Seçim bitti geçim meselesi başladı. Tüketici açısından seçim öncesi geçim her seçimde daha kolay, seçim sonrası ise daha zor. Çünkü seçim öncesinde verilenler seçim sonrasında geri alınır.
Bu seçimler öncesinde yüksek enflasyondan ve hayat pahalılığından dolayı geniş kitlelerin geçinmesi zordu. Geçim zorluğu muhalefetin aday hatası nedeniyle genel seçimlere yansımadı. Ama yerel seçimlerin adayı çok, üstelik ana muhalefet yönetim değişikliğine gittiğinden geçim sıkıntısının etkisi sandığa fazlasıyla yansıdı.
Nasıl geçinildiğinin göstergelerinden biri gelirler ise diğeri enflasyon.
AYLIK BAZDA DÜŞÜŞE DEVAM
➔ Bugün açıklanan verilere göre 2024’e yüzde 6.70 gibi yüksek artışla başlayan aylık enflasyon şubatta yüzde 4.53 ve martta yüzde 3.16 oldu.
➔ Böylece başlangıcı çok yüksek ama aylığı düşüş yönünde bir seyir çıktı ortaya. Görünümün pozitif bir yanı bu.
➔ Ancak yıllık enflasyon da artış eğiliminde ve yüzde 68.50’yi buldu. İlk üç aydaki enflasyon yüzde 15.06’ya ulaştı. Bu düzey de yüzde 36’lık yılsonu enflasyon gerçekleşmesini çok zorlaştırdı. Beklenti artık yüzde 45-50 arasına yoğunlaşıyor.
➔ Aylık bazda enflasyonun düşüş eğilimini nisan ve mayıs aylarında sürdürmesi bugün açıklanan rakamlardan daha önemli olacak.
➔ Bu iki ayın enflasyonunu da yerel seçim öncesinde bekletilen bazı kamu ve özel sektör zamlarının devreye girip girmeyeceği ve enflasyonun artış düzeyini belirleyecek.
YAZ ORTASINDA SERT GERİLEME OLABİLİR
➔ Yani yıllık enflasyon normal koşullarda artışını sürdürecek. Çünkü nisanda artış olmaması için enflasyonun yüzde 2.39’un altına inmesi gerekiyor. En azından özel sektör zamları ve bayram tatili buna izin vermeyebilir.
➔ Mayıs ayına gelince de bu kez baz etkisi çok daha düşük. Geçen yılın aylık rakamı yüzde yüzde 0.04. Halbuki beklenmekte olan enflasyon yüzde 2.5 civarında bir gerçekleşmedeki yıllık enflasyonu zıplatıcı etkiye sahip.
➔ Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminin de beklentisi enflasyonun mayıs ayında yüzde 73-74 ile zirveyi göreceği ve ardından gerilemeye başlayacağı yönünde.
➔ Baz etkisine dayanacak bu düşüş temmuz ve ağustos aylarında sert olacak. Çünkü yüzde 9.5 ve yüzde 9.4 gibi yüksek oranlı aylık rakamlar endeksten çıkarken aylık bazda yüzde 2 civarı rakamlar dahil olacak.
➔ Yıllık enflasyon 2 ayda yaklaşık 15 puan kadar gerileyecek ve 50’li rakamlar görülebilecek.
MÜCADELENİN İKİ KOLU EKSİKTİ
➔ Yılsonu ise yüzde 45 civarında bir gerçekleşmenin olabilmesi de TL’nin değer kaybetmemesine ve gelirlerin enflasyon üzerinde artmamasına bağlı.
➔ Seçim öncesinde enflasyonla mücadele etkili sonuç almanın dört bacağından ikisi yerine getirilmişti. Parasal sıkılaştırma ve kredi sıkılaştırması kademeli şekilde yürürlüğe sokulmuştu.
➔ Buna karşılık enflasyon Haziran 2023’teki yüzde 38.21’e kadar inmişken yükselişe geçti.
➔ Bunda genel seçimler öncesinde tutulan kamusal zamların yapılması, akaryakıt ürünlerinin fiyat artışları, vergi artışları, kur artışı, gelirlerin artırılması etkiliydi.
➔ Devam eden aylarda iki koldan sıkılaştırma yapılırken hala enflasyonun yükselmesinde kamusal harcamalardaki artışın devam etmesi ve gelirlerdeki artışın sürmesi etkili oldu.
➔ Artık seçimler geride kaldı. Önümüzde kesintisiz 4 yıl var. Bunun bir yılı seçime hazırlıklar ile geçeceğinden asıl icraat süresini 3 yıl almakta fayda var.
➔ O zamana kadar enflasyon düşük tek haneli rakamlara indirmek ve orada istikrar bulmasını sağlamak gerekiyor. Yoksa yeni seçim kampanyası ile kazanımlar yine heba edilebilir.
EKSİK OLAN İKİ KOL DEVREYE GİRECEK Mİ?
➔ Bu çerçevede enflasyonla dört koldan mücadeleye geçilip geçilmeyeceği belirleyici olacak.
➔ Sıra artık kamumun kemer sıkmasında ve tasarruf yapmasında. Parasal sıkılaştırma yanına mali sıkılaştırma eklenmeden, kamu harcama artışı durdurulmadan enflasyonla etkili ve kalıcı bir mücadele olmaz.
➔ Yine gelir artışlarının da enflasyonun altında kalması lazım. Yoksa parasal ve kredi sıkılaştırması altında ekonomik faaliyetlerin kısıtlandığı, üretimin sınırlandırıldığı bir dönemde talep artışı ile karşılaşan satıcılar çok rahat fiyatlarını artırır. Enflasyonla mücadele yine başarılı olmaz.
➔ İktidarın bu iki konudaki adımı enflasyonun seyrini belirleyecek. Herhangi bir adım atılmazsa o zaman enflasyon düşüşü sadece baz etkisi ve TL değerlenmesi onanında kalır.
Enflasyonda sıra devletin kemer sıkmasında
41
0
03.04.2024
Seçim bitti geçim meselesi başladı. Tüketici açısından seçim öncesi geçim her seçimde daha kolay, seçim sonrası ise daha zor. Çünkü seçim öncesinde verilenler seçim sonrasında geri alınır.
Bu seçimler öncesinde yüksek enflasyondan ve hayat pahalılığından dolayı geniş kitlelerin geçinmesi zordu. Geçim zorluğu muhalefetin aday hatası nedeniyle genel seçimlere yansımadı. Ama yerel seçimlerin adayı çok, üstelik ana muhalefet yönetim değişikliğine gittiğinden geçim sıkıntısının etkisi sandığa fazlasıyla yansıdı.
Nasıl geçinildiğinin göstergelerinden biri gelirler ise diğeri enflasyon.
AYLIK BAZDA DÜŞÜŞE DEVAM
➔ Bugün açıklanan verilere göre 2024’e yüzde 6.70 gibi yüksek artışla başlayan aylık enflasyon şubatta yüzde 4.53 ve martta yüzde 3.16 oldu.
➔ Böylece başlangıcı çok yüksek ama aylığı düşüş yönünde bir seyir çıktı ortaya. Görünümün pozitif bir yanı bu.
➔ Ancak yıllık enflasyon da artış eğiliminde ve yüzde 68.50’yi buldu. İlk üç aydaki enflasyon yüzde 15.06’ya ulaştı. Bu düzey de yüzde 36’lık yılsonu enflasyon gerçekleşmesini çok zorlaştırdı. Beklenti artık yüzde 45-50 arasına yoğunlaşıyor.
➔ Aylık bazda enflasyonun düşüş eğilimini nisan ve mayıs aylarında sürdürmesi bugün açıklanan rakamlardan daha önemli olacak.
➔ Bu iki ayın enflasyonunu da yerel seçim öncesinde bekletilen bazı kamu ve özel sektör zamlarının devreye girip girmeyeceği ve enflasyonun artış düzeyini belirleyecek.
YAZ........
© Habertürk
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Rami G Khouri
Ali Fathollah-Nejad
Nikkei Editorial
