Diğer

T24 Haftalık Yazarı

17 Aralık 2023

Rüzgâr gibi geçti (Gone with the wind) filminde Scarlett O'Hara'nın (Vivien Leigh) merdivenlerden düştüğü o sahneyi hatırlıyor musunuz?

Scarlett O'Hara'nın düşüşünü tetikleyen şey, Rhett Butler'ın (Clark Gable) hamileliğiyle ilgili alaycı sözleri ve Scarlett'in tepkisi üzerine kenara çekilmesiydi. Sonuçta dengesini kaybederek düşen Scarlett'e bu, ikinci çocuğunu kaybetmesine mâl olacaktı.

Bisiklet sürerken kask giyebilir, dizlik/dirseklik takabilirsiniz (takabilirsiniz değil, aslında takmanız gerek), ancak merdivenleri kullanmanız gerektiğinde bu pek de pratik bir şey olmayacaktır.

Merdiven inip ya da çıkmadığımız gün yok gibi, çünkü merdivenler her yerde: Apartmanlarda, evlerde, işletmelerde, restoranlarda, barlarda ve işyerlerinde. Birçok merkezde, işyerinde ve apartmanda asansör bulunmasına karşın kimi insan, merdivenleri kullanıyor. Biz iki katlı bir dairede yaşıyoruz ve dışarıya çıkmasak bile doğal olarak gece gündüz merdiven kullanıyoruz.

Merdivenler, bina içinde en çok ölüm ve ciddi yaralanmaların meydana geldiği yerdir. Doğal olarak yaşlı kişilerin merdivenlerde kendilerine zarar verme riski daha yüksektir. Birleşik Krallık istatistikleri, her yıl 100 binden fazla yaşlının bu tür yaralanmalar nedeniyle tedavi edildiğini ve bunların yarısından fazlasının ciddi yaralanmalarla hastaneye kaldırıldığını gösteriyor. Merdiven kazaları, motorlu taşıt kazalarından sonra yaralanmaların ikinci önde gelen nedenidir.

Yaşlı insanlarda güç azalması, zayıf denge ve görme bozukluğu, merdivenle ilgili kaza olasılığını artırır.

Genel olarak merdivenlerden inerken kaza olasılığı artar. Bilimsel açıdan bakıldığında, merdivenden inerken, çıkmanın aksine diz kapağına daha fazla kuvvet (vücut ağırlığınızın 3,5 katı) geçer. Oysa diz kapağınıza binen bu kuvvet, merdiven çıkarken yalnızca vücut ağırlığınızın 0,5 katıdır. Bu, kaza olasılığını artıran bir etkendir. Bazı insanların her zaman merdivenlerden yukarıya yürüyerek çıkıp, aşağı inmek için asansör kullanmalarını tepki ile karşılıyor olabilirsiniz, ama bunun düşme riskini azaltmaya yönelik (bilinçli ya da bilinçsiz) bir eylem olduğunu artık biliyorsunuz (Dünya Sağlık Örgütü'nde çalışırken üst katlara yürüyerek, ama alt katlara hep asansörle inerdim ben). Bir ara DSÖ ana binasında, özellikle asansörlerin bulunduğu yerlerde ve merdivenlerin basamaklarında renkli yeni posterler ve mesajlar ortaya çıktı. Bu, Adım at! Merdivenleri kullan kampanyasının sinyaliydi! Çalışma günü boyunca daha fazla fiziksel aktivite yapmanın kolay bir yolu olarak, personeli katlar arasında asansör yerine merdivenleri kullanmaya teşvik eden kampanyaydı.

Gelin birlikte merdivenlere risk gözlüklerimizi takarak bakalım.

Her şeyden önce, iyi bir merdiven tasarımının arkasında pek çok bilim yatıyor. Eğim çizgisini, basamak derinliği (mesafe) ve yüksekliğini kastediyorum. Basamak derinliği kısa ve çıkış yüksekliği yüksek olduğunda (dik merdivenler), takılmaya daha yatkın olduğunu hepimiz biliyoruz. Bunun tersi de mümkün; insanlar ayrıca, normal bir insanın yürüme hızının akışıyla uyumlu olmayan, çok kısa basamak yüksekliği ve uzun basamak derinliği olan merdivenlerde daha fazla kaza yaparlar.

Merdiven mühendisliğinin........

© T24