Bütün bunlara rağmen Ece Ayhan’ın şiirini ören, özellikle eski İstanbul hayatından ve tarihten beslenen atıflar zincirini seviyorum. Onda eski İstanbul’un ‘gizli tarihi’ne karşı özel bir merak var. Böyle bir atıfla şairin “Vişneçürüğü Şiirler”inde de karşılaştım. Bu şiir de alışılmış Ece Ayhan şiirlerindendir; karaşınları, ezilen, dışlanan çocukları konu ediniyor, Karagümrüklü çocukları, Edirnekapı-Bahçekapı tramvayları, Demirkapı dolaylarında ve Hocapaşa civarındaki asker-sivil terzileriyle bizi 1940’lı yılların İstanbul’una götürüyor.
Ben bu şiirin sonunda bulunan;
“Ali Korna kâğıdına basılmış parlak çocuklar ise
İstanbul padişahlarına çıkartılırlar beş numara – iyi mi?”
mısralarındaki Ali Korna’yı önce anlayamamıştım; hatta muhtemelen Ali Korna diye bir şahıstan bahsediliyor diye aklımdan geçirmiştim. Fakat mısralar böyle çözülemiyor… Bir de bu ‘parlak çocuklar’ kim acaba diye merak ettim. Ama “Şiirin Bir Altın Çağı”ndaki (YKY, 1993, s. 171) “zamanın Millî Eğitim Bakanı kendi ‘ikizleri’nin fotoğrafını okul kitaplarında yayımlatır.” cümlesinden Hasan Âli Yücel’in çocukları Can Yücel ve Canan Eronat’tan bahsettiğini tahmin ettim. Belli ki Ece Ayhan, “Ali Korna kâğıdına basılmış parlak çocuklar” ifadesinde Hasan Âli Yücel’i hicvediyordu. Peki Ali Korna kâğıdı neydi? Bu sorunun cevabını da Haldun Hürel’in “Anlat İstanbul” (Kapı Yay., 2009) adlı kitabındaki “Ali Kurna Kâğıtları” başlıklı yazısında buldum (s. 738-740).
Meğer Ali Kurna kâğıdı, elyazması eserlerde kullanılan eski kâğıt cinslerinden en tanınmışı imiş. Genellikle ‘sülüs’ yazılarda kullanılırmış. Biri ‘battal’, diğeri ‘evsat’ olmak üzere iki ebatta üretilirmiş. Çifte olanlara ‘çifte Ali Kurnalar’, renkli olanlara ise ‘Ali Kurna boyalısı’ denirmiş.
Peki niye Ali Kurna? Bu kâğıdı acaba Ali Kurna denilen bir şahıs mı imal etmiş? Çoğu öyle sanıyormuş. Ama değil! Bu kâğıt, özellikle İtalya’nın Ligorna kentindeki kağıthanede üretildiği ve kâğıtların bir köşesinde marka olarak “A. Ligorna” yazıldığı için Osmanlılar bunu Ali Kurna -Ece Ayhan Ali Korna- diye telaffuz ediyorlar. Yani şiirdeki Ali Korna bir şahıs adı değil, İtalya’daki Ligorna şehrine atıfla bir marka adı: A. Ligorna!..
Böyle işte! Ece Ayhan’ın iki mısraı bizi alıp Osmanlıdaki bir kâğıda, oradan İtalya’daki Ligorna kentine oradan da Hasan Âli Yücel’in ikizlerine kadar götürüyor.
Ali Korna kâğıdına basılmış parlak çocuklar
17
1
06.11.2023
Bütün bunlara rağmen Ece Ayhan’ın şiirini ören, özellikle eski İstanbul hayatından ve tarihten beslenen atıflar zincirini seviyorum. Onda eski İstanbul’un ‘gizli tarihi’ne karşı özel bir merak var. Böyle bir atıfla şairin “Vişneçürüğü Şiirler”inde de karşılaştım. Bu şiir de alışılmış Ece Ayhan şiirlerindendir; karaşınları, ezilen, dışlanan çocukları konu ediniyor, Karagümrüklü çocukları, Edirnekapı-Bahçekapı tramvayları, Demirkapı dolaylarında ve Hocapaşa civarındaki asker-sivil terzileriyle bizi 1940’lı yılların İstanbul’una götürüyor.
Ben bu şiirin sonunda bulunan;
“Ali Korna kâğıdına basılmış parlak çocuklar ise
İstanbul padişahlarına çıkartılırlar beş numara – iyi mi?”
mısralarındaki Ali Korna’yı önce anlayamamıştım; hatta muhtemelen Ali Korna diye bir........
© Karar
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Belen Fernandez
Andrew Mitrovica
Mort Laitner
Nikkei Editorial
Ali Fathollah-Nejad
Rami G Khouri
