlılığa bağlı doğal nedenlerden 94 yaşında hayatını kaybetti.
İstanbul dışında yaşadığımdan katılamadığım değerli sanatçının cenaze töreniyle ilgili sosyal paylaşım ağlarında İllüzyonist Ve Tiyatro Oyuncusu Sermet Erkin’in yaptığı paylaşım ve bilgi ne yazık ki insanlığın en can yakıcı yüzünü/gelinen noktayı ve vefasızlığı bir kez daha gösteriyordu. Sermet Erkin katıldığı Jeyan Mahfi Ayral Tözüm’ün cenaze töreniyle ilgili yaptığı paylaşımda şöyle diyordu;
“Sanat sadece halk tarafından değil uygulayıcıları tarafından da değersizleştiriliyor. Bunun son örneği dünyanın sahne yaşı 92 olan tek oyuncusu Jeyan Mahfi’nin cenazesine sadece beş tiyatrocunun gelmesidir. Ulvi Alacakaptan, Nedim Saban, Nilgün Kasapbaşoğlu, Erhan Yazıcıoğlu ve ilerlemiş yaşına rağmen Atacan Arseven...

Sinemada kendini yıldız kabul eden hanımların hepsi istisnasız şöhretlerini ona borçluyken bir teki cenazeye gelmedi. Sadece Hülya Koçyiğit’in bağış çelengi vardı. Diğerlerinin bu bile akıllarına gelmemiş. Onun konuştuğu filmlerden birinin sesini kapatın ve seyredin bakalım o yıldız hanımların oyunculukları size ne anlatacak. Dublaj Jeyan Mahfi, şarkılar Sevim Şengül ama hanımlar yıldız.”

- Jeyan Mahfi Ayral Tözüm’ün yaşam öyküsünü, sanat yolculuğunu yazmayı haftaya sürdüreceğiz…

QOSHE - Jean Mahfi Ayral Tözüm: Yeşilçam yıldızlarına ses veren o ses sustu (1) - Mesut Kara
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Jean Mahfi Ayral Tözüm: Yeşilçam yıldızlarına ses veren o ses sustu (1)

13 1
19.11.2023

Sesleriyle bilinen fakat tanınmayan insanlardı filmleri, dizileri seslendirenler: Dublajcılar. Onlar görüntünün üzerine konuşup ekranda görünen oyuncunun sesi oluyorlar, karaktere, tipe can verenlere ses oluyorlar.

Dublaj alanında dünya ölçeğinde çok başarılı olduğumuzu, bu alanda gerçekten de unutulmaz sesleriyle iz bırakan sanatçılarımız olduğunu söyleyebiliriz. Televizyon öncesi radyo programlarından, TRT’nin ilk yıllarındaki dizi ve filmlerden örneğin çizgi filmlerde Altan Karındaş’ın, Gazanfer Özcan’ın sesleri hâlâ kulaklarımızda. Unutulmaz sesler dendiğinde akla gelen ilk isimlerden biri de Müşfik Kenter’di.
Kadın seslerinde; Adalet Cimcoz, Nevin Akkaya, Jean Mahfi Ayral, Altan Karındaş, Ani İpekkaya, Beyhan Saran, Birsen Kaplangı, Alev Koral, Işık Yenersu, Tomris Oğuzalp, Ayla Algan, Kadriye Kenter, Nevra Serezli, Nisa Serezli, Tijen Par, Parla Şenol gibi isimler oyuncuya ses olurken erkek seslerinde Ferdi Tayfur, Agah Hün, Abdurrahman Palay, Toron Karacaoğlu, Sadettin Erbil, Reşit Gürzap, Mahmut Moralı, Mücap Ofluoğlu, Kamran Usluer, Rüştü Asyalı, Haluk Kurdoğlu, İstemi Betil, Sezai Aydın, Pekcan Koşar, Mazlum Kiper, Nur Subaşı, Sacit Onan, Köksal Engür, Alev Sezer gibi isimler etkileyici unutulmaz sesleriyle ilk akla gelen isimler arasındadır.

Kimi yıldızlara, kimi karakter oyuncularına ses veren bu isimler o oyuncuların sevilmesindeki en önemli etkenlerden biri olmayı başarmışlardı. Diyelim ki başroldeki yıldız oyuncunun oyunculuğu zayıf, bildik karton rollerde “Rol yapmaya çalışarak işini yapan” bir görüntü verirken etkileyici sesiyle kendisini seslendiren sanatçı sayesinde seyircinin beğenisini kazanabiliyordu.
Yeşilçam’ın yıldız oyuncuları söz konusu olduğunda ilk büyük yıldızlar Sezer Sezin, Cahide Sonku, Muhterem Nur ve Belgin Doruk’tan “Dört yapraklı yonca olarak tanımlanan Türkan Şoray, Fatma Girik, Filiz Akın ve Hülya Koçyiğit’e kadar birçok Yeşilçam yıldızını seslendiren önemli dublaj........

© Evrensel


Get it on Google Play