Havacılık endüstrisini diğerlerinden ayıran en önemli hususlardan birisi arka planının çok karmaşık olmasıdır. Her bir konusu derya gibidir. Havacılık sektöründe aynı alanda olanlar bile birçok detaydan habersizlerdir. Belli bir donanımla birebir görmedikten sonra de bilgi ve fikir sahibi olmak da çok zor. Bu kapsamda iki hafta önce Dubai Airshow’da çok verimli günler geçirdim.

Dubai Airshow’a kaç kez gittim hatırlamıyorum, ama bu defa fuar dışında Emirates Havayollarının devasa, çok modern, Mühendislik Merkezi’ni de inceleme imkânım oldu. Aynı anda 7 adet Airbus A380 uçağının hizmet alabildiği 7 ayrı hangara sahip olan bu merkezi TAV yapmış. Proje müdürlüğünü de İstanbul Havalimanı inşaatını başarıyla tamamlayan Yusuf Akçayoğlu üstlenmiş. Bu detaylardan sonra asıl mevzumuza dönebiliriz.

Havayolları, filolarındaki uçakları daha verimli ve daha uzun süre kullanabilmek için çeşitli bakım, onarım ve yeniden kabin tasarım çalışmalarından geçirirler. Belirli periyotlarla gerçekleştirilen bakım-onarım hiç kuşkusuz bunlardan en önemlisidir. Bir diğer çalışma ise uçak kabinlerinin yenilenmesidir. Ben de dünyanın en büyük kabin yenileme projesinin yürütüldüğü Emirates Mühendislik Merkezi’ndeki dünyanın en büyük yolcu uçağı, iki katlı Airbus A380’nde yapılan çalışmaları yerinde inceleme imkânım oldu.

Emirates, filosundaki 120 uçağı, 2 milyar dolarlık bir bütçe ile yenileyecek. Bu yenileme programı havacılık tarihi açısından da çok önemli. Kasım 2022’de başlayan devasa proje kapsamında ilk olarak 63 adet Airbus A380 yenilenecek ve bu uçakların kullanımı 2040’a kadar uzatılmış olacak. Daha sonra 57 adet Boeing 777’nin kabini “retrofit” programıyla baştan sona değiştirilip, yenilenecek.

Retrofit nedir? Neden ihtiyaç duyuluyor?

Uçaklar üretimleri sonrasında havayollarının filosuna girdikten sonra sürekli yenilenirler. Filosuna girdikleri havayollarının kabin tasarımlarıyla farklılaşırlar. Zaman geçtikçe koltukları, mutfakları, lavaboları, halıları, döşemeleri kısacası kabin içi uçağın hizmet ömrü boyunca yenilenir. Dönemin şartlarına göre modernize edilir ve uçuş sistemleri de güncelleştirilir. İşte tüm bu işlemlere “retrofit” denir. Mesela Emirates, A380 uçaklarını başta sona yenileyerek, adeta yeniden, sıfır bir uçak gibi her şeyini modernize ederek önümüzdeki 15 yıl boyunca kullanmaya devam edecek. Ancak “retrofit” işlemi ciddi bir mühendislik bilgi ve tecrübesi gerektiriyor. Mühendis ve teknisyenlerden oluşan ekipler uçağın tüm kabin içini parçalara ayırdıktan sonra planlama yaparak, test edilmiş bir sırayla tekrar bir araya getiriyorlar. Bu işlem esnasında binlerce parça çıkarılıyor, değiştiriliyor ya da makyajlanıyor.

Eğitimli teknik ekipler, her uçak için tutarlı bir süreç uyguluyor. Havacılıkta zaman çok önemli. Uçakların yerde veya hangarda değil, havada olması gerekir. Bunun için yapılacak işlemler önceden çok iyi planlanır, tüm lojistik tedarikler yapılarak işlem gerçekleştirilir. Çok titiz bir planlama sonrası devasa bir A380 uçağı 6 günden tamamen yenilenmiş olarak çıkıyor. Yeni uçaklarda premium ekonomi koltuk hizmeti de yer alacak. Bu kapsamda A380’lerin ana güvertesinin ön tarafındaki 88 ekonomi koltuk kaldırılıyor ve yerlerine 56 premium ekonomi koltuk konuyor. İstanbul uçuşlarında da yakında bu koltuklar hizmete girecek.

Premium ekonomi konsepti Emirates’in yeni projesi ve uçağın alt katında, business class bölümünün arkasında yer alacak. Üst katın ön bölümü first class ve arka kısmı ise business’a ayrılmış durumda. First classta iki adet duşun yer aldığını bu bölümün başta sona yenilendiğinin altını çizeyim.

“Retrofit” yani yenileme çalışmaları tamamlandıktan sonra uçak yeniden hizmete girmeden önce de havacılık otoriteleri tarafından denetleniyor ve sertifikalandırılıyor. Emirates, uçak yenileme programı için 62 kilit ortak ve tedarikçi ile de çalışırken, 190 da ek personel işe almış. Devasa yenileme projesi kapsamında da her ay iki adet A380 yenilenerek hizmete alınıyor.

Emirates Mühendislik Merkezi’nde geri dönüşüm için de çalışmalar yapılıyor. Uçaklardaki miadını doldurmuş parçalar çanta, ayakkabı gibi kullanılabilir ürünlere dönüşüyor. Özellikle first ve business class’ta yer alan deri koltuklardan çıkan yeniden kullanılabilir parçalar ayakkabı, çanta gibi ürünlere yine bu merkezde dönüştürülüyor. Emirates havayolları uçaklarda kullanılan malzemeyi geri dönüştürüp yeniden kullanabilmek için çalışma yapan havayollarından birisi…

Emirates Havayolları, “retrofit” projesini Nisan 2025’te tamamlamayı hedefliyor. Toplamda Airbus A380 ve Boeing 777 uçaklarına 2 bin 640 yeni “Premium Ekonomi” koltuk monte edilecek, 1000 adet “First Class Süit” yenilenecek ve 6 bin 794 “Business Class” koltuk yeni bir stil ve tasarıma yükseltilmiş olacak. Uçakların kabini; duvarları, pencereleri, halıları, mutfakları, lavaboları kısacası her şeyi de yenilenmiş olacak.

ABD’li iş jeti imalatçısı Gulfstream Aerospace, geleneksel, fosil kaynaklı havacılık yakıt yerine yalnızca “Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı” (SAF) ile çalışan bir........

© Habertürk