Türkiye'nin 2023-2024 ekonomik gelişmeleri, dinamik ve karmaşık bir tabloyu ortaya koymaktadır. Ekonomi teorileri ve gerçekleşen veriler arasındaki ilişkiyi değerlendirirken, birkaç temel konu üzerinde durmak gerekir: politika faizleri, enflasyon, işsizlik, dış ticaret ve ekonomik büyüme.

Politika Faizi ve Enflasyon İlişkisi: TCMB'nin faiz oranlarını artırma kararı, temelde enflasyonu kontrol altına almak amacıyla yapılmış bir politika hamlesidir. Faiz oranlarının artırılması genellikle para arzını sınırlayarak enflasyonist baskıları azaltma yönünde işlev görür. Ancak, 2023 yılından 2024'ün başlarına kadar enflasyonun sürekli artış göstermesi, faiz artırımlarının yeterince etkili olmadığını göstermektedir. Bu durum, Türkiye ekonomisinin yapısal sorunlarına ve enflasyonun çoklu kaynaklarına işaret ediyor. Ayrıca, enflasyon ile faiz oranları arasındaki bu ilişkinin teoride varsayılandan daha karmaşık olduğunu ve Türkiye örneğinde farklı dinamiklerin etkili olabileceğini gözler önüne seriyor.

İşsizlik ve İstihdam Dinamikleri: İşsizlik oranlarının kısmen düşüş göstermesi ve istihdam oranlarında artış, ekonomideki bazı pozitif gelişmeleri işaret etse de, bu iyileşmelerin hızı ve kapsamı yeterli değildir. Ekonomik büyüme ile işsizlik oranları arasındaki ilişki, genellikle ters yönlüdür (Okun'un Kanunu). Türkiye ekonomisinde görülen bu kısmi iyileşme, ekonominin genel durumuna ve yapısal sorunlara işaret ederken, ekonomik büyümenin işsizlik üzerindeki etkisinin daha güçlü olması beklenirdi.

Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme: Dış ticaret verileri, ihracatın kısıtlı oranda arttığını ve ithalatın azaldığını gösteriyor. Bu durum, dış ticaret açığının azalmasına ve ihracatın ithalatı karşılama oranının yükselmesine yol açmıştır. Ancak, ekonomik büyümenin 2023 yılında %4,5 seviyesinde kalması, dış ticaretteki bu olumlu gelişmelerin ekonomik büyümeyi beklenen düzeyde destekleyemediğini göstermektedir. Yüksek enflasyon ve faiz oranları gibi içsel faktörlerin ekonomik büyüme üzerinde baskı oluşturduğu açıktır.

2024 Yılı Ekonomik Beklentileri: Faiz oranlarının artırılması, enflasyonla mücadelede önemli bir araç olarak görülse de, Türkiye ekonomisinin karşı karşıya olduğu zorluklar, tek boyutlu politikalarla aşılabilecek türden değildir. Yapısal reformlar, üretim kapasitesinin artırılması, ihracatın çeşitlendirilmesi ve yüksek teknolojiye dayalı sektörlere yatırım yapılması gibi adımlar, ekonomik büyümeyi destekleyici daha kapsamlı politikaların parçası olmalıdır. Yılın ikinci yarısında baz etkisiyle birlikte enflasyonda düşüşler görülecektir. Ancak düşüşün kalıcı olabilmesi için kararlı ve istikrarlı olmak gerekir. Nitekim 2028 yılına kadar seçim olmayacağı (Anayasa değişikliği referandumu hariç) düşünülürse bu süreçte kararlı ve istikrarlı politika üretmek için yeterli zaman olacaktır. 2023 yılında yaşanan yüksek enflasyon oranları, 2024 yılı için enflasyon hesaplamalarında daha düşük bir baz oluşturacak. Bu, özellikle yılın ilk yarısında yıllık enflasyon oranlarının düşük çıkmasına neden olabilir. Ancak, baz etkisinin enflasyon üzerindeki etkisinin yılın ilerleyen dönemlerinde azalacağını ve enflasyon dinamiklerinin daha çok iç ve dış ekonomik faktörler tarafından belirlenecektir. Küresel ekonomik koşullar ve emtia fiyatlarındaki dalgalanmalar, Türkiye'nin enflasyon üzerinde önemli bir etkiye sahip. Enerji ve gıda fiyatlarındaki global trendler, enflasyon üzerinde yukarı veya aşağı yönlü baskılar oluşturabilir. Ayrıca, iç talepteki dengelenme sürecinin ve kamu harcamalarının enflasyon üzerindeki etkileri de önemli olacaktır. Bu faktörler ışığında, TCMB'nin %36'lık 2024 yıl sonu enflasyon tahmini mevcut politikaların devamı ve küresel ekonomik koşulların stabil kalması durumunda gerçekleşebilir. Ancak, belirsizliklerin yüksek olduğu bir dönemdeyiz ve özellikle küresel ekonomideki gelişmeler, emtia fiyatlarındaki değişiklikler ve iç politikalardaki herhangi bir değişiklik, enflasyon tahminlerinde önemli revizyonlara yol açabilir. Dolayısıyla, TCMB'nin tahminlerine yakın bir enflasyon oranı beklemekle birlikte, bu tahminlerin gerçekleşmesinin çeşitli iç ve dış risklere bağlı olduğunu vurgulamak isterim. Özellikle yenilenebilir enerji, otomotiv ve teknoloji ürünleri gibi alanlarda ihracatın artmasıyla dış ticaret dengesinin olumlu yönde etkileneceği beklenebilir. Bu durum, cari işlemler açığının azalmasına ve döviz rezervlerinin güçlenmesine katkıda bulunabilir.

QOSHE - ​Türkiye ekonomisinde 2024… - Yusuf Girayalp Atan
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

​Türkiye ekonomisinde 2024…

19 2
01.04.2024

Türkiye'nin 2023-2024 ekonomik gelişmeleri, dinamik ve karmaşık bir tabloyu ortaya koymaktadır. Ekonomi teorileri ve gerçekleşen veriler arasındaki ilişkiyi değerlendirirken, birkaç temel konu üzerinde durmak gerekir: politika faizleri, enflasyon, işsizlik, dış ticaret ve ekonomik büyüme.

Politika Faizi ve Enflasyon İlişkisi: TCMB'nin faiz oranlarını artırma kararı, temelde enflasyonu kontrol altına almak amacıyla yapılmış bir politika hamlesidir. Faiz oranlarının artırılması genellikle para arzını sınırlayarak enflasyonist baskıları azaltma yönünde işlev görür. Ancak, 2023 yılından 2024'ün başlarına kadar enflasyonun sürekli artış göstermesi, faiz artırımlarının yeterince etkili olmadığını göstermektedir. Bu durum, Türkiye ekonomisinin yapısal sorunlarına ve enflasyonun çoklu kaynaklarına işaret ediyor. Ayrıca, enflasyon ile faiz oranları arasındaki bu ilişkinin teoride varsayılandan daha karmaşık olduğunu ve Türkiye örneğinde farklı dinamiklerin etkili olabileceğini gözler önüne seriyor.

İşsizlik ve İstihdam Dinamikleri: İşsizlik oranlarının kısmen düşüş göstermesi ve istihdam oranlarında artış, ekonomideki bazı pozitif gelişmeleri işaret etse de, bu iyileşmelerin hızı ve kapsamı yeterli değildir. Ekonomik büyüme ile işsizlik oranları arasındaki ilişki, genellikle ters yönlüdür (Okun'un Kanunu). Türkiye ekonomisinde görülen bu kısmi iyileşme, ekonominin genel durumuna ve yapısal sorunlara işaret ederken, ekonomik büyümenin işsizlik üzerindeki........

© Milat


Get it on Google Play