İrlanda’da büyük acılara yol açan Büyük Kıtlık (1845-1852) sürecinde yaşananların bugüne yansımaları önemlidir. Esasen insani bir girişim hareketi (insani diplomasi) olarak Sultan Abdülmecid tarafından başlatılan girişimin 178 yıl sonra hala etkisinin devam ediyor olması, bugünkü bakışla bir tarım gıda diplomasisi olarak değerlendirilebilir.

Söz konusu yıllarda İrlanda’da 1 milyon insanın hayatını kaybetmesine yol açan kitlesel açlık, hastalık ve göç döneminin yaşanmasının kökeninde, halkın temel gıda maddesi olarak tükettiği bir tarım ürünü olarak Patateste yaşanan hastalık olmuştur. İrlanda’da hızla yayılan patates mantari hastalığı 1845’te ekilen patatesin %40’ını, sonraki yılda ise ürünün tamamını yok etmiş, hatta depolardaki patateslerde zarar görmüştür. Bunun sonucu olarak, kıtlık, yetersiz beslenme ve bakımsızlık tifo ve kolera gibi bulaşıcı hastalıklar çok sayıda ölüme yol açmıştır. Bu dönemde literatür bilgisine göre zenginliğine rağmen İngiltere’nin İrlanda’ya büyük kıtlık sırasında yeteri kadar destekte bulunmaması nedeniyle, yedi yıl boyunca açlık çekmiş ve ülke nüfusu %20-25 oranında azalmıştır. Hatta yaşanan bu acı olayın İrlanda’nın bağımsızlık mücadelesinin de asıl başlangıcı olduğu, savunulmaktadır.

Yine literatür verilerine göre söz konusu kıtlık döneminde; Osmanlı Devleti’nin insani yardım duygusuyla Sultan Abdülmecid’in yaptığı destek neredeyse iki yüzyıldan beri çok yönlü etkileriyle bugüne kadar ulaşmıştır. Sultan Abdülmecid’in İrlanda halkına göndermek istediği mali kaynak İngiltere Krallığı tarafından yapılan yardımdan fazla olması nedeniyle düşürülmesi istenince, Osmanlı Devleti mali yardım yanında 3 yelkenli gemiyle gıda, ilaç, tohumluk gönderme kararı almıştır. Gemiler bölgeye ulaştığında Dublin limanına girmek istemiş ancak İngilizler tarafından izin verilmeyince, 30 mil uzaklıktaki Drogheda limanına yardım malzemelerini indirmiştir. Kıtlık sonrası Drogheda bölgesinde Osmanlı’ya vefa göstergesi olarak bölgenin armasına Ay-Yıldızı işlemişlerdir. Böylece Türk ve İrlanda halkı arasında güçlü bağlar kurulmuştur. Söz konusu yardımın etkisinin hala devam ettiğini Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine İrlanda’nın verdiği destek göstermektedir. Bu çerçevede 2010 yılında Türkiye’yi resmi olarak ziyaret eden ilk İrlanda Cumhurbaşkanı Mary McAleese “İrlanda halkı, (Osmanlı’nın) bu eşine az rastlanır bonkörlük girişimini asla unutmadı ve bunun sonucunda sizin bayrağınızda ki semboller, bu güzel yıldız ve hilali bölgenin sembolü haline getirdiler. Hatta futbol takımının formalarının üzerinde de bu güzel Türk sembollerini görüyoruz. Önümüzdeki Cumartesi günü eğer Drogheda’yı ziyaret edecek olursanız Türk milli takımının sahada futbol oynadığını düşünebilirsiniz” diyerek, İrlanda’nın Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğini hep desteklediğini belirtmiştir. (https://www.trthaber.com/haber/dunya/irlandalilar-atalarinin-kaderini-degistiren-osmanli-sultanini-unutmadi-461149.htm)

SONUÇ

Yine 2011 yılında Trabzonspor ile Drogheda United’in kardeş kulüp olmaları, ülkelerarası ilişkileri geliştirmesi yanında toplumlararası etkileşimin de devam ettiğini görmek bakımından önemlidir.

SONUÇ

Sanayi ve bilişim alanında sanayi devrimini tamamlamış, teknoloji geliştirme alanında önemli mesafe kaydetmiş ülkeler, tarımsal teknoloji üretimi ve transferinde de öne çıkmaktadır ve bunlar tarım diplomasisinde çok önemli ve etkili araçlardır. Dolayısıyla bir yumuşak diplomatik güç olarak tarım ve gıda diplomasisi alanında güçlü olabilmek için, teknoloji üretmek, transfer etme kabiliyetini geliştirmek, katılımcı, paylaşımcı olmak, yüksek etkileşim sağlamak, paydaşlar arasındaki ilişkileri yapılandırmak, kurala ve mutabakat belgelerine dönüştürmek, tüm alanları kapsayan anlayışla süreçleri eşgüdümle yönetmek son derece önemlidir.

Tabidir ki ülkemizin tarım ve gıda diplomasi alanında değerlendirilebilecek dünden bugüne yaptığı girişim ve hareketlerini “insani ve girişimci politikasının” bir gereği olarak ele almasının son derece değerli olduğu açıktır. Bununla birlikte Türkiye’nin de daha belirgin olarak; tarım ve gıda diplomasisinin sağlayacağı olumlu etkilerden faydalanmak üzere mevcut uygulamalarını geliştirmek yönünde yeni politikalar oluşturacak şekilde bir sistematiği benimsemesinin gerekli ve yararlı olacağı açıktır.

Sonuç itibariyle verilen örnekler ve açıklamalar ışığında belirtilen alanlarda gelişmiş olmak ve bu alanda strateji üretmek ve uzun vadede kararlılıkla devam etmeye ihtiyaç bulunmaktadır.

QOSHE - İnsani Diplomasinde İrlanda Büyük Kıtlığı - Orhan Özçatalbaş
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

İnsani Diplomasinde İrlanda Büyük Kıtlığı

9 0
01.12.2023

İrlanda’da büyük acılara yol açan Büyük Kıtlık (1845-1852) sürecinde yaşananların bugüne yansımaları önemlidir. Esasen insani bir girişim hareketi (insani diplomasi) olarak Sultan Abdülmecid tarafından başlatılan girişimin 178 yıl sonra hala etkisinin devam ediyor olması, bugünkü bakışla bir tarım gıda diplomasisi olarak değerlendirilebilir.

Söz konusu yıllarda İrlanda’da 1 milyon insanın hayatını kaybetmesine yol açan kitlesel açlık, hastalık ve göç döneminin yaşanmasının kökeninde, halkın temel gıda maddesi olarak tükettiği bir tarım ürünü olarak Patateste yaşanan hastalık olmuştur. İrlanda’da hızla yayılan patates mantari hastalığı 1845’te ekilen patatesin @’ını, sonraki yılda ise ürünün tamamını yok etmiş, hatta depolardaki patateslerde zarar görmüştür. Bunun sonucu olarak, kıtlık, yetersiz beslenme ve bakımsızlık tifo ve kolera gibi bulaşıcı hastalıklar çok sayıda ölüme yol açmıştır. Bu dönemde literatür bilgisine göre zenginliğine rağmen İngiltere’nin İrlanda’ya büyük kıtlık sırasında yeteri kadar destekte bulunmaması nedeniyle, yedi yıl boyunca açlık çekmiş ve ülke nüfusu -25 oranında azalmıştır. Hatta yaşanan bu acı olayın İrlanda’nın bağımsızlık mücadelesinin de asıl başlangıcı olduğu, savunulmaktadır.

Yine literatür verilerine göre söz konusu kıtlık döneminde; Osmanlı Devleti’nin insani yardım duygusuyla Sultan Abdülmecid’in yaptığı destek neredeyse iki yüzyıldan beri çok yönlü etkileriyle bugüne kadar ulaşmıştır. Sultan Abdülmecid’in........

© İleri


Get it on Google Play