Türkiye’de maden faciaları ilk kez yaşanmıyor ve zehir saçan her madenin altından, mutlaka emperyalist bir şirket karşımıza çıkıveriyor. Bu şirketlerin genellikle ABD, İngiltere ve Kanada menşeli olması da tesadüf değil elbette.

Çarklarında debelendiğimiz kapitalizm, doğası gereği şu gezegende yaşayan her canlıyı kâra çevirme amacı güder. Sistem beslenmeden varlığını sürdüremez: Hayvanlar endüstri tarafından toplu soykırıma uğratılır, denek ve kobay olarak kullanılırken, doğa zaten sermayedarların ve şirketlerin gözünde bir maldan farksızdır. Gezegenin hem altında hem üstünde bulunan her şey, paraya çevrilmek için didiklenir ve nihayetinde kazanımlar, küçük bir azınlığın cebine akıtılır. Bu endüstri büyüdükçe gezegendeki yaşam alanları gitgide küçülür.

Altını çizelim; mevzubahis sömürüyse sömürenin yerli mi, yoksa yabancı mı olduğu sadece teferruattır.

Eskiden sınıf farkı dediğimizde akla lüks tüketim maddeleri gelir, sınıflar arası uçurum bu kriterlere göre de ölçülürdü. Fakat günümüzün dünyasında sistem, iki şeyi daha başardı: Birincisi, muhalifini de manipüle ederek ve farklı hedeflere yönlendirerek yönetmek, ikincisi ise sömürülenleri, sınıf farkının var olması gerektiğine inandırmak ve tüketime tapar hâle getirmek.

Bugün bankalara borçlandırılan her bireye, özendiği lüks tüketim nesnelerine ulaşmanın bir yolu sunuluyor. Bu da olmazsa aslının başarılı taklitlerini üretenlere göz yumuluyor ve bu üretimler, alt sınıflara geçici tatminler sağlayabiliyor.

Peki, bugün lüksü nasıl ölçebiliriz? Çok net belirtelim; günümüzün en önemli lüksü, doğa içinde yaşamak ve organik bir hayat sürebilmektir. Bir tarafta metropollerdeki yoğun karbon salınımının içinde boğulmuş ve küçücük apartman dairelerine sıkışmış çoğunluk var. Öte yanda ise ormanlarda ya da kıyı şeritlerinde, denizle, yeşille iç içe, hava kirliliğinden uzakta yaşayan ve çiftliklerde üretilmiş organik ürünlerle beslenenler, yani sistemin kaymak tabakası.

Yine eskiden çok sık dile getirilen köye, doğal hayata dönüş miti de artık işlevini yitirmiştir zira kapitalizm, mevzubahis kaymak tabakaya ait olmayıp halkın yaşadığı her yere, her an vahşice saldırabilir ve tüm doğal örtüyü zehirleyebilir. Bu saldırı ve aslında halkın olana küçük bir azınlık adına el koyma faaliyeti, bazen bir maden çalışması, bazen bir nükleer santral, bazense kıyı şeritlerine yapılan otel inşatları şeklinde karşımıza çıkacaktır.

Erzincan İliç’teki Çöpler altın madeni faciasını incelediğimizde de bu vahşi tabloyu görüyoruz.

Belirtelim; emperyalist şirketler, yakın geçmişte ülkemizde Bergama Ovacık altın madenine karşı gerçekleştirilen halk direnişinden bu yana, bizim gibi ülkelere dair özel politikalar geliştirdiler.

*Bunlardan biri; raporlara göre emperyalist şirketlere düşmanlığın yoğun olduğu ülkeler arasında olduğumuzdan, maden şirketi adlarının yerli olması gerekliliğiydi. Mesela Bergama halkının direndiği, Almanya, Avustralya ve Kanada ortaklığındaki maden şirketi Eurogold, direniş kırıldıktan sonra tekrar aynı tepkiyi çekmemek için hisselerini Türkiye’den Koza İpek Grubu’na satmış ve adı da Koza Altın olmuştu. Fakat........

© P24