Finansal yatırım araçlarının ocak ayı getirileri açıklandı. Faiz artışında sona gelinmiş olduğunun açıklanmasına karşılık ortada yine reel bir getiri yok. Yüksek çıkan ocak ayı enflasyonu nominal getirileri silip süpürmüş.
OCAKTA DA KÜLLİYEN ZARAR
➔ Bitişikte yer alan TÜİK’in grafiğinden de görülebileceği gibi TÜFE’den arındırılmış ocak ayı reel getirileri altı yatırım aracının altısında da negatif.
➔ Yükselişe geçen borsada bile yüzde 3’lük kayıp var. Gerçi bu durum TÜİK finansal yatırım araçlarının getirilerini hesaplama yönteminden kaynaklanıyor. Yanlış hesaplıyor değil, daha gerçeğe uygun aylık ortalama değerler üzerinden hesaplıyor. Ama bazı aylar da ciddi farklılıklar ortaya çıkabiliyor.
➔ Ay sonları değerleri ele alınsaydı borsanın ocak ayı artışı yüzde 13.7 olduğundan reel getirisi de pozitif çıkacaktı. Ama ortalama borsa endeksi aralıkta 7.711 değerinden ocakta 7.984 değerine çıktı ve artışı yüzde 3.5’ta kaldı. Bu da yüzde 6.70’lik enflasyon karşısında yüzde 2.96’lık reel kayıp anlamına geliyor.
➔ En yüksek kayıp ise yüzde 7 ile devlet iç borçlanma senetlerinde meydana geldi.
➔ Döviz ve altın da ocak ayında TÜFE’ye göre yüzde 2-3 düzeyinde zarar ettirdi.
ÖNCE DİNLENİP SONRA TIRMANIYOR
➔ Borsa şubat ayının geride kalan günlerinde de yükseldi ve sonunda 9 bin puanı geçerek geçen haftayı 9.046 puandan kapattı.
➔ İçinde bulunduğu yükselişe 26 Aralık 2023’te 7.203 puandan başlayan Borsa Endeksi 1.5 aylık zamanda yüzde 25.5 prim yaptı.
➔ Bitişikte yer alan BİST 100 Endeksi’nin grafiğinden görüleceği gibi Borsa uzun vadeli büyük yükseliş hareketi içinde önce atak yapıyor sonra geri çekilip dinleniyor ve yeniden tırmanışa geçiyor.
➔ Bitişikteki grafikten görülebileceği gibi borsa 2022 ortasında başladığı çıkışını yüzde 135’e vardırdıktan sonra 2023 başında dinlenmeye geçti. Hem seçim hem de deprem etkisi borsayı bu sürede yüzde 22 kadar geriletti.
➔ Seçim sonrasında yeniden yükselişe geçen borsa 3 Ekim itibariyle yüzde 98.6 primlendi. Hamas, İsrail, Filistin çatışmasının başlamasıyla yeniden dinlenmeye geçen borsa devam eden 3 ayda yüzde 16 geriledi.
NATO KARARI BORSAYI TETİKLEDİ
➔ 26 Aralık’ta düşüş eğiliminin son bulması ve yükselişin yeniden başlaması tesadüfi değil. Tam o tarihte İsveç’in NATO üyeliğinin kabulü TBMM’ye sunuldu. Bu adım Türkiye’nin Batı ittifakı ile yeniden yakınlaşması anlamına geliyordu. ABD ile ilişkiler bir tık düzeldi ve bazı silah ambargolarını kaldırıldı.
➔ 26 Aralık’tan başlayan hareket 9 Şubat’ta 9.046 puana çıktı. BİST 100’ün 1.5 ayı bulan bu tırmanışında artışı yüzde 25.6’yı buldu.
➔ Son yükselişini üçüncü sıçrayış olarak alırsak diğerlerine göre şimdilik henüz küçük kalıyor.
➔ Bu yükseliş de diğerlerine yakınsar mı? Ya da seçim sonrasında da borsa yükselmeye devam edebilir mi?
➔ Seçim sonrası yükseliş öncelikle seçim öncesi ne kadar yükseleceğiyle ilgili. Seçim öncesi büyük yükseliş seçim sonrası durmayı beraberinde getirebilir.
➔ Seçim öncesi dengeli bir çıkış, seçim sonrası da yükselişin devamını getirebilir.
YABANCININ 7 BEKLENTİSİ
➔ Kısaca seçim öncesi veya seçim sonrası borsa yükselebilir. Hemen seçim öncesinde olmasa da seçim sonrasında borsanın yükselmeye devam edeceğini tahmin etmemin gerekçeleri ise şunlar:
➔ Yabancı yatırımcılar gelmeye başladı ama asıl büyük potansiyel grup geride bekliyor. Neyi bekliyorlar denirse sıralayalım.
1-Seçimin gelip geçmesini,
2-Mevcut ekonomi politikalarının değişmeden devam etmesini,
3-Ekonominin kaptanı olarak Mehmet Şimşek’in iş başında kalmasını,
4-Türkiye’nin kara para aklamada gri listeden çıkmasını,
5-Yabancılarla swap hattının yeniden kurulmasını,
6-Türkiye’nin risk primini gösteren CDS oranlarının daha gerilemesini,
7-Kredi notunun yükselmeye başlamasını bekliyorlar.
➔ Bu yedi konudaki gelişmeler aynı zamanda ekonomi politikalarının ve piyasaların yol haritası gibi. Bu maddelerde ilerlemeler oldukça işler rayına giriyor, normalleşme kuvvetleniyor demektir.
➔ Gecikmeler veya tersine gelişmeler gündeme gelirse yine yanlış yollara sapılıyor, geriye gidiliyor demektir ki, önce piyasalar da negatif etkilerini görürüz.
YABANCI GELİŞİ YERLİYE FIRSAT
➔ Enflasyonun düşecek olması, sonrasında faizlerin inişe geçmesinin beklenmesi elbetteki yabancılar için bir fırsat.
➔ Yerliler için de öyle. Sonuçta Türkiye için, ekonomi için iyi olan borsa için de iyidir. Rasyonel ekonomi politikalarında yol alındıkça ve normalleşme sağlandıkça borsada normale dönebilir ve eski değerlerine yaklaşabilir.
➔ Son dönemdeki yükselişine karşılık Türk hisse senetleri rakip piyasalara oranla hala yüzde 50 daha ucuz görünüyor.
➔ Yabancıların önümüzdeki dönemde de gelmeye devam etmesi şüphesiz ekonominin, şirketlerin, piyasanın genelinin olduğu kadar yerli yatırımcıların lehine bir gelişme.
➔ Şu anda hisse senedi piyasasının üçte ikisi yerlilerin elinde bulunuyor. Yabancılar gelirken fiyatlar yükselecek ve onlara hisse senetlerini yerliler satacak.
FAİZ BORSANIN RAKİBİ DEĞİL
➔ Bu sırada faizin yükselmesinin borsaya rakip olması veya borsaya yönelecek parayı çekmesi de zor. Hatırlatırım, geçmişte dünyanın en yüksek reel faizi Türkiye’de iken borsa da dünyanın en yüksek getirisini sağlayan piyasa olmuştu.
➔ Faiz olsa olsa normalleşmeyi hızlandırarak borsanın da eski gücüne kavuşmasını sağlayabilir.
➔ Kaldı ki Merkez Bankası faiz artırımlarına son verdi. Bitişikte yer alan grafikten görülebileceği gibi yüzde 45 politika faizi düzeyinde faizli enstrümanların ocak ayındaki getirileri hala negatif. Reel getiri yok. Mevduat bir ayda yüzde 3.87, Hazine tahvili yüzde 7.05 reel zarar ettirmiş.
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Rami G Khouri
Ali Fathollah-Nejad
Nikkei Editorial
visit website
