Türkiye'de son 130-140 yıldır meydana gelen siyasi ve sosyal olaylar, görünüşte birbirlerinden ilintisiz görünseler bile, dikkatli bir göz olaylara baktığında, kurgularını incelediğinde, derin bir aklın, derin bir planın neredeyse tıkır tıkır işlediğini görür.

Türkiye son 40 yılını genellikle Kürt meselesiyle geçirdi.

Ama bizim, adına "78 kuşağı" denilen kuşak, 12 Eylül'ü bütün ağır sonuçlarıyla ve çok acı bir şekilde yaşadı.

Adına "sağ-sol kavgası", "Alevi-Sünni kavgası" denilen bu dönemde binlerce insan hayatını kaybetti.

Maraş, Çorum, Malatya, Sivas, Adıyaman gibi, Türkiye'de Alevilerin yoğun olarak yaşadıkları, genellikle Fırat Nehri'nin kuzeyindeki bölge kana bulandı.

Bir tarafta büyükşehirlerde sağ-sol kavgası, bir tarafta da -biraz evvel saydığım illerde- Alevi-Sünni kavgası adı altında bir kanlı boğazlaşma...

Üç tarz-ı siyaset

Biliyorsunuz ki, Türkiye'de üç tarz-ı siyaset son 150 yıllık tarihimize damgasını vurdu.

Osmanlı İmparatorluğu, Batı dünyası karşısında teknik, kültürel, ekonomik… hemen hemen her konuda askeri gerilemeye başlayınca çözüm önerileri gelmeye başladı.

Aydınlar tartışmaya başladılar:

Neden çöküyoruz?

Herkes kendine göre bir reçete yazdı.

Bunları uzun uza diye burada anlatacak değilim. Özetle;

Osmanlıcılık netice vermedi

Birincisi, Osmanlıcılık.

"Osmanlı İmparatorluğu çok etnisiteli, çok dinli, çok mezhepli, çok dilli bir imparatorluk.

Biz herkesin hakkını, hukukunu verirsek, imparatorlukta da reformlar yaparsak, bütün bu halkları, dinleri, mezhepleri bölünmeden, parçalanmadan bir çatı altında toplayabiliriz" dediler.

Bu olmadı.

Özellikle Hristiyan tebaa; Bulgarlar, Yunanlılar, Romenler, Heruvatlar, Sırplar ve Anadolu'da Ermeniler, ilk baştan başka bir yola koyuldular.

İlk Yunanistan biliyorsunuz, 1828'de bağımsızlığını kazandı. Yeni bir devlet kuruldu.

Yaklaşık 400 yıl Osmanlı İmparatorluğu'nun içinde yaşayan, "Rum" dediğimiz Yunan vatandaşlar, Grekler, Atina merkezli bir devlet kurarak ayrıldılar ama Selanik bile ta 1913'lere kadar Osmanlı egemenliği altındaydı.

İslamcılık da bir netice vermedi

Osmanlıcılık bir netice vermeyince bu sefer, özellikle Sultan Abdülhamid İslamcılık siyasetine sardı.

İslamcılık ciddi bir dindarlık.

İslam'ın halka anlatılması, yaşanması değildi.

Birçoklarının bildiğinin aksine, Müslüman halkları bir arada tutma siyaseti.

Kim bu Müslüman halklar?

Özellikle Arnavutlar, Araplar ve Kürtler.

Bir müddet sonra bu da bir netice vermedi ve ilk olarak Arnavutlar imparatorluktan ayrıldılar.

Son umut Türkçülük'te başarılı oldular

Müslüman Arnavutların gitmesinden sonra İttihatçılar tamamen üçüncü siyaset olan Türkçülüğe........

© Independent Türkçe