1980’li yıllarda İslami kesimlerin entelektüel birikiminin yansıdığı ve temerküz ettiği kandillerden ve mişkatlardan birisi İskender Paşa Camisi ve onun etrafında kümelenen camiadır. Hem bir tekke hem bir medresedir. Belki de bundan dolayı Prof. Nazif Ersin Gürdoğan bu çevre veya camia için ‘Görünmez Üniversite’ deyimini kullanmıştır. Bir koluyla siyaset diğer koluyla entelektüel faaliyetleri kavramıştır. Bunun dışında tarikat ekolleri arasında en fazla hadisle iç içe geçen camia olma özelliği kazanmış ve Osmanlı’nın son dönem muhaddislerinden Ahmet Ziyaüddin Gümüşnanevi’nin kaleme aldığı Ramuz el Hadis kitabı camianın özel hadis kitabı haline gelmiştir. Hatta Yusuf Ziya Kavakçı hadisler harf sırasına göre dizildiğinden ABD’de görev yaptığı camilerde bu kitabı okumuştur. Bu ocak, geleneğin en güçlü sütunlarından birisi olmuştur. Mehmet Zahit Kotku da (R. Aleyh) bu çınara yeni bir dal olmuştur. Mehmet Zahid Kotku’dan sonra ona istihlaf eden damadı Es’ad Çoşan ekole ve tekkeye bir daru’l hadis kazandırmak istemiştir. Bu projesini de İslami ilimlerde gelecek vaat eden merhum Faruk Beşer hocaya dayandırmak istemiştir. Bu projeyi onun üzerine kurmak istemiştir. Lakin bu proje sekteye uğramış ve Faruk Beşer hoca kendi tecrübesini ve kozasını kendi örmeye başlamıştır.

1980’li yıllarda İskender Paşa gerçek bir ilim fikir ocağı haline gelmiş ve üniversiteli gençliğe yol göstermiş ve ışık tutmuştur. İslam Mecmuası, Kadın Aile ve İlim-Sanat gibi ufuk açan dergilere hayat vermiştir.

Lakin daha sonra yüzeye vuran iç çekişmeler işin revnakını alıp götürmüştür.

Belki de çekişme ortamında, gergefinde kalması ve fitneler çemberinden geçmesi ona müspet özellikler kazandırmıştır. Onda yeni açılımlara neden olmuştur. Bütün yönlere açılmış ve çok yönlü okumaları ona daha geniş bir zaviye, geniş zeminden bakabilme becerisi kazandırmıştır. Böylece belki de şer görünen hususlardan hayır kazanmıştır. Bu yolla telif olmayanları telif etmeyi öğrenmiş ve hikmet diline varis olmuştur. İhtilaf konularını cedelle değil, izahla, zemini genişleterek, seviye çıtasını yükselterek aşıyordu

Bir misal olarak Tahir el Cezairi’nin dost çevresinden, hem ehli hadis hem ehli tefsir olan Cemaleddin Kasimi’yi keşfeden alimlerden birisidir. Bazı yazılarında ondan nakillerde bulunuyordu. Sözgelimi ‘Tarih el Cehmiye ve’l Mutezile’ kitabına atıfta bulunduğunu ve referans verdiğini görmüştüm. Bu kitap benim elimden de geçmiş ve bir çırpıda okumuştum.

Mezhepler tarihine hikmet nazarıyla bakıyor ve buna dair güzel açılımlar getiriyordu. Kısaca birçok yazısında ortak ve müşterek izler gördüm. Dolayısıyla çapraz okumalar onu tahkik ehlinden veya ehli tahkik zümresinden kılmıştır. Kısaca bu özelliği onu mücerret bir nakilci olmaktan kurtarmıştır. Bununla birlikte tökezlemeyen at, sürçmeyen insan olmaz. Kemal sadece Allah’a aittir. Bununla birlikte ilmi enaniyetten uzak kalmıştır ya da kimileri çok sevse de müstebit ilim ehlinden biri olmamıştır. Son söz vahye aittir. Aralarındaki boşlukları alimler doldururlar. Alimler dolgu yaparlar ama zorlama ile dolgucu yani Haşeviye veya Haşviye ehlinden değildirler. Muhammed Gazali’nin karşı çıktığı zahirperestliğin başka bir şubesi de haşviliktir. Veya eskilerin bir başka ifadesiyle hatibu leyl/gece oduncusu olmaktır. Ehli tetkik olması ve hevadan geçmesi, uzak durması kıvamı yakalamasını beraberinde getirmiştir. Eskilerin hubbu’l zuhur olarak nitelendirdikleri ekran müptelası olmamıştır. Bu özelliği onu ekranlardan uzak tutmuştur. Zamanla ekranlar çözümün değil çözümsüzlüğün ve önde görünme merak ve hevesini tatmin etmenin aracı ve mecrası haline gelmiştir.

Adapazarı’nda izini sürdüğüm yokluğunu hissettiğim ve boşluğunu dolduramadığım insanlardan birisi merhum Yeşil Cami hocası Mustafa Akgün ile mahdumu Cevdet Akgün olmuştur. Babası Cevdet ismini çok sevdiği Cevdet Şimşek hocadan mülhem olarak vermiştir. Cevdet Akgün hoca emekli oluncaya kadar İzmit’in Maşukiye beldesinde din hizmetlisi olarak görev yapmıştır. Emekli olduktan sonra Sakarya’ya döndükten kısa bir süre sonra vefat haberini aldım. Bulma çabalarım yarım kaldı. Maşukiye’nin sakinlerinden birisi de kabusun geri dönmesinden mütevellit (Korona virüs salgını)kaybettiğimiz Faruk Beşer hoca idi. Bir defasında yolumuz Maşukiye’ye düşmüş ve onunla kameriyesi altında kısa bir sohbet yapmıştık. Babası Ali Amca da hayatta idi.

Faruk Beşer hoca Sakarya ilahiyat fakültesi dışında Marmara İlahiyatta da görev yapmıştır. Bunun dışında iki sömestri Kuala Lumpur İslam Üniversitesinde dersler vermiş. 1999-2000 yılları arasında 6 ay ABD University of Pittsburgh’ta Visiting Professor olarak görev yapmıştır.

Allah gıyabında, emsallerinin sayısını artırsın.

Mustafa Özcan

QOSHE - Faruk Beşer hocanın ardından - Mustafa Özcan
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Faruk Beşer hocanın ardından

30 0
20.01.2024

1980’li yıllarda İslami kesimlerin entelektüel birikiminin yansıdığı ve temerküz ettiği kandillerden ve mişkatlardan birisi İskender Paşa Camisi ve onun etrafında kümelenen camiadır. Hem bir tekke hem bir medresedir. Belki de bundan dolayı Prof. Nazif Ersin Gürdoğan bu çevre veya camia için ‘Görünmez Üniversite’ deyimini kullanmıştır. Bir koluyla siyaset diğer koluyla entelektüel faaliyetleri kavramıştır. Bunun dışında tarikat ekolleri arasında en fazla hadisle iç içe geçen camia olma özelliği kazanmış ve Osmanlı’nın son dönem muhaddislerinden Ahmet Ziyaüddin Gümüşnanevi’nin kaleme aldığı Ramuz el Hadis kitabı camianın özel hadis kitabı haline gelmiştir. Hatta Yusuf Ziya Kavakçı hadisler harf sırasına göre dizildiğinden ABD’de görev yaptığı camilerde bu kitabı okumuştur. Bu ocak, geleneğin en güçlü sütunlarından birisi olmuştur. Mehmet Zahit Kotku da (R. Aleyh) bu çınara yeni bir dal olmuştur. Mehmet Zahid Kotku’dan sonra ona istihlaf eden damadı Es’ad Çoşan ekole ve tekkeye bir daru’l hadis kazandırmak istemiştir. Bu projesini de İslami ilimlerde gelecek vaat eden merhum Faruk Beşer hocaya dayandırmak istemiştir. Bu projeyi onun üzerine kurmak istemiştir. Lakin bu proje sekteye uğramış ve Faruk Beşer hoca kendi tecrübesini ve kozasını kendi örmeye başlamıştır.

1980’li yıllarda İskender Paşa gerçek bir ilim fikir ocağı haline gelmiş ve üniversiteli gençliğe yol göstermiş ve ışık tutmuştur. İslam Mecmuası, Kadın Aile ve İlim-Sanat gibi ufuk açan dergilere hayat vermiştir.

Lakin daha sonra yüzeye vuran iç çekişmeler işin revnakını alıp........

© Maarifin Sesi


Get it on Google Play