Türkiye, mutfak çeşitliliği açısından üç tarafı denizlerle çevrili bir coğrafyanın zenginliğini hisseder. 40’ın üzerinde tatlısu balığı türünü barındırıyor. Ancak bu çeşitlilik ve zenginliğin yeterince farkında mıyız düşünmek gerek. Birinci Türk Coğrafya Kongresi, 06-21 Haziran 1941 tarihinde gerçekleştirildi. Türkiye yani Anadolu yedi ana coğrafi bölgeye ve 21 coğrafi bölüme ayrılmış. Aslında bu coğrafik bölünme başka bir açıdan ülkemizde var olan mutfağın bire bir olmasa da lezzet anlamında sanki alt bölgelerini de tanımlıyor. Anadolu’nun yedi coğrafi bölgesinden dördü komşu olduğu denizin adıyla anılıyor. KARADENİZ, EGE, AKDENİZ VE MARMARA BÖLGELERİ diğer üç bölge DOĞU ANADOLU BÖLGESİ, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ve İÇ ANADOLU BÖLGESİ. Ülke bütününde bölgeler AKDENİZ BÖLGESİ %16, DOĞU ANADOLU BÖLGESİ %21, EGE BÖLGESİ %12, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ %7,5, İÇ ANADOLU BÖLGESİ %18, KARADENİZ BÖLGESİ %18, MARMARA BÖLGESİ %8,5 olmak üzere bir dağılım gösteriyor. Aslında bu ölçüler o bölgelerdeki lezzetlerle mukayese edildiğinde garip tezatlıkları da beraberinde sunuyor. EN ÇOK SEBZE AKDENİZ’DEN Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, yüksekliklerin (dağların) konumu ve yeryüzü şekillerinin çeşitlilik göstermesi, farklı özellikte iklim tiplerinin doğmasına yol açmış. Kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülür. Bu da ürün çeşitliliğini beraberinde getiriyor. Çünkü mutfak adına ürün çeşitliliğinde ılıman iklim isteyen sebzelerin rolü şüphesiz ki çok büyüktür. Bu tespitle yurdumuzda sebze yetiştiriciliği en fazla Akdeniz Bölgesi’nde gelişmiştir. Bu bölgeyi Ege ve Marmara takip eder. En az geliştiği bölgemiz Doğu Anadolu’dur. Ülkemizde mutfak adına kaygı verici ve maalesef önemli bir gerçek olan hayvancılığın giderek gerilemesi ise mutfak alışkanlıkları açısından bölgesel değişimleri beraberinde getirmiştir. Hayvancılık açısından baktığımızda sığır yetiştiriciliğinin özellikle Doğu Karadeniz yaylaları ile Doğu Anadolu Bölgesi’nde Erzurum-Kars bölümünde geliştiğini görürüz. Bu bölgelerimizi İç Anadolu, Marmara ve Ege Bölgesi izliyor. Manda yetiştiriciliği sulak ve bataklık alanlarda görülür. Karadeniz Bölgesi’nin kıyı kesimi ile Güney Marmara bölümünde yetiştirilmektedir. Et kalitesi düşük olduğundan gücünden ve daha çok sütünden özellikle yoğurt üretiminde faydalanılır. POTANSİYEL HAFİFE ALINAMAZ Bozkır alanlarının geniş olduğu düzlük veya hafif eğimli yamaçlar küçükbaş hayvancılık için elverişlidir. İç Anadolu Güneydoğu Anadolu ve Marmara Bölgesi’ndeki Ergene havzası küçükbaş hayvancılığın yapıldığı önemli yerlerdir. İç Anadolu’da bozkırların geniş alan kaplaması koyun yetiştiriciliğinin gelişmesini sağlamıştır. Ülkemizde genel olarak Anadolu’nun iç kısımlarında yağlı kuyruklular, denize yakın bölgelerde ise ince kuyruklular yaygındır. Ülkemiz mutfak çeşitliliği açısından üç tarafı denizlerle çevrili bir coğrafyanın zenginliğini hisseder. Ayrıca göller ve akarsularımızdaki su ürünleri de hafife alınmayacak potansiyeldedir. Yurdumuzda balık üretiminin denizlerimize dağılımı ise şöyle; Karadeniz %67, Ege Denizi %13,3, Marmara Denizi %11,4, Akdeniz %9. Balık çeşitleri açısından bakıldığında Karadeniz’de 247, Marmara Denizi’nde 200, Akdeniz’de ise 285 tür balık yaşadığı tahmin ediliyor. EN FAZLA AVLANAN HAMSİ Yurdumuzda avlanan balıkların büyük bölümü Karadeniz Bölgesi’nden sağlanmaktadır. En fazla avlanan balık HAMSİ. Diğer avlanan balıklar İSTAVRİT, PALAMUT, LEVREK, ÇİPURA, LÜFER, SARDALYA, KALKAN VE MEZGİTTİR. Ülkemiz tatlısu balıkları ve balıkçılığı hususunda oldukça zengin bir ülke. 40’ın üzerinde tatlısu balığı türü bulunuyor. ACIBALIK, TURNA, AFANYUS, ANKARA ÇAMUR BALIĞI, AYNALI SAZAN, BIYIKLI BALIK, BODUR YAYIN, BÜYÜKBAŞ KAYABALIĞI, ÇAPAK BALIĞI, DAĞ ALABALIĞI, DERE ALABALIĞI, DERE KAYA BALIĞI, DERE PİSİSİ DİKENCE, EGREZ BALIĞI, GAMBUSYA, GÖKKUŞAĞI ALABALIK, GÖL ALABALIĞI GÖRDEK, GÜMÜŞ, HOROZBİNA, İNCİ BALIĞI, KABABURUN, KADİFE BALIĞI KAYA BALIĞI, KIZILKANAT, KOCA AĞIZ, KOLYOZ BALIĞI, LEVKİT BALIĞI, OT SAZANI, PULLU SAZAN, SİYAH SAZAN (ÇAMUR SAZANI), SU KEFALİ, YAYIN, YILAN BALIĞI... Evet aslında gastronomi anlamında birçok ülkeden çok daha verimli ve bereketli bir ülke. Peki bu çeşitlilik ve ürün zenginliğini restoranlarımıza, sofralarımıza yeterince taşıyabiliyor muyuz hep beraber düşünelim derim. Benim balıkçı adreslerim; Giresun ŞORAY, İstanbul Anadolu Yakası TUZLA BALIKÇISI, Anadolu Kavağı/Beykoz KAVAK BABA RESTAURANT…

QOSHE - Gastronomik zenginliğimiz sofraya taşınabiliyor mu? - Adnan Şahin
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Gastronomik zenginliğimiz sofraya taşınabiliyor mu?

12 15
27.01.2024

Türkiye, mutfak çeşitliliği açısından üç tarafı denizlerle çevrili bir coğrafyanın zenginliğini hisseder. 40’ın üzerinde tatlısu balığı türünü barındırıyor. Ancak bu çeşitlilik ve zenginliğin yeterince farkında mıyız düşünmek gerek. Birinci Türk Coğrafya Kongresi, 06-21 Haziran 1941 tarihinde gerçekleştirildi. Türkiye yani Anadolu yedi ana coğrafi bölgeye ve 21 coğrafi bölüme ayrılmış. Aslında bu coğrafik bölünme başka bir açıdan ülkemizde var olan mutfağın bire bir olmasa da lezzet anlamında sanki alt bölgelerini de tanımlıyor. Anadolu’nun yedi coğrafi bölgesinden dördü komşu olduğu denizin adıyla anılıyor. KARADENİZ, EGE, AKDENİZ VE MARMARA BÖLGELERİ diğer üç bölge DOĞU ANADOLU BÖLGESİ, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ve İÇ ANADOLU BÖLGESİ. Ülke bütününde bölgeler AKDENİZ BÖLGESİ , DOĞU ANADOLU BÖLGESİ !, EGE BÖLGESİ , GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ %7,5, İÇ ANADOLU BÖLGESİ , KARADENİZ BÖLGESİ , MARMARA BÖLGESİ %8,5 olmak üzere bir dağılım gösteriyor. Aslında bu ölçüler o bölgelerdeki lezzetlerle mukayese edildiğinde garip tezatlıkları da beraberinde sunuyor. EN ÇOK SEBZE AKDENİZ’DEN Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, yüksekliklerin (dağların) konumu ve yeryüzü şekillerinin çeşitlilik göstermesi, farklı özellikte iklim tiplerinin doğmasına yol açmış. Kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülür. Bu da ürün çeşitliliğini beraberinde getiriyor. Çünkü mutfak adına ürün çeşitliliğinde ılıman iklim isteyen........

© Türkiye


Get it on Google Play