Evlenmeden önce izin alıyorsunuz, bir kez evlendikten sonra ölene kadar boşanamıyorsunuz. Katolik nikahı tabir ediyoruz, işlem dinin gereklerine göredir. Yakınlarda biraz esnettiler, 270 piskoposun katılımıyla düzenlenen Sinod, Kilise Meclisi, toplantısında tartıştılar, boşanmış çiftlerin kiliseden dışlanmamasını gönülsüzce kabul ettiler. Boşananları defetmeden önce duruma bakacaklar bir, eylemlerinin dine uyduğuna akılları yatmazsa öyle aforoz edecekler. Yani otomatiğe bağlamamış oldular.

Bunlar günlük hayatın din tarafından kontrol edildiği devrim öncesi zamanların bakiyesidir. Ve nikah dini bağnazlıktan kurtulma çabamızın önemli sembollerinden biridir. Nikah deyip hafife alamayız, son üç yüzyılın en politik işlerindendir.

“Din ve Devrim”de geniş bir şekilde tartışılıyor, son 1000 yılda yaptığımız devrimlerin tamamının karşısında kurumsal din var. Dinde devrim yok ama dine karşı bir devrim hep var. İnançta, vicdanda, akılda ve hayatta dine yaslanmış bu asalak sınıftan yakamızı kurtarmaya çalışıyoruz ve çatışıyoruz.

Büyük Fransız Devrimini bu alanda da büyük bir sıçrama sayıyoruz. Fransa’da iktidarla kilise iç içe geçmiş, bu yolla hem siyasal güce ortak olmuş hem de ekonomik ve toplumsal güçle donanmıştı. Öyle ki Fransa’da piskoposlar aynı zamanda birer aristokrattı. Monarşi ve aristokrasiyle kol kola, birlikte eziyorlardı yoksulları. Dini olanla dünyevi olan birbirine karışmıştı. Yoksullarla birlikte “zındık” Protestanlar da kilisenin hedefindeydi haliyle. Fransa’da pek çok din savaşı patlak verdi, bu savaşlarda devlet Katolik Kilisesi yanında saf tuttu, on binlerce Protestan’ı el birliğiyle kesip biçtiler. Yoksulların-mazlumların öfkesinin ve şiddetinin sebebi varsılların zulmüdür.

Haliyle ayaklananlar bu çarpık kilise-devlet ilişkisini radikal biçimde değiştirdi. Mülklerini kamulaştırılarak elinden aldı. Manastır yeminine son verdi, papazlar kovalandı, sürüldü. Katolik Kilisesi’nin tekelindeki doğum, ölüm, evlilik gibi sosyal işlerin kontrolü ve kayıtları belediyelere devredildi. Evliliğin sivil bir tören eşliğinde resmi nikahla gerçekleştirilmesi sağlandı. Tabii laik nikahla birlikte boşanma hakkı da tanındı. İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi ile birlikte inanç Katoliklerin tekelinden çıkarılıyordu. İnanç özgürlüğü, Katoliklikten özgürlük getiriyordu. Bundan böyle egemenliğin kaynağı din değil ulus olacaktı. Hiçbir birey ve hiçbir kurul, ulustan gelmeyen bir otoriteyi kullanamayacaktı bundan böyle. Egemenliğin kaynağı Tanrısal olmaktan çıkarılarak seküler bir karakter kazanmıştı. Böylece kilisenin halkı kontrol etmesinin........

© soL