പുതിയ ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്‌ഥാനത്തില്‍ 1951 ഒക്‌ടോബര്‍ 25നും 1952 ഫെബ്രുവരി 21നുമിടയ്‌ക്കായി നടത്തപ്പെട്ട തെരഞ്ഞെടുപ്പ്‌ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ പൊതു തെരഞ്ഞെടുപ്പെന്ന നിലയില്‍ ഇന്ത്യയുടെ പാര്‍ലമെന്ററി രാഷ്‌ട്രീയ ചരിത്രത്തില്‍ വളരെ പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്‌. ലോക്‌സഭയിലേക്കും ഇന്ത്യയിലെ മിക്കവാറും എല്ലാ സംസ്‌ഥാന നിയമസഭകളിലേക്കുമുള്ള സാമാജികരെ തെരെഞ്ഞെടുത്ത സന്ദര്‍ഭം കൂടിയായിരുന്നത്‌.
അന്നു രാജ്യത്തെ 25 സംസ്‌ഥാനങ്ങളില്‍ നിന്ന്‌ ആകെ 489 ലോക്‌സഭാ സീറ്റുകള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു. 314 ഏകാംഗ നിയോജക മണ്ഡലങ്ങളും 86 ദ്വയാംഗ നിയോജക മണ്ഡലങ്ങളും ഒരു ത്രയാംഗ നിയോജക മണ്ഡലവും അന്നുണ്ടായിരുന്നു. ആംഗേ്ലാ-ഇന്ത്യന്‍ വിഭാഗത്തെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു രണ്ടംഗങ്ങളെ രാഷ്‌ട്രപതി നാമനിര്‍ദ്ദേശം ചെയ്‌തിരുന്നു. അങ്ങനെ ആകെ 489 അംഗങ്ങള്‍ ആദ്യത്തെ പൊതുതെരെഞ്ഞെടുപ്പിലൂടെ അന്നത്തെ (1952-1957) പ്രഥമ ലോക്‌സഭയിലെത്തി. ഒരു സമ്മതിദായകന്‌ ഒരു വോട്ട്‌ എന്നതായിരുന്നു പൊതു പ്രമാണം.
എന്നാല്‍, പട്ടിക ജാതി-പട്ടിക വര്‍ഗ വിഭാഗങ്ങള്‍ക്കായി സംവരണം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്ന ദ്വയാംഗ നിയോജക മണ്ഡലങ്ങളിലെ സമ്മതിദായകര്‍ക്ക്‌ രണ്ടു വോട്ടു വീതം ചെയ്യാന്‍ അനുമതിയുണ്ടായിരുന്നു: ഒരു വോട്ട്‌ പൊതു വിഭാഗത്തിലെ സ്‌ഥാനാര്‍ഥികള്‍ക്കും മറ്റൊരെണ്ണം പട്ടിക വിഭാഗ (സംവരണ വിഭാഗ) സ്‌ഥാനാര്‍ഥികള്‍ക്കും. ഇതനുസരിച്ചു ദ്വയാംഗ മണ്ഡലങ്ങളില്‍ നിന്ന്‌ രണ്ടു പ്രതിനിധികള്‍ ലോക്‌സഭയിലും സംസ്‌ഥാന നിയമസഭകളിലും എത്തിയിരുന്നു. 1961ല്‍ ദ്വയാംഗ നിയോജക മണ്ഡലങ്ങള്‍ നിര്‍ത്തലാക്കി.
ഇന്ത്യന്‍ ഭരണഘടനയുടെ ഡ്രാഫ്‌റ്റിങ്‌ കമ്മിറ്റി അധ്യക്ഷനായിരുന്നു ഡോ. ബി.ആര്‍. അംബേദ്‌കര്‍. അദ്ദേഹം കൂടി തയാറാക്കിയ ഭരണഘടനയുടെ അടിസ്‌ഥാനത്തില്‍ ഇന്ത്യയില്‍ നടത്തപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ ലോക്‌സഭാ തെരെഞ്ഞെടുപ്പില്‍ ബോംബെ നോര്‍ത്ത്‌ നിയോജക മണ്ഡലത്തില്‍ അദ്ദേഹം പരാജയപ്പെട്ടത്‌ ശ്രദ്ധേയമായി മാറിയിരുന്നു. അന്നത്തെ........

© Mangalam