Samed: “Allah'ın hiç kimseye ve hiçbir şeye muhtaç olmadığı, ancak herşeyin kendisine muhtaç olduğu” [1] anlamına gelmektedir.

Cenab-ı Hak Fatır Suresinde; “Ey insanlar! Allah’a muhtaç olan sizlersiniz. Allah ise hiçbir şeye muhtaç değildir…”[2] buyurarak Samed ismine mükemmel bir açıklama getirmiştir. Yani Cenab-ı Hak; Bu ayette bize, “Ey insanlar sizi yaratan ve ihtiyaçlarınızı en iyi bilen benim, bana muhtaç olan sizsiniz. Ben ise hiçbir şeye ve hiç kimseye muhtaç değilim.” mesajını vermektedir.

Evet Yüce Allah, hiç kimseye ve hiçbir şeye muhtaç değildir; ancak bütün varlıklar O’na muhtaçtır. Kâinata baktığımızda bütün varlıkların her an, her türlü ihtiyaçlarının görülmesiyle Samed ismine en geniş manada ayna olduğunu görmekteyiz. İnsana baktığımızda; Allah’ın her isminde olduğu gibi, Samed ismine de diğer canlılardan çok daha geniş manada ayna olduğunu görürüz. Çünkü “İnsan kâinatın pek çok nevine muhtaç ve alâkadardır. İhtiyaçları âlemin her tarafına dağılmış; arzuları ebede kadar uzanmış. Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cenneti de arzu ediyor. Bir dostunu görmeye müştak olduğu gibi, sonsuz güzellik ve haşmet sahibi olan Allah’ı da görmeye müştaktır. Başka bir menzilde duran bir sevdiğini ziyaret etmek için o menzilin kapısını açmaya muhtaç olduğu gibi; berzaha (kabre) göçmüş yüzde doksan dokuz ahbabını ziyaret etmek ve firâk-ı ebedîden (ebedi ayrılıktan) kurtulmak için, koca dünyanın kapısını kapayacak ve bir mahşer-i acaip olan âhiret kapıısını açacak, dünyayı kaldırıp âhireti yerine kuracak ve koyacak bir Kadîr-i Mutlakın dergâhına ilticaya da muhtaçtır.”[3] İşte bu nedenle insan, diğer varlıklardan daha geniş manada Samed ismine ayna olmaktadır. Bunu anlamanın yolu ise Allah’ı doğru tanımakla mümkün olabilir.

Bediüzzaman hazretleri; “Güzel değil batmakla gaibolan bir mahbup. Çünkü zevâle mahkûm, hakikî güzel olamaz. Aşk-ı ebedî için yaratılan ve âyine-i Samed olan kalb ile sevilmez ve sevilme-meli.” diyor. “Çünkü, bâtın-ı kalb âyine-i Sameddir ve Ona mahsustur.”[4] diyerek, Samediyete en güzel ayna, insan kalbi olduğunu söylüyor.

Ondandır ki, “Kalbler ancak Allah’ı anmakla tatmin olur” buyuruyor yüce Allah. Gerçekten Allahtan başkasına yönlen ve meşgul ettirilen bir kalb, sürekli mutsuz ve huzursuzdur. Çünkü kalbin program ve plânı; Allah’ın kusursuz isim, sıfat ve zatına göre tasarlanmıştır. Yani onu sevmek ve onu kabul etmek üzerine programlanmıştır. Allah’ın dışındaki hiçbir şey, hiçbir varlık, kalbi tatmin edemez.

İşte bunun için kalp ile Samed ismi arasında doğrudan bir orantı ve gereklilik vardır. Bu gerekliliği bozmaya çalışmak, kendini acının ve azabın içine düşürmektir. İnsanların bir çoğunun dünyevi aşklardan şikayet etmeleri bunun açık bir delilidir. Onun için insan, imanın mahalli olan kalbini bu âlemdeki eşya ile değil, iman ile, marifet ve muhabbetle meşgul etmelidir. Dünyaya ait şeyleri severken de Onun adına ve hesabına sevmeli ve........

© Risale Haber