Diğer

24 Kasım 2023

Mayıs seçimlerinden sonra, o zamana kadar bir ortak çalışmayı kırıp dökmeden taşımayı başaran muhalefet partileri seçim sonuçları belli olduktan sonra dağıldılar. Sanırım seçim yaklaşırken onlar da “kazanacağız” inancına sarılmışlardı, ekonominin durumu gibi, bu inancın pekişmesine katkıda bulunan etkenler de vardı. Dolayısıyla sonuçlar bu cephede bir şok yarattı. Seçime az kala Meral Akşener’in başlattığı huzursuzluk da bir uzlaşmaya varamadı. Tersine, güçlendi, çünkü doğrulandı.

Şimdi, somut olayların ve gelişmenin Meral Akşener’i haklı çıkarmasına rağmen, seçim başarısızlığını en ağır biçimde yaşayan partinin İyi Parti olduğunu gözlemliyoruz. Çünkü ortaya çıkan manzara burada istifalara yol açtı ve bu istifa dalgasının kısa zamanda sona ermesi muhtemel görünmüyor. Bunun herhalde birden fazla nedeni var ama şu aşamada “ittifak” konusu özellikle belirleyici görünüyor. Parti içinde, Halk Partisi ile seçim ittifakını sürdürmekte olanların sayısı oldukça fazla gibi. Meral Akşener’in “özü başına” stratejisi herkesi ikna edemiyor belli ki. Böyle düşünenlerin doğruya daha yakın oldukları kanısındayım. Elbette İyi Parti’nin mevzii başarıları olabilir ama bunlar seçimin genel sonucunu belirlemeye yetmeyecektir.

Deva Partisi ya da Davutoğlu ile Saadet’in ittifakına da şans veremiyorum. Oyunu onlara vermeyi düşünecek seçmen kitlesinin öncelikle bakacağı, arayacağı şey “iktidar” olacaktır. O da Tayyip Erdoğan’ın elinde. İktidarı onun elinden çekip almak yalnız Erdoğan’a değil, bu ülkede İslamcı görüşün iktidar olmasına “ihanet” gibi görülebilir, gösterilebilir. Tabii iktidarın parçası gibi görünmenin maddi avantajları hesabın bir parçası olacaktır. İslamcı kesimin şu aşamada “bizi iktidara taşıyan adam”ı terkedeceğine ihtimal vermiyorum.

Bu “muhalif” İslamcı partiler genellikle “ilkesel” nedenlerle Tayyip Erdoğan’ın karşısına dikilme gereğini duydular. Şüphesiz, haklıydılar. Kişisel düzeyde, Reis nezdinde uğradıkları muamele olsan, genel planda Tayyip Erdoğan’ın çizdiği politik çizgiyi izlemek olsun, bunlara karşı durmaları gerekirdi. Gerekirdi ama, yelpazenin o yanında, politik kararlarını ilkesel seçmelere görenlerin sayısı çok değil. Olmadığını, karşımızda biçimlenen resimde de görüp anlayabiliriz. Hele “demokrasi” bu kesimin politik davranışlarını belirleyecek etkenler arasında en arkadan gelenlerden biri olacaktır.

İyi Parti ise MHP’den geliyor! Dolayısıyla asıl kozunu paylaşması gereken yer orası, yani MHP. Ama İyi Parti görece yeni kurulduğu sıralarda bir “liberal sağ” partinin durması beklenecek yerde durmaya niyetli olduğunu göstermeye çalışıyor gibi tavırlar alıyordu. Böyle bir eğilimin geldikleri yerin değerlerini reddetmek anlamına geleceği açıktı; yani bu durumdan hoşlanmayanlar olması normaldi. Hoşlanmayanlar, böyle olduğu için “Oyumu onlara vereceğim” diyenlerden kalabalıktı sanıyorum.

Liberalizm Türkiye’de kitlelerin sempatisini kazanmış bir ideoloji değildir. Bir “kazanım” değil bir “eksiklik” duygusu verir; hani “erkekliği eksik kalmış” gibi bir şey: bağırmayı gerektiren yerde mırıldanan, yumruk atılacak yerde el sıkmaya çalışan… Hele ekonomik değil de politik bağlamlarda kullanıldığında çok zaman “vatan hainliği” gibi algılanan, öyle muamele gören bir ideolojidir.

Örneğin iki “Dünya Savaşı” arasında, faşizm ve Nazizm yükselirken, Türkiye’de intelicensiya da hemen “otoriter rejim” havasına girmişti. “Cumhuriyet” gazetesi Nazizm’e ilan-ı aşk ediyordu. Falih Rıfkı gibi bir yazar “Moskova-Roma” gibi........

© T24