Vesayetler birçok alanda bittiği gibi ödül dağıtımında da son buldu. Artık millî ve manevi değerlere bağlı kişi ve kurumlar da hak ettikleri ödülleri alabiliyor.

Bundan 20-30 sene öncesine kadar ödüller de Türkiye’de vesayet altındaydı. Ve bir iki kuruluşun dışındaki bütün kurumlar ödülleri kendi yandaşlarına, yoldaşlarına veriyorlardı. Bazı yazarlar adına düzenlenen ödüller de dünyaya sadece sol-sosyalist gözle bakanlara sunuluyordu. Türkiye’nin ‘en büyük kitap fuarı’ olma iddiasındaki kuruluş, 40 yıl boyunca milliyetçi, muhafazakâr ve dindar hiçbir sanatçıya, yazara ‘onur ödülü’ vermedi. Gerçi yerli ve millî anlayışa bağlı olanların böyle bir ‘onur’a ihtiyaçları yoktu, zira onların şerefi kendilerine yeterdi. Ama ‘tarafsız’ olma iddiasındaki bir fuar organizasyonunun bu kadar yanlı ve haksız davranışı, çok ibretlidir. Üçüncü sınıf şair ve yazarlarla sanatçılara bol keseden ödüller dağıttıkları hâlde Necip Fazıl’ı, Cemil Meriç’i, Mehmet Kaplan’ı, Tarık Buğra’yı, Ahmet Kabaklı’yı, Sezai Karakoç’u, Mustafa Necati Sepetçioğlu’nu, Mehmed Niyazi’yi, Yavuz Bahadıroğlu’nu ve diğer birçok büyük yazar ve şairimizi görmediler, görmek istemediler. Zira bu isimler sağ görüşlüydü ve onlara göre sakıncalıydı. Ama bu haksızlıklar son buldu ve şükürler olsun ki tekel kırıldı.

ARTIK DEVİR DEĞİŞTİ

1970 ve 80’li yıllarda, İstanbul’da Türkiye Millî Kültür Vakfı’nın verdiği mükâfatları görüyoruz. Hemen ardından merkezi Ankara olan Türkiye Yazarlar Birliği hakkaniyet üzerine ödüller vermeye başladı. Mükâfatlar sahiplerine düzenlenen merasimlerde takdim edildi. Şüphesiz bu iki müesseseye karşılık sol kesimde onlarca kurum, rastgele ve genelde taraflı olarak ödül dağıtmaya devam etti. Hatta bu şaibeli ödül dağıtımının ardından çeşitli tartışmaların yaşandığına da şahit olduk. Medyaya egemen olan güçler, dağıttıkları ödüllerle de kültür sanat gündemini belirliyorlardı. Ödüllerde sansürcü zihniyet döneminin bitmesi sevindiricidir. TYB’nin ardından kurulan Türkiye’nin önemli kurumlarından Edebiyat Sanat ve Kültür Araştırmaları Derneği (ESKADER) de 2008 yılından itibaren kültür ve sanatın çeşitli alanlarında ödüller vermeye başladı. Bu çalışmalar, yıllarca aksamadan devam etti. Benim Kurucu Başkanı olduğum ESKADER, ödül meselesini son derece ciddiye aldı. Öncelikle yıl boyunca yayımlanan kitaplar, vizyona giren filmler, müzik alanında üretilen eserler, sahnelenen oyunlar, açılan sergiler dikkatle takip edildi. Ödül seçiminde hep “liyakat” esas alındı. Hem kültür ve sanatımıza hizmet etmiş çınarlar hatırlandı, hem de başarılı eserleriyle temayüz eden genç sanatçılar unutulmadı. Dolayısıyla ESKADER Ödülleri, her yıl kültür sanat dünyasında geniş şekilde konuşuldu. Bu alanın yetkin kişileri, ödül seçimlerini genelde beğendi. Ödül kurumunun son 20 yılda irtifa kazandığını söylemek lazım. Bilhassa Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Ödülleri, Necip Fazıl Ödülleri ile İlim Yayma Ödülleri, bu alanın hareketlenmesine, canlanmasına, bereketlenmesine vesile oldu.

BÜYÜK BİR HEYECAN YAŞANDI

“Asrın Deprem Felaketi” dolayısıyla ertelenen “ESKADER 2022 Kültür Sanat Ödülleri”, gecikmeli olarak dün sahiplerini buldu. Titiz araştırma ve inceleme döneminden sonra tespit edilen mükâfatlar, Fatih Belediyesi’ne bağlı olarak hizmet veren Fatih Kültür Sanat Merkezi’nde sahiplerine........

© Milat