Striptekenaar en schrijver

De vondst van de dag! Een origineel cliché zoals men dat vroeger gebruikte bij de krant. Zo’n cliché kon vanalles zijn; advertentie, een foto en zelfs een strook-stripverhaal. Het beeld in negatief, met meestal fijne rasters, op een stalen plaat zodat er mee gedrukt kon worden. Die dingen zijn natuurlijk met bakken weggesmeten of gerecycled maar ik ben er mooi blij mee. In dit geval betreft het een foto van de Noordmolen op het Oostplein (Rotterdam) die daar bij de inval van de Duitsers in 1940 een legendarische rol vertolkte. Terwijl het bombardement de Maasstad in een mum van tijd in lichterlaaie zette werd de molen ingezet om de vuurzee te bedwingen en liet men de wieken draaien. Een prachtig plaatje kortom, en dan ook nog op zo’n merkwaardig medium.

In tijden dat ik nog verwoed verzamelaar was van de strips van Marten Toonder was ik ook al eens trotse bezitter van enige Bommel-dagstroken op cliché. Een slimme medewerker van de drukkerij zal er destijds wat uit de afvalbak van de zetterij hebben gered en die dingen werden dus verzamelwaardig goed.

Dat échte verzamelen is sinds de introductie van het internet helaas direct de nek omgedraaid. De romantische speurtocht door krantjes, obscure advertenties van verzamelaars op achterafzoldertjes en verzamelaarsbeurzen droogden vrijwel geheel op. Om eigen collectie te bekostigen en aan te vullen werd voorheen op (inter-)nationaal niveau geruild en gekocht dat het een lieve aard had. Dat ene boekje waarvan ‘er maar drie exemplaren bekend waren’ was reden tot wekenlang verhit onderhandelen. Menig verzamelaar moest ‘thuis eerst even met zijn vrouw overleggen’ en stak zich diep in het rood. Het compleet krijgen van een collectie was voor velen een obsessieve levens-invulling.

Nederland, verzamelland. Film heeft binnen dat wereldje altijd een aparte status gehad. Zo stonden in Engeland bijvoorbeeld felbegeerde horrorfilmtitels en andere obscuria op de ‘Video Nasties-lijst’. Het vaak onbeduidend prulwerk waarvan we anno nu achterover vallen van het lachen, werd derhalve zeer verzamelwaardig. Menig videoband met betreffende films, die in het verdorven Europa wél mochten worden gezien, ging voorzien van alternatief hoesje (meestal een tekenfilm) richting Great Britain. Het verstolene, in kleine kring bekende, het vermoeden van bestaan maar nog nimmer geziene, allemaal ingrediënten die de verzamelgekte voedde. Verhalen van een inval door de politie bij particuliere verzamelaars waren niet van de lucht. Zeker de serieuzere verzamelaar die film op bioscoopformaat (35 mm) verzamelde was ‘gevaarlijk bezig’. Het materiaal was feitelijk onvervreemdbaar eigendom van de filmmaatschappijen maar werd door operateur en logistieke medewerkers van de distributiemaatschappijen regelmatig achterover gedrukt (volstrekt onschuldig jatwerk overigens daar het meeste materiaal uiteindelijk gewoon vernietigd werd). Dat gold uiteraard ook voor de mateloos populaire filmposters en lobbycards, de kartonnen foto’s die trots in vitrine en bioscooplobby prijkten om het publiek te verleiden. Filmmaatschappijen waren, vooral in later jaren, doodsbang voor (video-)piraterij. Midden jaren zeventig speelde in de U.S.A. een geruchtmakende zaak waarbij de F.B.I. zelfs acteur Roddy McDowell (toen zeer bekend vanwege zijn rol in ‘The planet of the apes’) vervolgde voor zijn illegale verzameling.

Waar tot ver in de negentiger jaren contacten, telefoontjes en maandenlange speurtochten het verzamelbloed sneller deed stromen, daar is nu éen druk op de knop voldoende om dat felbegeerde object te traceren en aan te kopen. Met dat gemak verviel uiteraard ook de economische waarde van veel objecten. In de papieren tijd van catalogus en ‘gerucht’ was alles verzamelwaardig en goud waard. Met de bleke ontnuchterende internetwaarheid zijn collecties gereduceerd tot rariteitenkabinetten, hooguit nog iets waard voor de verblinde verzamelaar.

Meer over:

QOSHE - Verzamelaarsgeluk - Jan Bart Dieperink
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Verzamelaarsgeluk

10 2
27.03.2024

Striptekenaar en schrijver

De vondst van de dag! Een origineel cliché zoals men dat vroeger gebruikte bij de krant. Zo’n cliché kon vanalles zijn; advertentie, een foto en zelfs een strook-stripverhaal. Het beeld in negatief, met meestal fijne rasters, op een stalen plaat zodat er mee gedrukt kon worden. Die dingen zijn natuurlijk met bakken weggesmeten of gerecycled maar ik ben er mooi blij mee. In dit geval betreft het een foto van de Noordmolen op het Oostplein (Rotterdam) die daar bij de inval van de Duitsers in 1940 een legendarische rol vertolkte. Terwijl het bombardement de Maasstad in een mum van tijd in lichterlaaie zette werd de molen ingezet om de vuurzee te bedwingen en liet men de wieken draaien. Een prachtig plaatje kortom, en dan ook nog op zo’n merkwaardig medium.

In tijden dat ik nog verwoed verzamelaar was van de strips van Marten Toonder was ik ook al eens trotse bezitter van enige Bommel-dagstroken op cliché. Een slimme medewerker van de drukkerij........

© Joop


Get it on Google Play