ABD-Türkiye arasında son dönemde ilginç gelişmeler yaşanıyor. Savunma alanında iki müttefik arasında F-35’lerle başlayan kırılma, F-16 savaş uçaklarıyla devam etmişti. İsveç’in NATO üyeliği de bu süreç önemli bir bahana, ilişkilere zaman kazandırma gerekçesi oldu. Şu günlerde ise önce Türkiye’nin F-16 taleplerine olumlu yaklaşımlar sergilendi. Ardından da ABD-Türkiye arasında nasıl bir görüşme trafiği gerçekleşiyorsa konu F-35 programına geri dönüşe kadar geldi. Rusya menşeili S-400 meselesi çözülürse F-35’ler de TSK envanterine girebilecek.

Türkiye’nin 3’ncü seviye program ortağı olduğu Lockheed Martin üretimi F-35 Network uçakları, ABD ile Rus S-400 hava savunma sistemi konusunda tartışmalar olmasaydı, şu an Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) filosunda yer almış olacaktı. İlk F-35’in Türkiye’ye teslim edilmek üzere yapılan törene katılmak için Haziran 2018’te Lockheed’in davetiyle ABD’ye gitmiştim. Bu teslim ile ABD’deki TSK personeli eğitimlere başlayacaktı, sonra da F-35’lerin Türkiye’ye gelmesiyle 5’nci nesil savaş uçaklarımız olacaktı. Olmadı.

F-35 programının üretim ve tasarım tarafında yer alan 7 Türk şirketiyle de bu alanda kabiliyet kazanacaktık ve Milli Muharip Uçak (MMU) KAAN’ı geliştirme ve üretim için önemli tecrübemiz olacaktı. Böylece 2019 ile 2030 arasında hava gücümüz 5’nci nesil network ve komuta uçakları F-35’lerle güçlenecek, F-16’ların da güçlü desteğiyle TSK bölgede caydırıcı güç olmaya devam edecekti. Bu süreçte de KAAN geliştirilip 2030 gibi göreve hazır hale getirilecekti. KAAN yoluna devam ediyor. Ama F-35 yeniden Türkiye programına nasıl dahil edilebilir? Edilirse nelerin değişmesi gerekir? Edilmezse Türkiye bu boşluğu nasıl doldurabilir? Bu sorularının da cevaplanması gerekiyor.

Özellikle askeri havacılığın tasarım ve üretim tarafında yer alan uzmanlaşmış isimlerle herhangi bir savaş uçağını, İHA’yı konuştuğumuzda, “İyi bir kontrolcü ve motorun olsun piyanoyu bile uçurursun” sözleriyle lafa başlıyorlar. Yaşadığımız çağda, bilgi ve teknoloji, yazılım ve artık yapay zekâ çok önemli. Havacılık sektöründe ise hayati önemde. Hava araçlarının kontrolü artık yazılımla, yapay zekayla ve teknolojiyle oluyor. Eğer 5’nci nesil uçağı uçurabilecek, görünmezliğini sağlayacak motor da yapabiliyorsan mesele kalmamıştır. Ama dünyada bunu yapan ülke sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Kolay bir mevzu değil.

Mesela şu an hizmette olan TUSAŞ’ın ANKA’sında veya Baykar’ın Akıncı’sında veya Bayraktar TB2’sinde herhangi bir değişiklik yapmaya........

© Habertürk