Ocak ayı enflasyonu beklendiği gibi yüksek çıktı. Yüzde 6.70’lik aylık enflasyon geçen yılki düzeyini aştı ve 2003 sonrasının ikinci en yüksek rakamı oldu. 2003 sonrasının en yüksek ocak ayı enflasyonu ise yüzde 11.10 ile Ocak 2022’de yaşandı. Rekor ocak ayı enflasyonunda 20 Aralık 2021’de son bulan büyük devalüasyon etkiliydi.
➔İkinci en yüksek rakamın gerçekleştiği bu ocak ayında ise enflasyonun belirleyicisi, yüzde 49’luk asgari ücret artışı ile yıla girmemiz oldu.
➔Yüksek enflasyon ortamında yılın ikinci yarısı için bir artışın daha olabileceği tahminiyle geleneksel yılbaşı fiyat ayarlamalarında ölçü şaştı.
➔Yoksa bir kur şoku veya enerji şoku yaşamadık. Dolar kuru ocak ayında yüzde 3.5 arttı. Gerçekleşen enflasyon düzeyinin yarısında kaldı.
ENFLASYONU YÜKSELTEN KALEMLER
➔Enerji grubunun aylık fiyat artışı yüzde 6.14 ile yüksek ama ana enflasyon yüzde 6.70 ile daha yüksek.
➔Enerji fiyatlarını yukarı çeken maddeler ise yüzde 7.82 ile akaryakıt ve yüzde 8.92 ile doğalgaz fiyatları oldu.
➔Akaryakıt fiyatlarındaki hızlanma ulaştırma alt grup fiyat artışını yüzde 6.53’e çıkardı. Bu grubun tüketim sepetindeki payı yüzde 17.35 ile ikinci büyük oran ve ocak ayı enflasyonunun yaklaşık beşte birini oluşturdu.
➔Lokanta ve oteller grubu yüzde 12.17 atışla enflasyonu yukarı çekti. Sepet içindeki ağırlığı yüzde 8.17 olmasına karşılık yüzde 6.70’lik enflasyonun 7’de biri bu kalemden geldi.
➔Ocak ayında en yüksek artış yüzde 17.35 ile sağlık grubundan.
KİRADA REKOR ARTIŞ
➔Kira artışı ise aralık ayındaki yüzde 4.48 artıştan sonra yüzde 11.46 ile tüm ayların rekorunu kırdı. Bundan önceki aylık en yüksek oran yüzde 9.75 ile Ocak 2023’te gerçekleşmişti.
➔Kiralardaki yıllık artış da yüzde 111.84 ile tüm kalemler içinde en yükseğe ulaştı.
➔Konut fiyatlarındaki dünya rekoru kırılmasının bedeli öncelikle kiracılardan çıkıyor.
➔Kiraların içinde olduğu konut alt grubunun ocak ayı artışı yüzde 7.43 arttı. Endeks içindeki ağırlığı yüzde 14.20 olan konut grubu aylık enflasyon artışındaki payı altıda bir.
2 AY YATAY 2 AY YÜKSELEN SEYİR
➔Bu gelişmelerle birlikte enflasyonda aylık bazda süren düşüş eğilimi son buldu. 2024 yılına yüksek bir enflasyonla girdik. Ocak ayından gelen etkilerle şubat ayında yüzde 3 civarında hatırı sayılır bir enflasyon gelebilir.
➔Bitişikte görülebildiği gibi geçen yılın şubat ayı rakamı yüzde 3.15, dolayısıyla yıllık enflasyon şubatta yatay gidebilir.
➔Mart ayı seçim ayı ve enflasyon aylık bazda biraz daha gerilese bile hesaplamadan çıkacak geçen marttaki rakam yüzde 2.29. Yıllık enflasyon martta da yatay olmaya devam edebilir.
➔Nisan ayı geldiğinde ise seçim geride kalacağına göre bekletilmiş kamusal zamlar yapılır. Nisanda aylık yüzde 2.39’un üzerine ne kadar çıkılırsa yıllık enflasyon da o kadar yükselebilir.
➔Enflasyonda asıl sıçrama ise mayıs ayında olabilir. Çünkü geçen mayıstaki enflasyon bedava doğalgaz ve seçimin etkisi ile yüzde 0.04 ile çok düşük düzeyde.
➔Nisan ayından sarkmanın da etkisiyle mayısta aylık enflasyon daha yüksek çıkacağından yıllık enflasyon da yüzde 70’in üzerine görerek zirve yapacak gibi görünüyor.
HAZİRAN SONRASI BAZ ETKİSİ İLE DÜŞÜŞ
➔Hazirandan itibaren başlayacak dönemde ise enflasyonda yeni sayfa açılabilir.
➔Çünkü geçen yılki enflasyon rakamları gayet yüksek. Yerine daha düşük rakamların girmesi ile yıllık enflasyon sonraki aylarda hep inecek gibi. Bu inişle birlikte yıllık yüzde 40’lı sevileri görebiliriz.
➔Tabi ki herhangi bir nedenle kur veya enerji şoku yaşamazsak.
➔Enflasyonda yılın ikinci yarısında yaşanacak bu düşüşte daha çok baz etkisi rol oynayacak.
➔Alınan ve alınacak önlemlerin ne kadar etkili olduğunu ise yüzde 40’lardan aşağıya inişte göreceğiz.
➔Enflasyon o düzeylerde bir katılık gösterebilir. Bu durum, parasal ve mali sıkılaştırmayı 2025 yılında da sürdürülmesini gerektirebilir.
➔İşte o aşamada siyasi kararlılık gösterilirse enflasyonla mücadele kazanılır yoksa kaybedilir.
Mayıs sonrası yeni sayfa umudu
57
0
06.02.2024
Ocak ayı enflasyonu beklendiği gibi yüksek çıktı. Yüzde 6.70’lik aylık enflasyon geçen yılki düzeyini aştı ve 2003 sonrasının ikinci en yüksek rakamı oldu. 2003 sonrasının en yüksek ocak ayı enflasyonu ise yüzde 11.10 ile Ocak 2022’de yaşandı. Rekor ocak ayı enflasyonunda 20 Aralık 2021’de son bulan büyük devalüasyon etkiliydi.
➔İkinci en yüksek rakamın gerçekleştiği bu ocak ayında ise enflasyonun belirleyicisi, yüzde 49’luk asgari ücret artışı ile yıla girmemiz oldu.
➔Yüksek enflasyon ortamında yılın ikinci yarısı için bir artışın daha olabileceği tahminiyle geleneksel yılbaşı fiyat ayarlamalarında ölçü şaştı.
➔Yoksa bir kur şoku veya enerji şoku yaşamadık. Dolar kuru ocak ayında yüzde 3.5 arttı. Gerçekleşen enflasyon düzeyinin yarısında kaldı.
ENFLASYONU YÜKSELTEN KALEMLER
➔Enerji grubunun aylık fiyat artışı yüzde 6.14 ile yüksek ama ana enflasyon yüzde 6.70 ile daha yüksek.
➔Enerji fiyatlarını yukarı çeken maddeler ise yüzde 7.82 ile akaryakıt ve yüzde 8.92 ile doğalgaz fiyatları oldu.
➔Akaryakıt fiyatlarındaki hızlanma ulaştırma alt grup fiyat artışını yüzde 6.53’e çıkardı. Bu grubun tüketim sepetindeki payı yüzde 17.35 ile ikinci büyük oran ve ocak ayı enflasyonunun yaklaşık beşte birini oluşturdu.
➔Lokanta ve oteller grubu yüzde 12.17 atışla enflasyonu yukarı çekti. Sepet içindeki........
© Habertürk
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Rami G Khouri
Ali Fathollah-Nejad
Nikkei Editorial
