Diğer

22 Aralık 2023

"Pandit Shiv Kumar Sharmaji'nin vefatı bir devrin sonunu işaret ediyor. Kendisi santurun öncüsüydü ve katkısı benzersizdir. Benim için bu kişisel bir kayıp ve onu sonsuza kadar özleyeceğim. Ruhu huzur içinde yatsın. Müziği sonsuza kadar yaşıyor! Om Shanti." Sarod virtüözü Amjad Ali Khan

"Benim hikâyem diğer klasik Hint müzisyenlerinden farklı. Onlar, cesaretlerini, yeteneklerini, kalibrelerini kanıtlamak zorundayken, ben, enstrümanımın değerini kanıtlamak mecburiyetindeydim. Bunun için savaşmak zorunda kaldım." Pandit Shiv Kumar Sharma

Jammu ve Keşmir'de bir halk enstrümanı olan santurla, Hint klasik müziğini çalan ilk müzisyen Pandit Shiv Kumar Sharma'dır. 84 yaşında hayatını kaybeden Sharma, Hint müziğinin en büyük yenilikçi müzisyenlerinin başında geliyor. Hem Bollywood film müzikleri hem de klasik eserleriyle tanındı.

Görece yeni bir enstrüman olan santuru, virtüöz besteci olarak uluslararası çapta tanıtmayı başarmıştı. Bu çok zor bir şeydi; çünkü bir halk enstrümanı olan santur hakkında klasik tarz çalmaya uygun olmadığına dair yaygın bir ön yargı vardı.

Geleneksel sufi mistik şarkılarının eşlik çalgısı olan 100 telli santur, küçük tokmakların tellere vurulmasıyla çalınır. Klasik Hint müziğinin temel çalgıları sitar, sarod, sarangi, surbahar gibi çalgılardan bu özelliği nedeniyle farklılaşır. Buna rağmen Sharma, santuru, önce Hindistan'da kabul ettirdi ve ünlendi; ardından kıta Avrupası, İngiltere ve ABD'deki konser ve festivallerinde başarıyla icra ederek dikkatleri çekti.

Hindistan'da dağları ve gölleriyle ünlü Jammu'da doğdu. Babası multi enstrümantalist Uma Datt, Sharma'nın santuru klasik müzikle tanıştırma gayret ve arzusunu çok destekledi. Tabla çalmayı öğrettiği Shiv Kumar, 13 yaşında santur öğrenmeye başladı.

17 yaşında yerel radyo istasyonunda tabla ve santur çalmaya başladı. İlk konserini de Bombay (şimdiki Mumbai) şehrinde verdi. Jammu ve Keşmir Üniversitesi'nden ekonomi diplomasını aldıktan sonra profesyonel müzisyen olma kararı aldı. Bu o zamanlar kolay değildi. İş aramak için dolaştı, yiyecek hiçbir şeyinin olmadığı günleri oldu. Tabla çalıp başkalarına eşlik ederek hayatını idame ettirmeye çalışıyordu ama santur olumsuz eleştiri aldığı için konserlere çıkamıyordu.

Kariyerinin başlangıç evresinde, sadelik yanlıları ve eleştirmenler santurun Staccato sesiyle alay ettiler ve kabiliyetli buldukları Sharma'yı başka bir enstrümana geçmeye teşvik ettiler. Buna rağmen farklı bir çalgıya geçmeyi düşünmedi.

Para kazanmak için sinema sektöründe çalışmaya başladı. Santur, ilk kez 1955'te Hintçe dans filmi Jhanak Payal Baaje'de onun sayesinde duyuldu. Sharma, azimle yoğunlaştığı santur aralığını üç oktava çıkarıp, insan sesini mükemmel bir şekilde taklit ederek notalar arasında ilerlemesine ve kaymalar yapabilmesine imkan verecek daha yumuşak bir Glissando yaratan değişiklikler yaptı. Santuru elindeki küçük tokmaklarla tellere vurarak çaldığı gibi teller üzerinde kaydırarak ve tellere sürterek elde ettiği sound onun özgünlüğü oldu.

1967 yılında ABD ve Avrupa'da Summer Of Love........

© T24