Diğer

19 Nisan 2024

İngiliz ve Amerikan üniversitelerinde "Rus tarihi" okumuş, okuduğu üniversitelerinde "Rus tarihi hocalığı" yapmış...

Çeşitli zamanlarda Rusya'ya gitmiş...

1955'lerde 1917 Sovyet Devrimini anlatan önemli kitaplardan birine imza atıyor:

Bertram Wolfe.

Aradan yetmiş yıla yakın zaman geçmiş olmasın rağmen, 1917 Sovyet Devrimi ile ilgili yazılmış önemli kitaplar arasına giren çarpıcı bir yapıt bırakıyor:

"Three Who Made A Revolution", Türkçesiyle "Devrim Yapan Üç Adam".

Kim o üç adam:

Lenin, Troçki, Stalin.

Tarihçi Bertram Wolfe Rusya'ya gittiğinde Troçki ve Stalin'le tanışıyor, hem ikisiyle, hem her kesimden yönetici ve insanla uzun uzun sohbet ediyor. Kitabın orijinal değeri burada.

Moğollar'dan miras, tarıma dayalı, merkeziyetçi ve bürokratik yapısı, baskıcı ve olağanüstü gelir eşitsizlikleri, sınıf farklılıklarıyla ayakta kalmaya çalışan Çarlık Rusyası...

Saraylarda lüks, şatafat, balolar ve ziyafetlerle halktan bütünüyle kopmuş Çarlık...

Öte yanda, milyonlarca "ezilenler".

Yirminci yüzyıla girerken Çarlık Rusyası aslında önemli bir fırsat yakalıyor:

İngiltere'de (İskoçya) başlayan, dalga dalga kıta Avrupa'sına yayılan sanayileşme... Çarlık yönetiminin devamını sağlayacak, monarşiye belki de nefes aldıracak bir adım.

Ancak, Çarlık hâlâ, modası geçmiş toprağa dayalı, sınıf farklarını daha da açan, halktan kopuk merkeziyetçi yapısında direniyor.

1917 Sovyet Devrimi'ne giden yolda üç tarihi kişilik öne çıkıyor.

Lenin, Troçki, Stalin.

Kitap hem devrim sürecini, hem de bu üç kimliğin devrime katkılarını ve fakat bana göre daha önemli olan...

Devrim yapan üç adamın kişiliklerini, kendi aralarındaki ilişkiyi anlatıyor.

Onların hayatlarını anlatırken, birbirleriyle kesiştikleri alanları analiz ediyor. Kitaba göre:

Lenin çok çalışkan, zeki, neşeli bir portre olarak çizilirken, siyaseten, ki burası hayati önemde...

Kırgınlıkları, fikir ayrılıklarını devrimci amaç uğruna görmezden geliyor.

Troçki entelektüel, her zaman öne atılan, çalışkan, duyguları ağır basan, dolayısıyla yanlış yapmaya uygun bir kişilik.

Stalin kaba saba, geride kalmaya çalışan, hislerini belli etmeyen, çok hesaplı, uzun vadeli planlar yapan birisi.

Lenin ve Troçki birbirine daha yakın, Stalin "üçlünün" dış mandalı gibi ama, hesap adamı olması nedeniyle, Lenin'den sonra iktidarı ele geçiriyor. Troçki'yi önce sürgüne gönderiyor, sonra öldürtüyor, kin ve ihtiras halinde, Rusya'yı otuz yıl (1924 - 1953) inim inim inleten bir diktatör.

Sınıf farklarını........

© T24