Orta Doğu’da hiçbir pozisyon tesadüfi değildir. Hiçbir pozisyon çelişkilerden beri değildir. Hamas’ın Aksa Tufanı saldırısının ardından İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaş üzerine seçilen kelime ve kavramlar da rastgele değildir; her biri kişi, örgüt ve devletlerin pozisyonlarını ya da yönelimlerini belli eder.
Bir etnik ve dini grubu kasten hedef almak soykırımın tanımına girer ama Gazze’de olup bitene “soykırım” ya da “etnik temizlik” demek hegemonyanın sözlüğünde İsrail karşıtlığı ve antisemitizm olarak görülür ve tehlikedir!
BM Güvenlik Konseyi kararlarıyla 1967’de İsrail’in Filistin, Suriye ve Lübnan’da ele geçirdiği yerler işgal altındaki topraklardır ama Yahudi devletini gücendirmemek için “ihtilaflı bölgeler” diye suyu bulandırmak şarttır!
İşgalci ve sömürgeci gücün meşru müdafaa hakkı olamaz ama bu hakkı İsrail’in tekeline vermek hegemonyanın himayesindeki bölgesel tasarımın gereğidir. Haliyle direnişin güç kullanma hakkı terördür!
7 Ekim’e kadar 75 yıllık işgal, sömürü ve apartheid tarihi de bu bağlamları değiştirmeye muktedir değildir.
İsrail’in "Ben bir binayı yerle bir etmeden önce sakinlerine SMS çekiyorum" demesi soykırım suçunu temize çekmeye yeter. Şimdi Gazze’yi 2300 parçaya bölen bir harita yayınlayıp internet ve elektriği olmayan Gazzelilere ölüm oyununa eşlik etmelerini emrediyor: “Numaranızı bulun, sıranız gelince bölgeyi terk edin!"
Sanki yan blok güvenliymiş gibi. Sanki insanların itildiği yerler bombalanmıyormuş gibi. “Ölüm Oyunu” ile ABD’den katliamın devamı için icazet alıyor!
Karanlığa karşı savaşan aydınlığın güçleri “Size daha az ölümle yok edilmiş bir Gazze vadediyoruz” diyor. Susun ve ölün!
Aklı ve vicdanı olan her bireyin şiddetle reddedeceği bir süreç karşısında kavramlar üzerinde dans ederek mazeret üreten ilkeli tayfalar görüyoruz. Güya kendi ahlaki bütünlüğünü koruyan bir çaba. Çok sefilce!

***

Özellikle sol çevrelerde gönlü Filistin’den yana olan pek çok kişi Hamas nedeniyle arafta kalmışa benziyor. “Filistin’i destekliyoruz ama…” diye başlayan pozisyonlar esasen İsrail’in hikâyeyi götürmek istediği yere çıkıyor: "Meşru müdafaa, terörle mücadele, Hamas’tan arındırılmış bir Gazze...” Bu hikâye ne çok dönüyor; her ekranda, her masada.
"Hamas’ın kökü kazınırken aman siviller zarar görmesin…” diye devam eden pozisyon da İsrail’in öldürme lisansını yeniliyor.
İsrail’in “7 Ekim İsrail’in 11 Eylül’üdür” ve “Hamas IŞİD’den beterdir” diye sunduğu çerçeveyi sorgulamayanlar kümesinde ayrıksı duran pozisyonlar da var. “Filistin devletinin kurulmasını destekliyoruz ama El Kaide, IŞİD, Müslüman Kardeşler, Hamas'ın topunun birden yok edilmesine de itirazımız yok; bunlar özgürlüklere, kadınlara, demokratik değerlere düşman…”
75 yıllık işgal ve sömürüye karşı direniş, Amerikan işgal ve müdahalelerinin ürünü olan örgütlere bağlanıp Filistin’in defteri bir çırpıda dürülüyor.
Daha spesifik olarak IŞİD’le mücadelede Amerikan liderliğindeki uluslararası koalisyonun sahadaki ortakları da Batı’da kazandıkları meşruiyeti ve desteği sağlam tutmak için Hamas’ı cihadi-selefi eksende görmeyi tercih ediyor: “Filistin davasını destekliyoruz ama Hamas terörünü de reddediyoruz.”
Filistin davasına ayrımsız desteğin bedeli ne kadar güçlü olursanız olun ağırdır. Fakat İsrail’den yana açık tutumun da belli riskleri vardır. Coğrafyayı çevreleyen koşullar ortada. Gri alanlarda dolaşmak belki pragmatizmin gereğidir. Yine de “belli belirsiz” tutumlar yarını kurtaramayabilir. Amerikan korumasının sağladığı güvenceler göreceli. Bir yandan koruma sağlar, diğer yandan yerelde düşman üretir. Washington’ın politikaları değiştiğinde yereldeki ortaklar, üretilmiş düşmanlıklarla baş başa kalabilir. Çelişkiler yumağına dönüştürülen zemini soğutan güç devreden çıktığında toprak yanmaya başlar. Gazze’de İsrail’e prim vermek de bunu önleyemeyebilir.
İran’ın başını çektiği ‘direniş ekseni’nin Irak ve Suriye’deki Amerikan varlığına karşı tutumu, ileride Kürtlerin kazanımlarını da yok edebilecek bir tehdit olarak görülüyor. Belli ki bu korku Amerikan önceliklerini gözeten pozisyonlar üretiyor. Esasen Rojava’da başlangıçta çok konuşulan “Üçüncü Yol” bölgesel ve küresel güçlerin ürettiği çelişkilerin rehinesi durumuna düşmemeyi temin etmeye yönelik stratejik bir konseptti. Zamanla ABD’nin kendi çıkar, çelişki ve düşmanlıklarına ortak olmaya karşı direnç eridi.

***

Orta Doğu ve bu bölgeye ilişkin politika geliştiren aktörlerin içine düştükleri çelişkileri yüzeysel bilgilerle anlamaya çalışmak devreleri yakabilir. Genelde kokteyl örgüt tanımlamaları öne sürülen pozisyonları tutarsız kılıyor.
........

© Gazete Duvar